Самодиффузия элемента
|
- элементтің өзіндік диффузиясы
|
Самопроизвольная кристаллизация
|
- өздігінен кристалдану
|
Самопроизвольный процесс
|
- өздігінен болатын үрдіс
|
Сверхчистый металл
|
- өте таза металл
|
Свинец [лат. Рlumbum]
|
- қорғасын
|
Свинцовая бронза
|
- қорғасынды қола
|
Свойство
|
- қасиет
|
Свойство металла
|
- металл қасиеті
|
Свойство фазы
|
- фаза қасиеті
|
Сдвиг
|
- ығысу
|
Сдвиговый механизм
|
- ығысу механизмі
|
Сердцевина детали
|
- бөлшек өзегі
|
Серебро
|
- күміс
|
Серийное производство
|
- сериялы өндіріс
|
Серый литейный чугун
|
- құйылатын сұр шойын
|
Серый перлитный чугун
|
- перлитті сұр шойын
|
Серый ферритно-перлитный чугун
|
- феррит-перлитті сұр шойын
|
Серый ферритный чугун
|
- ферритті сұр шойын
|
Сжатие
|
- қысу, сығу
|
Сжимающее напряжение
|
- қысу кернеуі
|
Силумин [лат. sil(ex) кремень + алюмиий]
|
- силумин
|
Система [<гр. systema целое, соединение] скольжений
|
- сырғу жүйесі
|
Склонность
|
- бейімділік
|
Скорость нагрева
|
- қыздыру жылдамдығы
|
Скорость охлаждения
|
- суыту жылдамдығы
|
Скорость процесса
|
- үрдіс жылдамдығы
|
Слиток
|
- құйылма
|
Слиток стали
|
- болат құйылмасы
|
Сложная форма
|
- күрделі иішін
|
Собирательная рекристаллизация
|
- жинақтауыш қайта кристалдануы
|
Соединение
|
- қосылыс
|
Соляная ванна
|
- тұзды астау
|
Сопротивление вязкому разрушению
|
- тұтқыр сынуға қарсыласу
|
Сопротивление износу
|
- тозуға қарсыласу
|
Сопротивление пластической деформации
|
- пластикалық деформацияға қарсыласу
|
Сопротивление усталости
|
- қажуға қарсыласу
|
Сопротивление хрупкому разрушению
|
- морт сынуға қарсыласу
|
Сорбит [англ. Sorby] отпуска
|
- босаңдату сорбиті
|
Сорбитная структура
|
- сорбит құрылымы
|
Сортовой прокат
|
- сұрыпты илем
|
Состав
|
- құрам
|
Состав сплава
|
- қорытпа құрамы
|
Специальный карбид
|
- арнайы карбид
|
Специальный нитрид
|
- арнайы нитрид
|
Спеченный сплав
|
- жентектелген қорытпа
|
Сплав
|
- қорытпа
|
Сплав антифрикационный [гр. анти+лат. frictio трение]
|
- антифрикциялық қорытпа
|
Сплав для ковки и штамповки
|
- соғу және штамптауға арналған қорытпа
|
Сплав для нагревательных элементов
|
- қыздырғыш элементтерге арналған қорытпа
|
Сплав повышенного электросопротивления
|
- электр кедергісі жоғарылау қорытпа
|
Сплав с высокой жаропрочностью
|
- қызуға беріктігі жоғары қорытпа
|
Сплав с заданным коэффициентом теплового расширения
|
- жылулық ұлғаю коэффициенті берілген қорытпа
|
Сплав с малым температурным коэффициентом модуля упругости
|
- серпімділік модулінің температуралық коэффициенті аз қорытпа
|
Сплав с малым коэффициентом теплового расширения
|
- жылулық ұлғаю коэффициенті аз қорытпа
|
Сплав с эффектом памяти формы
|
- пішінді жадына сақтау эффекті бар қорытпа
|
Сплав, неупрочняемый термообработкой
|
- термиялық өңдеумен беріктенбейтін қорытпа
|
Сплав, упрочняемый термообработкой
|
- термиялық өңдеумен беріктенетін қорытпа
|
Сплавы железа
|
- темір қорытпалары
|
Сплавы с особыми упругими свойствами
|
- ерекше серпімді қасиетті қорытпалар
|
Сплавы с особыми физическими свойствами
|
- ерекше физикалық қасиетті қорытпалар
|
Среднетемпературное цианирование
|
- орташа температуралық циандандыру
|
Среднетемпературный отпуск
|
- орташа температуралық босаңдату
|
Средний отпуск детали
|
- бөлшекті орташа босаңдату
|
Стабилизация аустенита
|
- аустениттің тұрақтануы
|
Стабильное состояние
|
- тұрақты күй
|
Стадия [гр. stadion] процесса
|
- үрдіс сатысы
|
Стадия возврата
|
- қайту сатысы
|
Стадия отдыха
|
- тынығу сатысы
|
Стадия полигонизации
|
- полигонизация сатысы
|
Стадия рекристаллизации
|
- қайта кристалдану сатысы
|
Сталь
|
- болат
|
Сталь для режущего инструмента
|
- кескіш саймандық болат
|
Сталь автоматная
|
- автоматтық болат
|
Сталь арматурная
|
- арматуралық болат
|
Сталь аустенитная
|
- аустенитті болат
|
Сталь быстрорежущая
|
- тез кескіш болат
|
Сталь высококачественная
|
- жоғары сапалы болат
|
Сталь высоколегированная
|
- жоғары қоспаланған болат
|
Сталь высокопрочная
|
- беріктігі жоғары болат
|
Сталь высокоуглеродистая
|
- жоғары көміртекті болат
|
Сталь горячекатаная
|
- ыстықтай илемденген болат
|
Сталь двухслойная
|
- қос қабатты болат
|
Сталь для измерительного инструмента
|
- өлшеуіш аспаптық болат
|
Сталь для нагревательных элементов
|
- қыздырғыш элементтерге арналған болат
|
Сталь для штампа горячего деформирования
|
- ыстықтай деформациялайтын штампқа арналған болат
|
Сталь для штампа холодного деформирования
|
- суықтай деформациялайтын штампқа арналған болат
|
Сталь доэвтектоидная
|
- эвтектоидқа дейінгі болат
|
Сталь жаропрочная
|
- қызуға берік болат
|
Сталь жаростойкая
|
- қызуға төзімді болат
|
Сталь закаленная
|
- шынықтырылған болат
|
Сталь заэвтектоидная
|
- эвтектоидтан кейінгі болат
|
Сталь износостойкая
|
- тозуға төзімді болат
|
Сталь инструментальная
|
- құрал-саймандық болат
|
Сталь качественная
|
- сапалы болат
|
Сталь кипящая
|
- қайнау болат
|
Сталь конвертерная
|
- конвертерлік болат
|
Сталь конструкционная
|
- конструкциялық болат
|
Сталь коррозионно-стойкая
|
- коррозияға төзімді болат
|
Сталь кремнистая
|
- кремнийлі болат
|
Сталь криогенная
|
- криогендік болат
|
Сталь кровельная
|
- қаңылтырлық болат
|
Сталь ледебуритная
|
- ледебуритті болат
|
Сталь литейная
|
- құйылатын болат
|
Сталь магнитная
|
- магнитті болат
|
Сталь малоуглеродистая
|
- аз көміртекті болат
|
Сталь марганцовистая
|
- марганецті болат
|
Сталь мартеновская
|
- мартендік болат
|
Сталь мартенситно-стареющая
|
- мартенситті ескіретін болат
|
Сталь нержавеющая
|
- тоттанбайтын болат
|
Сталь нетеплостойкая
|
- жылуға төзімсіз болат
|
Сталь низколегированная
|
- төменгі қоспаланған болат
|
Сталь низкоуглеродистая
|
- төменгі көміртекті болат
|
Сталь нормализованная
|
- қалыпты күйге жұмсартылған болат
|
Сталь обыкновенного качества
|
- кәдімгі сапалы болат
|
Сталь окалиностойкая
|
- отқабыршаққа төзімді болат
|
Сталь особовысококачественная
|
- ерекше жоғары сапалы болат
|
Сталь отожженная
|
- жұмсартылған болат
|
Сталь отпущенная
|
- босаңдатылған болат
|
Сталь парамагнитная
|
- парамагнитті болат
|
Сталь перлитная
|
- перлитті болат
|
Сталь подшипниковая
|
- подшипниктік болат
|
Сталь полосовая
|
- тілкемдік болат
|
Сталь полуспокойная
|
- жартылай тынық болат
|
Сталь полутеплостойкая
|
- жылуға жартылай төзімді болат
|
Сталь прокатная
|
- илемделген болат
|
Сталь пружинная
|
- бұрамалы серіппелік болат
|
Сталь прутковая
|
- шыбықтық болат
|
Сталь рессорная
|
- жолақ серіппелік болат
|
Сталь рессорно-пружинная
|
- серіппелік болат
|
Сталь с высоким электросопротивлением
|
- жоғары электр кедергілі болат
|
Сталь с особым свойством
|
- ерекше қасиетті болат
|
Сталь сортовая
|
- сұрыптық болат
|
Сталь специальная
|
- арнайы болат
|
Сталь спокойная
|
- тынық болат
|
Сталь среднелегированная
|
- орташа қоспаланған болат
|
Сталь среднеуглеродистая
|
- орташа көміртекті болат
|
Сталь строительная
|
- құрылыстық болат
|
Сталь теплосойкая
|
- жылуға төзімді болат
|
Сталь термообработанная
|
- термиялық өңделген болат
|
Сталь толстолистовая
|
- қалың қаңылтыр болат
|
Сталь тонколистовая
|
- жұқа қаңылтыр болат
|
Сталь трансформаторная
|
- трансформаторлық болат
|
Сталь улучшаемая
|
- жақсартылатын болат
|
Сталь ферритная
|
- ферритті болат
|
Сталь холоднокатаная
|
- суықтай илемденген болат
|
Сталь хромомарганцевоникелевая
|
- хроммарганецникельді болат
|
Сталь хромистая
|
- хромды болат
|
Сталь хромованадиевая
|
- хромванадийлі болат
|
Сталь хромомарганцевая
|
- хроммарганецті болат
|
Сталь хромоникелевая
|
- хромникельді болат
|
Сталь цементуемая
|
- цементацияланатын болат
|
Сталь эвтектоидная
|
- эвтектоидты болат
|
Сталь электротехническая
|
- электртехникалық болат
|
Стандартные механические свойства
|
- стандартты механикалық қасиеттер
|
Старение
|
- ескіру
|
Старение естественное
|
- табиғи ескіру
|
Старение искусственное
|
- жасанды ескіру
|
Старение сплава
|
- қорытпаның ескіруі
|
Статическая прочность
|
- статикалық беріктік
|
Статистическое испытание
|
- статикалық сынақ
|
Стойкость инструмента
|
- құрал-сайман төзімділігі
|
Строение металла
|
- металл құрылысы
|
Структура
|
- құрылым
|
Структура сплава
|
- қорытпа құрылымы
|
Структурная неоднородность
|
- құрылымдық бір тексіздік
|
Структурное изменение
|
- құрылымдық өзгеріс
|
Структурное упрочнение
|
- құрылымдық беріктену
|
Сульфид [<лат. sulphur сера]
|
- сульфид
|
Сульфидное включение
|
- сульфидті кірінді
|
Сфероидальная [< гр. sphaira шар +<гр.eidos вид] форма
|
- сфералық пішін
|
Сфероидизация карбидов
|
- карбидтердің сфералануы
|
Тантал [гр. Tantalos, лат. Tantalum]
|
- тантал
|
Твердая цементация
|
- қатты цементация
|
Твердость
|
- қаттылық
|
Твердость по Роквеллу
|
- Роквелл бойынша қаттылық
|
Твердость сплава
|
- қорытпа қаттылығы
|
Твердый восстановитель
|
- қатты тотықсыздағыш
|
Твердый раствор
|
- қатты ерітінді
|
Твердый раствор внедрения
|
- ену қатты ерітіндісі
|
Твердый раствор замещения
|
- орын басу қатты ерітіндісі
|
Твердый карбюризатор
|
- қатты карбюризатор
|
Твердые сплавы
|
- қатты қорытпалар
|
Текстура [<лат. textura связь, строение] деформации
|
- деформация текстурасы
|
Температура плавления
|
- балқу температурасы
|
Температурный интервал
|
- температура аралығы
|
Температурный полиморфизм
|
- температуралық полиморфизм
|
Температурный порог рекристаллизации
|
- қайта кристалданудың температуралық табалдырығы
|
Температурный порог хладноломкости
|
- суықта сынғыштық температуралық табалдырығы
|
Теоретическая прочность
|
- теориялық беріктік
|
Теплоемкость
|
- жылу сиымдылық
|
Теплопроводность
|
- жылу өткізгіштік
|
Термин [< лат. terminus предел, граница] по металловедению
|
- металтану аталымы
|
Термическая [< гр.thermos теплый] обработка
|
- термиялық (қызулық) өңдеу
|
Термический анализ
|
- термиялық талдау
|
Термическое старение
|
- термиялық ескіру
|
Термодеформационное старение
|
- термия-деформациялық ескіру
|
Термодинамический [< гр. thermos теплый < therme жар, тепло+…] потенциал [<лат. potentia сила]
|
- термодинамикалық потенциал
|
Термодинамическое равновесие
|
- термодинамикалық тепе-теңдік
|
Тест [<англ. test испытание, проверочная работа] по предмету
|
- пән тесті (сауалнамасы)
|
Тетрагональная [<гр. tetra четыре+гр. gonia угол] решетка
|
- тетрагониалық тор
|
Техническая прочность
|
- техникалық беріктік
|
Технологическая карта детали
|
- бөлшектің технологиялық картасы
|
Технологический фактор
|
- технологиялық фактор
|
Технологическое требование
|
- технологиялық талап
|
Технологичность
|
- технологиялылық
|
Технология [гр. techne искусство, мастерство + <гр. logos слово; понятие, учение] производства
|
- өндіру технологиясы
|
Титан [гр. Titan, лат. Titanium]
|
- титан
|
Титановый сплав
|
- титан қорытпасы
|
Ток высокой частоты
|
- жиілігі жоғары ток
|
Толщина упрочненного слоя
|
- беріктенген қабат қалыңдығы
|
Томпак [нем. Tompak<малайск]
|
- томпак
|
Точечная коррозия
|
- нүктелік коррозия
|
Точечный дефект
|
- нүктелік ақау
|
Точка Кюри
|
- Кюри нүктесі
|
Травление шлифа реактивом
|
- реактивпен ыспаны өңдеу
|
Трехкратный отпуск
|
- үш қайтара босаңдату
|
Трещина
|
- жарықшақ
|
Трещиностойкость
|
- жарықшаққа төзімділік
|
Тростит отпуска
|
- босаңдату троститі
|