7-мәтін. Ресей империясының экономикасы шапшаң қарқынмен дамып келе жатты. Оған шикізат көздері, арзан жұмыс қолы және өндірілген өнім түрлерін өткізетін рынок қажет болды. Патша үкіметі Қазақстанда да зауыттар мен фабрикалар сала бастады. Табиғи шикізатты Қазақстан аумағынан көптеп тасып әкету үшін барлық жағдай жасалды. Қазба байлығы мен ауыл шаруашылық шикізаты өнімдерін өңдейтін кәсіпорындар қатары көбейді. XIX ғасырдың екінші жартысында Қазақстандағы шахталар мен кеніштер орыс көпестері мен кәсіпкерлерінің қолында болып еді. Қазақстан жері таскөмір кеніне бай. Олардың ірілері Орталық Қазақстанда еді. Қарағанды көмірін алғашқылардың бірі болып 1833 жылы Анпақ Байжанов ашты. Ертіс бойындағы және Орталық Қазақстандағы көптеген кен орындарын тұңғыш рет ашқан адам Қосым Пішенбаев болды. Ол Екібастұз көмірі, Майқайың полиметалл кен орындарын ашқаны туралы бірінші болып мәлімдеді. Ресей кәсіпкерлері жергілікті қазақтардан аса бай кен орындарын су тегін бағаға сатып алды. Мәселен, XIX ғасырдың 40-жылдарында Н.Ушаков, А.Рязанов деген көпестер қазақтардан Қарағанды көмір кен орындарын, Успенск мыс кеніштерін, Жезқазған және Спасск-Воскресенск мыс кеніштері аймағын өте арзан бағаға сатып алды. Алайда XX ғасырдың бас кезіне қарай тау-кен кәсіпорындарының басым бөлігі шетелдік кәсіпкерлердің қолына көшті. Патша үкіметі шетелдік кәсіпкерлерге шет аймақтарды игеруіне кең жол ашып берген еді». Мәтінде сипатталған патша үкіметінің Қазақстандағы кен орындарын шетелдік кәсіпкерлерге сатуының негізгі себебін анықтаңыз: ++ Орыс кәсіпкерлерінің тәжірибесі мен техникасы нашар болды
