Методическое пособие (на казахском и русском языках) ббк 32. 8127 М92 Мухамбетжанова Сэуле Талапеденңызы



жүктеу/скачать 1,06 Mb.
бет2/4
Дата04.08.2017
өлшемі1,06 Mb.
#22905
түріМетодическое пособие
1   2   3   4

п

сынақтан өткен оқушының аты-жөні және нүсқаудың мазмүны берілген. Бүл мәліметтерді мүғалім бекітіп қол қояды.

Кабинет меңгерушісінің жүмысына лаборант көмек көрсетуі тиіс. Лаборант кабинет меңгерушісінің тікелей қарамағында болып, оның алдында оқу қүрылғыларының дүрыс қолданылуы мен сақталуына есеп беріп отыруы тиіс.

Лаборант кабинеттегі бүкіл жүмыс жүйесін білуі керек және ондағы техникалық қүрылғылардың, бағдарламалық қүралдар мен көрнекі қүралдардың күтіміне, сақталуына жауапты.

Мүғалімнің жоспары және оның басшылығымен лаборант сабаққа қажетті қүралдарды дайындайды, есеп жүргізеді, инвентаризациялық тіркеу жасайды. Лаборант оқушылардың техника қауіпсіздігі ережесін сақтауына көмектеседі, өртке қарсы және алғашқы дәрігерлік көмек көрсету қүралдарының әрдайым дайындығын қамтамасыз етеді. Лаборант журналға сабақтың басталуы мен аяқталуы уақытын, жүмыс кезінде техниканың істен шығуын тіркейді. Сонымен қатар кабинет меңгерушісімен бірлесіп, қүрылғылардың қарапайым ақауларын қалыпқа келтіреді.

IV. Информатика курсын оқыту щралдарыныц жуйесі

Информатика курсын оқыту процесін дамыту бағытында программалық қүралдарды біріктіретін техникалық қүрылғыларды, әртүрлі басқару қүрылғыларын және оқытудың жаңа, сапалы әдістемесі механизмін қазіргі кездегі ДК мүмкіндіктерінде пайдалану керек.



Перифериялық қүрылғылар мен оргтехникаларды (басу қүрылғыларды -матрицалық, лазерлік, сканер, қүйылмалы) оқу қызметіне пайдалану оның жаңа бағыты болып табылады.

Оқыту процесінде компьютерді қолданудың жаңа бағыты ретінде ДК-мен байланысты сенсорлық және оқу, демонстрациялық қүралдар, талдамалы және дискретті сигналдарды енгізу және шығаруды қамтамасыз ететін қүрылғыларды қолдану, ДК экранына енгізу параметріне тәуелді динамикалық өзгеріп отыратын әртүрлі физикалық зандарды график түрінде кескіндеуге мүмкіндік береді.

Оқу процесінде комиьютерді пайдалануда аналогтық және дискреттік сигналдарды енгізу мен шығаруды қамтамасыз ететін дербес компьютердің, оның ішінде, түрлі физикалық заңдылықтардың виртуальдық мүмкіндіктерін айқындайды.

Информатика курсы бойынша оқыту қүралдары жүйесінің қүрамына мыналар жатады:

  • Оқыту процесін бағдарламалық-әдістемелік қамтамасыз ету;

  • Оқыту қызметінде оқушылардың мәдениетін қалыптастыруға негізделген
    бағдарланған объектілік бағдарламалық жүйелер;

■ сСДК-ге байланысты оқу, демонстрациялық қүралдар;

  • Оқыту процесіне көмекші оқу-көрнекілік қүралдары;

  • Жаңа ақпараттық технологиялық қүралдарды пайдалануға бағытталған
    оқытудың қүралдар жүйесін пайдалану өдістері.

12

Оқыту қүралдарының мүндай жүйесі информатика курсын оқыту барысында жаңа ақпараттық технологиялық қүралдарды қолдану оқу-әдістемелік әдебиеттерімен (оқулықтар, оқушыларға арналған оқулықтар, мүғалімге арналған өдістемелік оқулықтар) қоса оқу-өдістемелік кешенін (ОӘК) қүрайды.

Оқу-әдістемелік кешенінің қүрамы мен жиынының өзгермелілігі информатиканы оқыту процесінде ғана емес, сонымен бірге басқа пәндер мен сабақтастырылған курстарды оқыту барысында қолданылады.

V. Информатика кабинетіне қойылатын талаптар.

ЕТ кабинеті алғаш қолданушыларға, соның ішінде, жасөспірімдерге техника қауіпсіздігіндегі жіберген қателіктері мен қолданудағы қүрылғының сыртқы қорабына байланысты емес әрекеттеріне байланысты арнайы дайындықты және нүсқауды өткізуді қажет етпейтін қауіпсіздік жүмысын қамтамасыз етуі тиіс. ЕТ кабинетінде бейнетерминалдың үш тобымен жүмыс істеуге рүқсат етіледі:

A - түрлі-түсті, тек демонстрациялық мақсатта;

Б — оқу процесінде жеке қолданушыларға арналған түрлі-түсті мониторлар;

В - ЕТ кабинеті үшін монохромды.



Қодданушылардың кең ауқымды екенін, соның ішінде балалардың да жүмыс жасайтынын ескере отырып, ЕТ кабинетінің барлық қүралдарының қауіпсіздік деңгейі түрмыстық радиоэлектронды қүралдарға арналған — ГОСТ 12.2006-83 тен кем болмауы тиіс.

ЕТ кабинетінде мына қүжаттарға сәйкес талаптар қатаң сақталынуы керек:



1. ГОСТ 28139-89 - мектеп жабдықтары. Техника қауіпсіздігі);

  1. ГОСТ 50377-92, ГОСТ 12.2.007-75 - жалпы механикалық және
    электрлік қауіпсіздікпен қамтамасыз ету;

  2. ГОСТ 25861-83 - электр тогынан зақымданудан сақтану.

ЕТ кабинетінің барлық элементтерінің конструкциясы қолданушының жіберген қателіктері мен қолданудағы қүрылғының сыртқы қорабына байланысты емес әрекеттері қүрылғының кернеулері ЗбВ-тан жоғары бөліктері мен бөлшектеріне тиіспеу мүмкіндіктерін қарастырады.

ЕТ кабинетінің электр желісімен қамтамасыз ету жүйесі төмендегідей:



  • Кедергісі 1 МОм-нан кем емес "Жерсіздендіру" потенциалымен
    гальванициялық байланысын қамтамасыз ету керек;

  • 10 мА-дан жоғары "жерсіздендіру" болмаған жағдайда жүмыс істеу
    орындарын ток көзінен ажырататын қорғаныс қүрылғысы болуы қажет.

  • Ток кернеуі күшейіп кеткен кезде және қысқа шағылыстар, сонымен
    бірге қауіпті жағдайда қолмен өшіру кездерінде өздігінен өшетін
    қорғаныс қүрылғысы болу керек.

Кернеулері белгісіз желілердің бірі-бірімен қате жалғану және ажыратылу мүмкіндіктері болмау қажет, электр тогымен қамтамасыз ету желілері жеткілікті түрде механикалық жақсы жабдықталуы керек. Өрт

13

қаушсіздігінің жалпы талаптары оқыту және түрмыстық электр қүрылғыларының мөлшеріне сөйкестендірілуі тиіс.

Күйген жағдайда улы газдар мен түтін шықпауы керек. Электр тогымен қамтамасыз етілгеннен кейін барлық өрт сөндіру қүралдары қолдануға дайын болуы тиіс.

ЕТ кабинетіндегі барлық элементтердің денсаулыққа зиянды өсер ететін факторлары балаларға қатысты сөйкес мөлшерден аспауы керек, ал қүрылғылармен үнемі жүмыс істейтін ересек операторлар үшін (ГОСТ 12.2.003-745 12.3002-75, 12.1006-84, 12.1.001-83, 12.1.045-85), сонымен бірге ГОСТ 21552-84, ГОСТ 27016-86, ГОСТ 27201-87, "Санитарлық ережелер мен мөлшерлер" тобында көрсетілген сәйкес мөлшерден аспауы керек.



Кабинеттегі ауаның температурасы — 19-21°, ал ағынды ауадағы температура — 18-22°. Сәкесінше, ауа ылғалдылығы 62-55% және 39-31%. Ауа қозғалысының жылдамдығы — 0,1 м/с.

Экран бетінен 5см қашықтықтағы нүктеге рентген сәулесі мөлшерінің



экспозициялық қуаты 7,74* 1013 а/кч (0,0003мкр/с немес 10,8 мкр/сағ) мөлшерінен аспау керек. 200-315мм диапазонында ультракүлгін сәулесінің

мөлшері 10 ВТ/м2 -тан аспау қажет, дыбыс деңгейі 50 децибелден аспауға тиіс.

ДК-мен жумыс істеу кезінде оқушылардың дурыс отыруына қойылатын

талаптар.

ДК-мен жүмыс істеу кезінде дүрыс отыру керек. Оқушы отырған орындық жиегі үстел жиегіне 3-5см кіріп түруы керек. Жауырынның төменгі жағын тіреп отыратын тірек болуы қажет. Иықтың бүлшық еттеріне және қолға күш түспес үшін шынтақты тіреп отыратын пернетақтаның алдында орын болуы керек. Шынтақ пен иық және бел мен тізе 90° бүрыш жасау қажет.

Көз деңгейі тік орналасқан экран бетінің ортасында немесе оның биіктігінің 2/3 бөлігінде орналасуы керек. Көру сызығы экран бетіне перпендикуляр орналасуы тиіс.

ДК-ден экранынан оқушы көзінің тиімді арақашықтығы - 0,6-0,7м немесе 0,5м-ден кем болмауы керек.

Жаръщтандыруга қойылатын талаптар.

Табиғи жарық сол жақтан түсу керек, оның оң жақтан, арттан және алдыңғы жақтан түсуіне болмайды. Күн сәулесінің шағылысуы оқушының көру аймағына тіке түспеуі керек.

Информатика кабинетінің аумағы солтүстікке немесе солтүстік-шығысқа бағытталған терезелерден түсетін табиғи жөне жасанды жарықтармен қамтамасыз етілуі қажет. ТЖК (табиғи жарықтандыру коэффициенті) қар көп түсетін аймақта 1,2%, ал басқа аймақта 1,5%-тен аз болмау керек, жарықтандыру қатынасы - 3:1. Қабырғаны төбеге дейін, не

14

белгілі бір биіктікке дейін бояу түстері: ашық-көгілдір, ашық-жасыл, ашық-сүр, ашық-сары, ақшыл-бозғылт түстер. Терезе жақтаулары мен терезе алды ақ түспен сырланады.

Монитор экранына қарсы қабырғаны қара (қою) түспен бояуға болмайды.

Жүмыс үстелдерінің түсі табиғи ағаш түсті, көгілдір, ашық-жасыл, ашық-сүр болып келуі керек жөне жылтырамайтын болуы қажет. Терезеге қабырға түсімен сәйкес келетін перделер (жалюздер) ілінеді. Перделер табиғи жарықты өткізбейтін және терезені толық жауып түратындай болуы керек және олар ауыр матадан тігіледі. Терезеге қара перделер ілуге шиым салынады!

Күндізгі шамдар ДК экранына тура түспеу керек. Люминесценттік шамдар қатарлана орналасу керек, олар қуаттары 36 немесе 40Вт болатын ЛБ және ЛХБ типтегі шамдар болады. ЛД және ЛДЦ munmi люминесценттік шамдар қолдануга рщсат етілмейді!

Сүр ЛПОІЗ, ЛЕЮЗІ, ЛПО 33 001 және 006, ЛСО02, ЛСО04 типтегі күндізгі шамдар сыртқы жағы жарқырамайтын, ішкі жағы металл болуы кереіС

Информатика кабинетіне рщсат етілетін жарықтандыру турлері:

  • Жалпы люминесценттік жарықтар және перделі терезелер — мониторлар
    жағалай орналастырылған және ортаға 2 қатармен қойылған жағдайда;

  • Аралас жарықтандыру (табиғи жэне жасанды) - 1-3 қатарлы жүмыс
    орындары болатын және экран мен жүмыс үстелі жарық сәулелеріне
    перпендикуляр орналасқан жағдайда;

  • Табиғи жарықтандыру - жүмыс орындары бір қатарда терезе
    жақтаулары бар қабырғадан 0,8-1м қашықтықта орналасқан және экран
    сол қабырғаға перпендикуляр орналасқан жағдайда.

Жарықтандыру деңгейінің мөлшері

2-кесте





Жүмыс түрі

Жүмыс істеу

Жазықтық

ЛК жарықтануы

ДК-де жүмыс (сабақтар мен практика)

Экран

В

200-300

Пернетақта

Г

400-500

Үстел

Г

400-700

Сынып тақтасы

В

400-500

Оқушылардың компьютермен жумыс жасау режиміне қойылатын

талаптар

Бейнетерминалмен жүмыс істеу үзақтығы бейнетерминалдың ерекшелігіне, оқушылардың жасына, жүмыстың басталу уақытына, үзіліс үзақтығына жүмыс орнының дүрыс үйымдастырылуына байланысты.

Жүмыс орнына дүрыс отыру төмендегі көрсеткіштерге сай болуы қажет. Жүмыс үзақтығы (экран центріндегі жарықтану нүктесі 0,4мм-ден кем емес өлшемдегі бейнетерминалдар үшін):

15

  • 1-5 сынып оқушылары үшін - 15 минут;

  • 6-7 сынып оқушылары үшін — 20 минут;

  • 8-9 сынып оқушылары үшін — 25 минут;

  • 10-11 сынып оқушылары үшін, егер екі сабақ қатар жүрсе, бірінші
    сабақта — 30 минут, екінші сабақта — 20 минут.

Жүмыс үзақтығы экран центріндегі жарықтану нүктесі 0,5мм-ден кем емес өлшемдегі бейнетерминалдар үшін 30%-ке кемиді:

  • 1-5 сынып оқушылары үшін - 10 минут;

  • 6-7 сынып оқушылары үшін — 15 минут;

  • 8-9 сынып оқушылары үшін — 18 минут;

  • 10-11 сынып оқушылары үшін, егер екі сабақ қатар жүрсе, бірінші
    сабақта - 20 минут, екінші сабақта - 15 минут.

ДК қолданатын сабақтар саны бір күнде 10-11 сыныптар үшін 2-ден көп емес, ал 1-9 сыныптар үшін 1 сабақтан кем болмауы керек.

ДК-ді қолданатын сабақтар аралығындағы үзілістер 10 минуттан кем болмау қажет.

Өндірістік практика кезінде күнделікті ДК-мен жүмыс істеу үзақтығына байланысты төмендегі өлшемдегі бейнетерминалдар қолданылады:

3 сағат — жарықтану нүктесі 0,4мм-ден кем емес өлшемдегі бейнетерминалдар;

2 сағат — жарықтану нүктесі 0,5мм-ден кем емес өлшемдегі бейнетерминалдар.

ДК қолданатын жоғарғы сыныптардағы факультативтік және үйірме жүмыстары аптасына 2 академиялық сағаттан аспау керек.

ДК-мен жүмыс істеу кезінде өрбір 20-25 минут аралығында көздің шаршағанын басу үшін арнайы жаттығулар жасалу керек. 10-11 сынып оқушылары үшін информатика сабақтарының арасында дене шынықтыру үзілісін жасау керек. Көз жөне дене шынықтыру жатығуларының жиынтығын айына 1 рет ауыстырып отыру үсынылады.

Кабинетті қолдану ережесі

  1. Оқу кабинеті сабақтан 15 минут бүрын ашылуы керек;

  2. Кабинетке оқушылар ауыспалы аяқ киіммен келуі керек;

  3. Оқушылар кабинетке мүғалім болған жағдайда ғана кіруге тиіс;

  4. Кабинет әрбір үзіліс сайын желдетілуі қажет;

  5. Мүғалім кабинеттегі сабақтар біткен соң оны тазалатып отыруы керек.

Информатика кабинетін безендіруге қойылатын талаптар

  1. Кабинеттің алдыңғы жағында Мемлекеттік таңбаларды айқындайтын
    материалдар мен тақырыптық қабырға материалы "Бүгін сабақта"
    ілінеді.

  2. Түрақты қабырға материалы ретінде "Жаңа ақпараттық технология"
    тақырыбын айқындайтын материалдар мен "Техника қауіпсіздігінің
    бүрышы" болу керек.

іб

3. Ауыспалы қабырға материалдары: Ақпараттық хабаршы, оқушылардың шығармашылық жүмыстары.

Базалық программалық қамсыздандыруға қойылатын талаптар

Информатика кабинетінде қолданылатын программалық қамсыздандыру 5 топқа бөлінеді:



  • жүйелік программалық қамсыздандыру;

  • базалық ақпараттық технологияға негізделген программалық қамсыздандыру;

  • жалпымөнді программалық қүралдар;

  • оқу процесіндегі программалық қүралдар;

  • мектептің сүранысын қанағаттандыратын баспалық қызметке көмекші
    программалық қамсыздандыру.

Проёраммалық цамсыздандырудың барлыц топтарына цойылатын жалпы талаптар:

  • лицензиялық келісім (программалық қамсыздандырудың қолданылу
    тиімділігі);

  • консультация беру мүмкіндігі;

  • қолданылатын есептеуіш техниканың архитектурасына, компьютерлер типіне,
    класына жөне сипаттамасына сөйкестілігі;

  • кез келген режимге және тілдік ортаға бейімделген жүмыс жасау қабілеттілігі;

  • интерфейсі;

  • программалық қамсыздандырумен жүмыс жасауға арналған қүжаттардың бар
    болуы;

  • қаріптерді пайдалану мүмкіндігі;

  • аппараттық жөне программалық қүралдарға қойылатын барлық талаптарды
    қанағаттандыру ы.

Жуйелік программальщ ңамсыздандыруга цойылатын талаптар Жүйелік программалық қамсыздандыруға келесі талаптар қойылады:

  • операциялық жүйеге;

  • операциялық қабықшаға;

  • желілік программалық қамсыздандыруға;

  • антивирустық қүрылғыларға;

  • ақпараттарды қалпына келтіру мен көшіру қүралдары;

  • операциялық жүйенің немесе операциялық қабықшаның мүмкіндіктерін
    кеңейтетін арнаулы программалар (утилиттер); дискеталарды баптауға
    арналған жүйелік программалық қамсыздандыру және оның қүжаттары немесе
    оны қүру қүрылғылары.

Базальщ аңпараттьщ технологияга арналган программалыц ңамсыздандыруга цойылатын талаптар

Орта мектепте информатиканың базалық курсында базалық ақпараттық технологияға арналған программалық қамсыздандыру оқыту объектісі болып табылады. Аталған программалық қамсыздандыруды басқа пәндерді оқыту процесіне де, өкімшілік міндеттерді шешу барысында да қолдануға болады.

Бүл топтардың қүрамына келесі программалар енеді:



17

  • мәтшдік процессор;

  • электронды кесте;

  • деректер қорын басқару жүйесі;

  • компьютерлік графика жүйесі (компьютерлік презентация);

  • компьютерлік телекоммуникациялармен жүмыс жасау жүйесі.

Аталған топтың программалары көп жағдайда офистік пакеттер қүрамында болады. Жалпы білім беретін мектептерде базалық ақпараттық технологияны

сөйкес программалық қамсыздандыруға


қолдану фррмалары мен салалары қойылатын талаптарға сай анықталады.

Техникалық қүралдар, оқу-көрнекілік қүралдар тізімі Информатика кабинетівдегі жиһаздар мен қүралдар




Болу керек саны


Инвентар-

лық

ведомость бойынша



Бар саны


Оның

ішінде

жөнделген

Атаулары (олшемі мен жағдайы)


9-15



О қушылардың жүмыс орывдарының қүралдары


9-15

Жүйелік блок


9-15


Пернетақта

9-15


Тышқан

Ақпаратты кескіндеу қүрылғысы
(монитор)

1 дана


Мүгалімнің жүмыс орнының қүралдары

1 дана


Жүйелік блок

1 дана


Пернетақта

Тышқан


1 дана


Ішкі жады қүрылгысы

1 дана


Ақпаратты кескіндеу қүрылғысы
(монитор)

Ескерту





Мультимедиа қүрылғылары

1 дана










Графиктік және символдық ақпараттарды басу қүрылғысы принтер)

1 дана










Сканер

1 дана










Демонстрациялық түрлі-түсті бейнемонитор (экран өлшемі диагональ бойынша)

1 дана










Кабинеттің жергілікті желісінің адаптері және кабельдер жиынтығы

1 жиын-тық










ЗИП жиынтығы

1

жиын-тық










Базалық программалъщ щмсыздандыру : Жүйелік программалық қамсыздандыру; БАТ-на негізделген программалық қамсыздандыру: - мәтінді к процессор; - электрондық кесте; - деректер қорын басқару жүйесі; - компьютерлік графика мен презентация жүйесі; - телекоммуникациялармен жүмыс жүйесі (Интернет); - программалық қүралдар

1

жиын-тық










Қолданбалы программалық қүралдар: - Информатика курсын оқытуға негізделген программалық қүралдар; - Программалық қүралдар; - Ақпараттық-өдістемелік қамсыздандыру бойынша программалық қүралдар; - оқу мекемелерін басқаруға негізделген программалық қүралдар; - оқу мекемелерінің баспа қызметтеріне қосымша программалық қүралдар.













Магниттік тасымалдаушы

(1 жылға)
50 дана










Приборлар

Информатика кабинетінің электрмен қамтамасыз ету қүралдары

1 жиын-тық










Техникалық қүралдар

Мультимедиялық проектор

1 дана










Экран

1 дана










8










19

Баспа көрнекіліктері

Демонстрациялық

Компьютерлік технологияның даму перспективасы

1 жиынтық










Программалау тілі

1

жиынтық











ДЭЕМ-да жүмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік талабы.

1

жиынтық











ЕТ-ның бағдарламалық қамсыздандыру қүрамы мен нүсқауы

1

жиынтық











Информатика мен түрлі пөндер бойынша электрондық оқулықтар

10-20 жиынтық










Базалық программалық қамсыздандырудың қүрамы мен мәні

1 жиынтық










Оқушылар үшін жеке тапсырмаларға арналған үлестірмелер

20-25 жиынтық










Транспаранттар

ДК-дің қүрылғысы мен жүмыс жасау принциптері

1 жиынтық










ЭЕМ-да ақпараттарды түрлендіру

1 жиынтық










Жай командаларды түрлендіру

1 жиынтық










Қайталау командасын түрлендіру

1 жиынтық










Тармақталу командасын түрлендіру

1 жиынтык










Программалау тілінің негізгі элементтері

1 жиынтық










ЭЕМ-да программаны орындаудың кескіні

1 жиынтық










Графиктік ақпараттармен ДК-де жүмыс

1 жиынтық










Басқа да қүрал-жабдықтар

Магниттік тасымалдаушылар қорапшасы

Сынып саны бойынша










CD,DVD, магниттік тасымалдаушылар сақталатын сейф

1 дана










Басып шығаруға қажетті қағаздар

100










Арнайы жиһаздар жиынтығы (екі орынды оқушы үстелі жөне екі орындық)

12-15 жиынтық










Мультипроектор мен басу қүрылғысын қоятын орны бар арнайы мүғалім үстелі

1

жиынтық











Маркерлік тақта

1

жиынтық











Мүғалім орындығы

2 дана










Оқу кернекілік қүралдарын салатын шкаф

2 дана










Оқу-көрнекілік қүралдары мен дидактикалық материаддардың тақырыптық картотекасы

1 жиынтық










Техника қауіпсіздігі бойынша кіріспе жене мерзімді нүсқау журналы

1 дана










20

Есептеуіш техниканы қолдану туралы өрбір жүмыс орнының журналы

10-15 дана










Машинаның істен шығуын жөне жөнделуін тіркеу журналы

1 дана










Кабинет құраддарының есебі жөніндегі инвентарлық кітапша

1 дана










Алғашқы жедел жәрдем көрсету қобдишасы

1 дана










21

Қосымша 1

Директордың оқу процесін ақпараттандыру бойынша орынбасарының

қызметіне қойылатын талаптар

Нормативтік-үйымдастырушылық аспектісі бойынша директордың оқу процесін ақпараттандыру бойынша орынбасарының мамандығына мын талаптар қойылады:

орта білім беру жүйесін ақпараттандырудың мемлекеттік бағдарламасының мақсаттары мен міндеттерін және оны жүзеге асырудың әдістерін;

білім беруді ақпараттандырудың негізгі бағыттары мен келешегін; Қазақстан Республикасының орта білім беру жүйесін ақпараттандырудың Мемлекеттік бағдарламасының өдістемелік талаптарын және оны үйымдастыруды мектеп әкімшілігімен, облыстық (қалалық) мүғалімдер білімін жетілдіру институтының кабинетімен және ақпараттандырудың аймақтық орталықтарымен бірлесе отырып, орындауды;

- орта мектептер үшін информатикадан Мемлекеттік білім беру
стандартының талаптарын сақтауды;

Мемлекеттік білім беру стандартының талаптарына сай оқушылардың дайындық деңгейін қамтамасыз етуді;


  • Информатика пәнінен мамандыққа баулу курстарының
    талаптарына сай оқушылардың таңдауы бойынша кәсіптік
    қызметтерін үйымдастыруды;

  • Материалдық-техникалық базаға сәйкес мектепте білім беру
    процесін ақпараттандыруды іске асыруды;

# - өзінің мамандығын үздіксіз көтеруді (пән бойынша жаңа әдебиеттерді оқу, аймақтық орталықтар мен облыстық (қалалық) мүғалімдер білімін жетілдіру институтының кабинеттері үйымдастырған курстарда, семинарларға, конференцияларға, көрмелерге және байқауларға);

  • жаңа типті компьютерлік техника мен ақпараттық технологияны
    пайдалана отырып, информатиканы оқытуға талдау жасауды;

  • ақпараттық орталық пен облыстық (қалалық) мүғалімдер білімін
    жетілдіру институтының кабинетімен мектептің өзара қарым-
    қатынасын (келісім-шарттар жасауға, программалық-әдістемелік
    жинақтарды алуға, оқытуды үйымдастыруға, техникалық жөндеу
    жүмыстарын) қамтамасыз етуді;

мектеп әкімшілігімен келісе отырып, Қазақстан Республикасының орта білім беру жүйесін ақпараттандырудың Мемлекеттік бағдарламасын жүзеге асыру мақсатында шаруашылық келісім-шарттарын үйымдастыруды;

- информатика кабинеттерін жаңа типті компьютерлік техникамен


және телекоммуникациялық желілермен (жергілікті байланыс,

22

глобальды, Интернет және т.б.) жабдықтаудағы ерекшеліктерінің мәні мен қызметтерін;

техника қауіпсіздігін, еңбекті сақтау және өрттен қорғау ережелері мен талаптарын орындауды;



жаңа типті компьютерлік техниканы пайдалана отырып, білім беру процесінде оқушылардың өмірі мен денсаулығын қорғауды; оқыту қүралы ретінде компьютердің дидактикалық мүмкіндіктерін пайдалануды;

білім беруді ақпараттандыру жағдайында оқытудың әдістері мен түрлерін, білім беру мазмүнын жаңартуды;

білім беру мен оны дамытуда ақпараттық технологияға негізделген педагогикалық технологияның қүрылымын;

үйрету программаларын қүрудың психологиялық-педагогикалық аспектілерін;

білім беру мен оны дамытуда ақпараттық технологияға негізделген педагогикалық технологияның тиімділігін зерттеуді: педагогикалық программалық қүралдар пакетінің талаптарына сай оның тиімділігін анықтау белгілерін жасақтау, телекоммуникациялық желілердің ролін зерттеу сабақты және сабақтан тыс жүмыстарды үйымдастырудың жаңа формаларын зерттеуді; оқушылардың дайындық деңгейіне диагностикалық талдау жасауды;

ЭЕМ-ның желілерінде, байланыс қүралдарында және компьютерлік телекоммуникациялық жүйелерде жүмыс жасауды; басқа оқу орындарындағы жаңа ақпараттық технологияны енгізудің іс-тәжірибелерін зерттеуді;

баспа беттерінде аудан, облыс (қала) көлеміндегі мектептердің іс-тәжірибесін тарату;

программалық-әдістемелік қүралдарды техникалық және әдістемелік жағынан қамтамасыз етуді.

23

L

Қосымша 2 Информатика мүғалімдерінің мамандығына қойылатын талаптар

Ақпараттандыру бағдарламасында информатика мүғалімі басты роль атқарады. Ол арқылы мектепте есептеуіш техникасын меңгеру мен оны енгізу процестері жүргізіледі. Онда:

  1. информатика пәнін оқушыларға үйрету;

  2. компьютерлік техниканың аппараттық-программалық
    қүралдарының үзіліссіз өзгеруіне информатиканың білім мазмүнын
    бейімдеп, өткізу.

Информатика мүғалімі міндетті түрде физика-математика немесе сәйкес техникалық мамандығы бойынша жоғары білімді болу керек. Ақпараттандыру бағдарламасы мен Мемлекеттік білім стандарты қойған талаптары мен міндеттеріне сай педагогикалық эдістері мен тәсілдерді, пәндік оқытудың әдістері жөнінде жеткілікті біліммен қарулануы қажет.

Информатика мүғалімінің мамандық дайындығына сәйкес қойылатын талап екі аспектіде қарастырылады:

- әдістемелік;


арнаулы білімдермен.

Әдістемелік аспекті бойынша мүғалім мынаны білуі керек:

- педагогикалық жөне ғылыми-әдістемелік міндеттерді жалпы


теориялық пәннің негізінде шешуді;

білім беруді ақпараттандырудың психологиялық-педагогикалық негіздерін;

- психологиялық-педагогикалық және ғылыми-өдістемелік


әдебиеттерді өз жүмысына пайдалануды;

мектепте информатика пәнін оқытудың әдістемесі мен тәрбие жүмыстарын меңгеруді;

- информатика курсы бойынша оқу-әдістемелік жинақтарға (оқу


бағдарламасы, оқулықтар, едістемелік нүсқаулар мен қүралдар
және программалық қамсыздандыру) салыстырмалы сипаттама
жасауды;

үйрету программаларын оқытудың теориясы мен қағидаларын;

- оқытуда компьютерлік техниканы пайдаланып, танымдық
қызметін қалыптастырудың түрлерін;

информатиканың пәндік ерекшелігін ескере отырып, оны оқытудың тиімділігін арттыруда деңгейлік саралап оқытуды пайдалануды;


  • оқушылардың танымдық қызығушылығын, даралап және
    үжымдық жүмыс жасау формаларын бірлестіре қалыптастыруды;

  • жан-жақты бағытталған жүмыстарды жасауда оқушылардың
    қабілетін айқындауды.

24

Арнаулы білімдер аспектісі бойынша мүғалім мынаны білуі керек: Теориялық информатика саласы бойынша:

  • ақпараттың жалпы теориясы, оны өлшеу әдістерін, математикалық
    ақпараттық модельдерді, математикалық логиканы, ақпараттық
    жүйелер түсінігін, ақпараттық жүйелер мен технологияны
    жасақтаудың теориялық элементтерін;

  • ЭЕМ-ның даму буындарын және қүру принциптерін, элементтік
    базаны;

  • алгоритмдер теориясы.

Ақпараттандырудың техникалық және программалық қүралдар саласы бойынша:

  • дербес ^ЭЕМ-ды аппараттық және программалық
    қамсыздандыруды;

  • дербес ЭЕМ-ды мамандық деңгейде басқаруды, қажетті
    программалық қамсыздандыруды орната білуді;
    операциялық жүйе мен ортаны, программалау тілдері мен
    жүйелерін, сервистік қабықшаны, қолданушының интерфейс
    жүйелерін, есептеу мен ақпараттық ортаны және онда мамандық
    деңгейде жүмыс жасауды;

  • мәтіндік, графиктік және музыкалық редакторларды, мәліметтер
    қорны басқару жүйесі мен электрондық кестелерде жүмыс
    жасауды;

  • ЭЕМ-нің желілерінде, байланыс қүралдарында жөне компьютерлік
    телекоммуникациялық жүйелерде жүмыс жасауды;

  • мамандыққа баулу курстары бойынша арнаулы қүрал-
    жабдықтармен (сканер, көшіру аппараты, диктофон, қүжаттарды
    өңдеуді басудан кейінгі қүрал-жабдықтар, арнаулы программалық
    қамсыздандыру) жүмыс жасауды.

Ақпараттық технология саласы бойынша:

- мамандық деңгейде программалауды, модельдеуді және


кескіндеуді;

аппараттық және программалық қамсыздандыруды басқару және диагностикалық программаларды қолдануды;

  • әр түрлі ақпараттық тасымалдаушылар мен жинақтауды
    пайдалануды;

  • ақпаратты қорғау қүралдарын пайдалануды;

  • әр түрлі ақпараттық ресурстарды пайдалануды.

25

Әлеуметтік информатика саласы бойынша:

- қоғамның ақпараттық қүрылымын, ақпараттық қоғамның дамуы


мен қалыптасу проблемаларын және зандылықтарын, ақпараттық
қауіпсіздік проблемаларын;

ақпараттық қоғамда демократиялық проблемалар мен оларды шешуді;

- оқушыларды ақпараттық мәдениетке тәрбиелеуді.



26

Қосымша 3 Көз жаттыгулары

І-нүсқа

  1. Көзді өте қатты қысып жауып, ақырын асықпай ашу керек. Демалыс қалыпты.
    Осы жаттығуды 1 -6 рет қайталау керек.

  2. Мұрын үшына қарап және көзқарасты 1-4 рет толық қалыпты дем алғанға дейін
    тоқтату керек. Көз ауырғанға дейін қарауға болмайды. Одан кейін алысқа көз
    жіберу керек. 1-6 рет Қайталау керек.

  3. Басты қозғалтпай жөғары-тура-төмен, оңға-тура-төмен қарау керек, осы
    жағдайда аталған әрекеттерді диагональді жақтарға да жасау керек. Барлық
    жаттығуды 1 -6 рет қайталау керек.

II- нүсқа

  1. Көзді қысып жауып, кең асықпай ашу керек. Осы жаттығуды 1-6 рет
    қайталау керек.

  2. Көз көруін жақсарту үшін мүрынның үшына қарау керек, 1-4 рет
    қайталау керек, содан кейін алысқа көз жіберу керек. Осы екі жағдайда
    да көзқарасты бірнеш секундқа тоқтату керек. 1-6 рет жаттығуды
    қайталау керек.

  3. Басты қозғалтпай, жәймен айналдыра көзді солға-төмен-жоғары-оңға
    қарау арқылы жаттығуды жасау керек. 1-6 рет қайталау керек.

  4. Басты қозғалтпай, көзқарасты жоғары 1-4 рет тоқтату керек, одан кейін
    тура алысқа көз жібреіп 1-6 рет қайталау керек. Осылай солға-төмен-
    жоғары-оңға қарау арқылы жаттығуды жасау керек. 1-6 рет қайталау
    керек. Сосын оңға-жоғары-солға-төмен қарау арқылы, даигональді
    жақтарға да жаттығуды жасау керек. 1-6 рет қайталау керек.

III - нүсқа

  1. Көзге салмақ түсірмей 10-15 рет жыпылықтату керек.

  2. Басты қозғалтпай, тік еқарау, бірнеше секнуд көзқарасты тоқтату, одан
    кейін солға бірнеше секунд жөне тура қарау керек. Көзқарасты бірнеше
    секундқа жоғары көтеру, төмен түсіру, көз бүлшық еттеріне күш
    түсірмей, тура қарау. Осы жаттығуларды 1-6 рет қайталау.

  3. Оңға қарай, тура солға көзбен айналу қозғалыстарын жасау. Жасалу
    тездігі орташа болу керек. 1-4 рет қайталау керек. Көзқарасты тура қарау.
    11-6 рет қайталау.

жүктеу/скачать 1,06 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет