8.3 Лазерлі сәулелену – үлкен интенсивтілігі бар электромагнитті сәулелену. Лазер – оптикалық диапазонның электромагниттік сәулеленудің бағытталған шоғын генерациялайтын құрылғысы. Лазерлер байланыс, навигация, медицина, бақылау-өлшегіш техникада және т.б. қолданылады.
Лазерлі сәулелену көру органдары үшін қауіпті болып табылады, бірақ кішігірім және орташа интенсивтілігі кезінде тірі ағзаның терісі арқылы өтпейді. Лазерлі сәулеленудің жоғары интенсивтілігі кезінде терінің, ішкі жасуша мен мүшелерінің бұзылуы байқалады. Сәулеленудің жоғары интенсивтілігі бар жұмыстармен істейтін адамдар шағымдалады: бас ауруына, тез шаршау, тышышсыз ұйқы, көздің ауруы. Ереже бойынша, осы жағымсыз сезім демалыссыз, профилактикалық қорғау шараларсыз, еңбек режимінен кейін арнайы емдеусіз өткізіледі.
Лазерлі сәулеленуді нормалау лазерлерді қолдану және құрастыру санитарлы ержелері мен нормалары бойынша өткізіледі. Қауіптілік бойынша лазерлер 4 топқа бөлінеді:
1 – көз және тері үшін қауіп тудырмайтын;
2 – көз үшін қауіпті;
3 – тура, шағылған сәулеленумен көз үшін және шағылатын бетінен 10 см арақашықтықта тері үшін қауіпті;
4 – шағылатын бетінен 10 см арақашықтықта шағылған сәулелену кезінде тері үшін қауіпті.
Лазердің қолданылуы желдетпемен жабдықталған жеке бөлмелерде жүзеге асу керек, экран және қоршау тура және шағылған лазерлі сәулелерден қорғау керек.
[1, с. 148-152; 2, с. 254-269].
Достарыңызбен бөлісу: |
