- Экологиялық жағдайдың нашарлауы

• 
  Демография – халықтың санын және құрылымын, сонымен қатар оның қайта өңдеу мен қозғалыс режимін зерттейтін ғылым (өлім санының жоғарлауы, өмір ұзақтылығының қысқаруы).
  

• 
  Оқу еңбегінің мәдениеті, оның ғылыми ұйымы;
  
• 
  Толық тамақтану;
  
• 
  Еңбек пен демалыс режимін сақтау;
  
• 
  Шынықтыру, иммунитеттің жаттығуы;
  
• 
  Жеке гигиена;
  
• 
  Қозғалыс активтілік режимін сақтау;
  
• 
  Зиянды әдеттерді жеңу;
  
• 
  Сауатты экологиялық тәртібі;
  
• 
  Психикалық и эмоционалды тұрақтылығы;
  
• 
  Сексуалды тәртібінің мәдениеті;
  
• 
  СӨС сұрақтары бойынша өздік білімі жіне білімі;
  

18 Медициналық көмектің негіздері

Тұрмыста, стихиялық апаттар, өндірістік апаттар, террорлық акт кезінде алынған адам зардаптарының нәтижесі уақиға орнында алғашқы медициналық көмек дер кезінде және дұрыс көрсетудіне тәуелді болады.

• 
  Кесілген және шабылған жаралар;
  
• 
  Шақпақталған жаралар;
  
• 
  Соғылған және жыртылған жаралар;