Г Е О М Е Т Р И Я Көпжақтар Бекітемін: ___________ Директордың оқу ісі жөніндегі орынбасары С.М. Адырова
кіріспе
Геометриядан «Көпжақтар» тақырыбы бойынша алынған презентацияның жоспары:
1. Көпжақтар туралы жалпы ұғым
2. Көпжақтардың түрлері:
а) Призма
б) Параллелепипед
в) Пирамида
3. Қорытынды слайд
келесі
көпжақтар
Көпжақ –беті саны шектеулі жазық көпбұрыштардан құралатын дене.
келесі
Көпжақтардың компоненттері
Жазықтық пен дөңес көпжақтың бетінің ортақ бөлігі жақ деп аталады.
Жақтың қабырғасы Жақ Қыры
Жақтардың қабырғалары- көпжақтың қырлары деп аталады
Жақтарының төбелері- көпжақтың төбелері деп аталады
келесі
Призма
Призма деп әр түрлі жазықтықтарда жататын және параллель көшіргенде бір- біріне келіп беттесетін екі көпбұрыштан және осы көпбұрыштардың сәйкес нүктелерін қосатын барлық кесінділерден тұратын көпжақты атайды.
келесі
призманың құрам бөліктері
Көпбұрыштар- призманың табандары деп аталады
табаны
. Сәйкес төбелерді қосатын кесінділер призманың бүйір қырлары деп аталады.
Бүйір қыры
Призманың биіктігі деп табандарының арақашықтығын айтады.
Биіктігі
. Призманың бір жағына тиісті емес екі төбесін қосатын кесіндіні призманың диагоналы деп атайды.
Диагональ келесі
Призманың құрам бөліктерінің қасиеттері:
табандары тең
табандары параллель жазықтықтарда жатады
бүйір қырлары параллель және тең
келесі
призма түрлері
Тік призма- бүйір қырлары табандарына перпендикуляр
Көлбеу призма- бүйір қырлары табандарына перпендикулар болмайды
Дұрыс призма- тік призманың табандары дұрыс көпбұрыш
келесі
Параллелепипед
Призманың табаны параллелограмм болса, онда ол параллелепипед деп аталады.
Праллелепипедтің барлық жақтары - праллелограмдар
келесі
Параллелепипедтің қасиеттері:
Параллелепипедтің қарама- қарсы жатқан жақтары параллель және тең болады
Параллелепипедтің диогональдары бір нүктеде қиылысады және қиылысу нүктесінде қақ бөлінеді
келесі
Параллелепипедтің түрлері
Тік бұрышты параллелепипед- табаны тік төртбұрыш болатын тік параллелепипед.
Куб – барлық қырлары тең тік бұрышты параллелепипед.
4
Пирамида
Пирамида- жазық көпбұрыштан, табан жазықтығында жатпайтын нүктеден және осы нүктенітабанының нүктелерімен қосатын барлық кесінділерден құралған көпжақ. келесі
Пирамиданың бөлік құрамдары
табаны Жазық көпбұрыш- пирамиданың табаны Табан жазықтығында жатпайтын нүкте- пирамиданың төбесі Пирамиданың төбесін табанының нүктелерімен қосатын кесінділер –пирамиданың бүйір қырлары Пирамиданың биіктігі деп пирамиданың төбесінен табан жазықтығына түсірілген перпендикулярды атайды.
Бүйір қыры төбесі биіктік келесі
пирамиданың түрлері
п-бұрышты – пирамиданың табаны n-бұрыш
Дұрыс пирамида – табаны дұрыс көпбұрыш болатын, ал төбесінен түсірілген биіктік табанының центріне дәл келетін
Қиық пирамида- пирамиданың табан жазықтығына параллель және оның бүйір қырларын жазықтықпен қиып өткенде пайда болған көпжақ
келесі