Монография \ «санат» а л м п и мп


ip  емес, эйел! бар,  epxeri



Pdf көрінісі
бет141/267
Дата09.11.2023
өлшемі12,37 Mb.
#190556
1   ...   137   138   139   140   141   142   143   144   ...   267
Байланысты:
kabdolov zeinolla soz oneri 2

6ip 
емес, эйел! бар, 
epxeri 
бар, б1рнеше кдйарман алып етпех болдым” . Сонымен, мше, 
автордьщ алгашкы ой езегшдеп бхрнеше дворян семьясыньщ 
тарихы букш орыс халкынын керкем тарихына, шагын 
семьялых-психологиялык, роман кеш кулаш ултсык, эпопея- 
га осылай айналган.
Тахырыл пен идея — эдеби шыгарманьщ мазмуны. Ал 
эдеби шыгарма мазмунды болу ушш, Ибсен айт^сдидай, 
эдебиетшшщ 
eM ipim n 03i 
мазмунды болу кджет. Керкем 
творчество суретхердщ 
eMip 
тарихымен тыгыз байланысты. 
Сондыхтан 
9p6ip 
кдлам 
и е а
шыгармаларыньщ такырыбын 
байыту ушш, алдымен, езшщ 
eMip 
тэж1рибесш байыта тусуге 
тшс. Ол ушш хдламгер 
©MipMeH 
хоян-холтых араласып, жш- 
жш сапарга шыгып, халыхтьщ кдлын, ортасына сщш кетуге 
тшс. “Егер жазушы болганыз хелсе, — дейда Чехов Телешев- 
хе, — х у т ертед Нижнийге билет альщыз, сонда барьщыз, 
одан — Волгага, Камага шыгып кетшдз... Халык 
eMipiH 
херешз, мендреу тузге, жер уйлерге тунейаз. Жалгыз-ах, 
TeMip жол бойымен журе кдлсакыз, кдлай да ушшгш хласкд, 
хдрапайым халых арасына орналасу шарт, эйтпесе 
кулагьщыз кызыхтан кур хдлады”. Чехов езгеге осылай ахьш 
айтып кдна хойган жох, 1890 жылы 
e3i 
бухш 
Ci6ipfli 
тугел 
аралай отырып, Кдыр Шышскд, одан Сахалинге барып 
хдйгты. Оньщ Ялтадагы музешнде улы жазушыга дэл элп 
сапарда ез охырмандары сыйга тартан 
6ip 
шагын сурет бар: 
хдльщ жыныс орман, ымырт, орманшыньщ yftmiri, уй 
алдында хьш-хызыл болып хоздаган шох... 
T ep ri 
белмедеп 
хереуетгщ аяхжагында — кдбыргада Lnyrii тур. Осы суреттен 
ауру Чехов акыргы дем1 бихенше хез алмашы.
— 
Онысы тепн емес, — дейд! музей директоры, жазушы- 
ньщ хдрындасы Мария Павловна Чехова кезшщ 
Tipicinwe,
— Сахалин сапарынан Антон Павловичтщ агартушы, 
демократ ретщдеп кезкдрасы бфжола кдлыптасып кдйтты.
Онер иесше 
eMip 
тшарибесшщ типзер ыхпалы осындай. 
Сондыхтан болуга тшс, атакты суретхерлер эркдшан ел 
шпнде, ез кд
11
армандарыньщ арасында болуга асыкхдн, 
сапарда, жол устшде журш-ахжаза берген: Пушхин “зырлап
166


ж урт келе жатып жыр жазатын палеге калдым” десе, Гоголь 
“сюжет атаулынын, бэрш тугел дерлйсжол ж урт келе жатып 
корытамын” д е г т де, Грибоедов “Акылдан кдйгыныц” 
шеипмш жол устшде келе жагып жацадан жасадым” деген. 
Муньщ 
6api, 
эрине, сапар шегуде турган окшау “сикыр” 
бар деген сез емес, жол журу — ешр керу, 
eMip 
керу — 
адам тану, адам тану — шыгармага гакырьш табу, такырып 
табу — тьщ идеяга бару деген сез. Жазу ушш, жазатын 
нэрсещзд1 жете бшугндз, терец тануыныз кджет. Танымага- 
нынан, бшмегеншен ец мьосгы талант та ештеце шыгара 
алмайтынын далелдеудщ кереп жок. “ М етц бул кунге 
шейш жазган Такырыбым ауыл туралы гана болып келед1,
— дейдо Бейшбет Майлин. — 
0Hflipic 
eMipiH 
суреттеуге мен 
ал1 кунге шейш 
Kipice 
алганым жок, бйткеш 
eni 
кунге 
oHflipic 
ем1р1мен таныстыгым жок. Жазуымдаш басты 
кемцшпктер
1
мнщ 6ipi осы деп бшемш. ЕндМ 
6ip 
тшепм — 
осы кемшштмд1 жоюга куш салу”*.
Кдзак, жазушыларыыыц шпндеп ец ешмда ецбек ететш, 
ец кеп жазатын кдламгер — Сабит Муканов еда. Муныц басты 
себеб! — Мукдновтыц жеке ез ем1ршщ мазмундылыш, керген- 
бшгеншщ кел-кеарлт, eMip таж


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   137   138   139   140   141   142   143   144   ...   267




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет