Монография түркістан, 2010 жыл Пікір жазғандар: Ә. Жолдасбеков- педагогика ғылымдарының докторы,профессор



бет151/226
Дата22.12.2021
өлшемі4,7 Mb.
#585
түріМонография
1   ...   147   148   149   150   151   152   153   154   ...   226
12.5. Әркилы денгейлі ұқтыру, үйрету
Әлемдік тәжірибеде тұлғалық бағыттағы тәрбие, тәлім идеясын іске асыру әрекеті талай мәртебе болғаны белгілі. Мұндай педагогикалық қадамдар әр дәуірде өз бастауларын Жан Жак Руссо, Г.Пестолоцци, Г.Д.Хорой, М.Монтессори және басқалардың тәрбие идеяларынан алып отырған. Бұл педагогтар тұжырымдарының әрқилылығына қарамастан, олардың басын қосатын негізгі мәселе - еркін тұлға қалыптасуына ықпал жасау жолдарын ашу. Г.Песталоцци: «Менің шәкірттерім жаңалықты менің арқамда білмейді, олар бұл жаңалықты өздері ашады. Менің басты міндетім - оларға ашылысуға, меншікті ой, пікірлерінің дамуына көмектесу" - деп жазған. Нақ осы идеялар айқын мектеп немесе сыныптағы балалардың ата-анасымен байланысты дүниеге келген айқын тәлім жүйесіне негіз берді.

Айқын тәлімнің негізгі принцитері келесідей: жеке даралықты тәрбие (үйрету); жеке табыс жауапкершілігі; қызметтестік, үздіксіз тәлім бағыты. Тәрбие, тәлім орталықты басқарудан босап, даралықты бағдарламаларменен жүргізіледі. Жан Жак Руссо идеяларымен сусынданған айқын мектептер көбіне өз шәкірттерінің тар мағынадағы білімімен емес, олардың өмір жағдайларымен, көңіл-күйімен, икем-құмарлықтарымен байналысты бағаланды.

Бұл мектептердегі тәрбиеленушілердің өз жауапкершілігіне иек артқан шәкірттер белсенділігі өте жоғары дәрежеде болады.

Шәкірттердің әрбірі өздері түзген күнделік жоспарымен мұғалімнен мүғалімге өтіп, орындаған жұмыстары бойынша есеп береді, өз бетінше істелінуі қажет келесі тапсырмаларын алады немесе мұғалім басшылығымен өздері семинар дәрістерге жолдама қабылдайды. Баланың барша іс-әрекеті арнайы пәндік жұмыс парақтарында хатталады.

Мұндай технологияның теориялық негіздемесі келесідей педагогикалық үлгіні (парадигманы) арқау етеді: топ не сыныптағы шәкірттердің басым көпшілігінің денгейіндегі айырмашылық сабақ материалын ұғынуға бөлінген уақытпен айқындалады. Егер әр баланың жеке қабілеттері мен мүмкіндіктеріне сәйкес уақыт берілсе, онда мектеп бағдарламасының өзекті қорының міндетті игеріліуіне кепілдік етуге болады (Дж Кэролл, Б.Блум, З.И.Колминова және т.б).

Денгейлі жүктемені ұстанған мектепте тәрбиеленушілер ағымы ауыспалы және салыстырмалы тұрақты, құрамы бойынша біртекті топтарға бөлінеді. Әр топ бағдарлама материалын әрқилы білімдік денгейде игеріп барады: 1) ең төменгі (мемлекеттік стандарт), 2) базалық, 3) шығармашылық.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   147   148   149   150   151   152   153   154   ...   226




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет