М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан
жүктеу/скачать 2,01 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 3.Дәрістің мақсаты: 4.Дәрістің мазмұны: 5.Өзін-өзі тексеретін сұрақтар: 6.Әдебиеттер: 2.1.Теңіздік балық аулау
| 1.Тақырыбы: Балықтардың практикалық маңызы
2. Сұрақтар: 2.1.Теңіздік балық аулау 2.2.Тұщы су қоймаларынан балық аулау 2.3.Бағалы өтпелі балықтарды қолдан өсіру. Тоған шаруашылықтары 2.4.Бағалы кәсіби балықтарды қолдан жерсіндіру 3.Дәрістің мақсаты: 4.Дәрістің мазмұны: 5.Өзін-өзі тексеретін сұрақтар: 6.Әдебиеттер: 2.1.Теңіздік балық аулау Адамзаттың өмірінде балықтың орасан зор маңызы бар. Әсіресе азық-түлік пен қамтамасыз жасалғанның өзінде жануартекті ақуыздың құрамы тәуліктік деңгейде 120-130 г. Кем болмауы керек екендігі белгілі.Балық әрбір елдер азық-түліктерінде осы (белоктік) өлшеммен санайтын болсақ 17-83% әлемдік деңгейдегі балықты азықтық ретінде пайдаланады екен. Балықтан адамзат дәрумендер (витаминдер), мал азықтық ұн, түрлі құнды тыңайтқыштар ж.т.б.Балық-судан өндірілетін адамзаттың негізгі қоректік заты. Судан өндірілетін балық гидробионттар ішінде балықтың биомассасы 85% тең. Балықтың 90% теңізден ауланып алынады. Теңіздік балықтардың: 65% -планктонофактар, 25% - жыртқыш балықтар,10% - тарта бентософактар. Осы заманғы балық аулаудың негізгі көздеріне қысқа сипаттама: Әлемдік мұхиттардан балық аулау – 3000 м тереңдігіне дейін мұхиттар көлемінің 50-60% алып жатыр.Балықтар жалпы мұхиттар тереңдігінің 10000 м дейін кездеседі. Теңіздік балық аулаудың техникалық жабдықталуы барлық тереңдіктерден аулауға мүмкіндік алғанмен соңғы жылдардағы аулау тәжірибиесі оларды азғана кеңістікке шоғырлануға мәжбүр етіп отыр. Бұл материктердің жолауынан 200 м. тереңдік аралығында орналасқан.Бұл балық аулау зонасынң шельфтік аймағы (жағалаулық аймағы) деп аталынған, кейде материктік баспалдақ (материковый ступенки). Барлық мұхиттардың (Тынық, Атлант, Үнді, Солтүстік Мұзды мұхит) 200м. жағалауы – 8% әлемдік мұхиттар аумағының. Ток шельфтік аймақтан аулану, барлық теңіздік (мұхиттық) балық аулаудың – 90% береді. ХХ ғ. екінші жартысында теңіздік балық аулау мықты дамыды, жағалаулық теңіздерден емес Тынық, Атлант, Үнді мұхиттарының ашық кеңістігінен аулайтын болды. Сонда мұхиттардан: Тынық және Атлант мұхитынан 40-45 % дан, Үнді мұхитынан 10 %, Солтүстік Мұзды мұхитынан 5%. Шельфтік аймақтан мұнай (газ) өндірілуі салдарынан балық аулау қарқыны әлсірей бастады.Әсіресе, осы аймақтың балық аулауға тағы кедергісі мұнай таситын танкерлердің жиілеуі, түрлі авариялардың болып тұруы. Треска, нототения, теңіз алабұғасы сияқты бағасы кәсіби балықтардың уақытша болса да үйірлерін түгелдей аулап (перелов жасап) аулаудың уақытша үзілісіне мәжбүр жасайды. 70 – ші жылдары бүкіләлемдік келісімнің жағалаулық 200м. зонаны әрбір мемлекеттің қорғауға құқық алғаннан кейін теңіздік балық аулауға кедергілер көбейді. жүктеу/скачать 2,01 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|