М.Ӛтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік
жүктеу/скачать 264,27 Kb.
|
16.05.2023 ж. Электр және магнетизм, 08.05.2023 ж. Атомдық физика және ядролық физика, Ñáîðíèê ïî ïðåäìåòó «Ðóññêèé ÿçûê è ëèòåðàòóðà»
Тапсырма:Суреттегі фигуралардың периметрін әр түрлі тәсілмен тап: Шешуі:
Қабырғасы 6см болатын шаршышың периметрін әр түрлі тәсілмен табамыз: Р = 6 см + 6 см + 6 см + 6 см = 24 см Р = 6 см ∙ 4 = 24 см Жауабы: 24 см Қабырғалары 4см және 3см болатын тік тӛртбұрыштың периметрін әр түрлі тәсілмен табамыз: Р = 4 см + 3 см + 4 см + 3 см = 14 см Р = (4 см + 3 см) ∙ 2 = 14 см Р = 4 см ∙2 + 3 см ∙ 2 = 14 см Жауабы: 14 см Қабырғасы 3 см болатын теңқабырғалы үшбұрыштың периметрін әр түрлі тәсілмен табамыз: Р = 3см + 3 см + 3 см = 9 см Р = 3см ∙ 3 = 9 см Жауабы: 9 см Қабырғалары 4 см, 4 см, 5 см болатын үшбұрыштың периметрін әр түрлі тәсілмен табамыз: Р = 4 см + 4 см + 5 см = 13 см Р = 4 см ∙ 2 + 5 см = 13 см Жауабы: 13 см Фигураның ауданын палетканың көмегімен табуға берілген есептер Квадрат сантиметрлерге бӛлінбейтін — еркін пішіндегі дӛңгелектер, сопақшалар сияқты фигуралар кӛрсетіледі; толық емес шаршылар шығады. Содан кейін еркін пішіндегі фигуралардың аудандарын ӛлшеуге арналған арнайы құрал кӛрсетіледі — ол палетка деп аталады — квадрат сантиметрлерге бӛлінген мӛлдір пластина (10x10). Ауданды ӛлшеу үшін ол фигураның үстіне салынады («М— 3», 77-бет). Палетканы қолдану тәсілі және ауданды есептеу үлгісі кӛрсетіледі: толық шаршылар санына толық емес шаршылардың жартысы қосылады — бұл фигураның ауданы. Мысалы, толық шаршы сантиметрлер саны 6, ал толық емес шаршы сантиметрлер саны 14 болсын, онда фигурының ауданы: 6 см2 + 14:2 см2 = 13 см2 Тік төртбүрыш пен шаршының аудандарын табу ережелері Тік тӛртбұрыштың үзындығы 4 см, ені 2 см. Тік тӛртбұрыштың ауданы 4 ∙ 2 = 8 (см2) немесе 2 ∙ 4 = 8 (см2) Ереже: Тік тӛртбұрыштың ауданын табу үшін оның бірдей ӛлшеммен берілген ұзындығын еніне кӛбейту керек («М- 3», 82-бет). Оқушылар ӛз беттерімен шаршының ауданын табу ережесін түсіндіреді: шаршы қабырғасының ұзындығын ӛзін-ӛзіне кӛбейту қажет немесе шаршы қабырғаларының квадратын табу керек. 2 ∙ 2 = 2 2 = 4 (см2) Тік бұрышты үшбұрыштың ауданы Тік бұрышты үшбұрыштың ауданы туралы түсінік үшінші сыныпта енгізіледі: Берілген екі үшбұрыштан тік тӛртбұрыш қүрастыр және оның ауданын тап: 4 ∙ 3 = 3 ∙ 4 = 12 (см2) Осы үшбұрыштың ауданы туралы не айтуға болады? Оның ауданы қабырғалары 4см және 3 см болатын тік бұрышты төртбұрыштың ауданының жартысына тең: (4 ∙ 3): 2 = 12: 2 = 6 (см 2) Күрделі фигуралардың аудандарын оларды қарапайым геометриялық фигураларға бөлу арқылы табу Күрделі фигуралардың аудандарын оларды қарапайым геометриялық фигураларға бӛліп, ереже бойынша аудандарын табу арқылы табу үшінші сыныпта қарастырылады. Мысалы, №5 (М-3,с.169) трапецияның ауданын табу үшін оны шаршы мен тік бұрышты үшбұрышқа бӛлеміз де, олардың аудандарын табамыз: S = 4 ∙ 4 = 16 (см2) S∆ = (4 ∙ 3): 2 = 12 : 2 = 6 (см2) Sтр = S + S∆ = 16 + 6 = 22 (см2 ) Тік бұрышты параллелепипедтің және текшенің кӛлемін табуға берілген есептер Текшенің кӛлемін табу үшін кӛбейткіш ретінде оның қырының ұзындығын үш рет алу және кӛбейтіндінің мәнін табу керек, яғни ұзындығын еніне кӛбейту, кӛбейтіндіні биіктігіне кӛбейту немесе қырының кубын табу керек 23 = 8 (см3) жүктеу/скачать 264,27 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|