Жаңа технологиялық құрылыстың өсу траекториясы

жетістіктерінен асып түсуде (дайындығы жоғары, бірақ нанотехнологияның әсері үйренуге 
әлі жеткіліксіз немесе тиімсіз).
Жаңа технологиялық құрылыстың алғашқы өсу фазасы үшін негізгі факторды тарату 
динамикасының әркелкілігі әдеттегі көрініс болады. Қалыптасу жағдайында олардың кешенін 
құрайтын технологиялық ұштасқан өндіріс және толық шегі пайда болуған кеңейтілген өсімді 
молайту үрдісінде нанотехнологияның тарауы терең масштабты және кең таралған сипат.
Кейінгі жылдары көптеген мемлекеттерде нанотехнологияның әр-түрлі бағыттарын 
технологиялық өңдеуде және зерттеуде мемлекеттік және корпоративтік инвестициялар 
қарқын алды.
Бүгінгі таңда өндіріс үрдісінде кем дегенде тұтыну тауарларының 80 тобы және 600 – 
ден аса жинақтаушы бұйымдар мен өнеркәсіп құрылғылары және шикізат материалдарының 
түрі нанотехнологияны қолданады. Нанотехнологияны қолдану арқылы алынатын өнімдерге 
- 0,01% әлемдік ІЖӨ - ге сәйкес келеді.
Өндірісі құрылымы және наноөнімдерді қолдану әлі қалыптаспаған. 
Наноұнтақ, 
нанотүтікше, әртүстідиодтар және сканерлеуші микроскоптар 
нарығы қарқынды дамуда. 
Жақын уақыттарда наноматериалдарды қолдану арқылы жасалған әлемдік дисплей 
нарығы, жанармай элементі, күн батареясы жарық көруі күтілуде және оксидпен метал 
наноұнтақтары қысқа мерзімді болашағында ғаламдық наноматериалдар нарығынан аздаған 
мөлшерде үлесін алады.
Қазіргі уақытта нарық көлемінің артуына айтарлықтай ықпал ететін наноматериалдар 
бір қабықты нанотүтіктер мен дендримерларға сұраныс артуда.
Наноматериалдар нарығында сегменттер ортасында кірісі жағынан басым сұраныс 
электроника және денсаулық сақтау саласы. Бүгінгі таңда электроника саласы 
наноматериалдарды пайдалануда алда, бірақ денсаулық сақтау саласы нано және 
биотехнологияда неғұрлым алға жылжыған болашағы жақсы нарық болып көрінеді. 2012 
жылға әлемдік нарық наноматериалдарын 10 миллиард доллар бағалаған жаңа стратегиялық 
болжам (2008ж.) GlobalIndustryAnalysts, Inc., компаниясымен жасалған.
Электронды өнеркәсіп толықтай өндіріс технологиясы, азық-түлік ағымы және тұтыну 
технологиясымен наноаумағына ауысады. Жартылай өткізгіш электроника нанодиапазонға 
өтуі, бірлік аумағында элемент сандарының көбеюімен ауысады. Кремнилі технология 
заманауи жартылай өткізгіш технологиясының негізі болып табылады.
Жаңа технологиялық құрылыстың пайда болуы экономиканың тиімділігінің тез артуына 
әкеледі: ол материалдық аз және энергия сыйымдылығы көбейеді.
Жаңа технологиялық құрылыс
технологиясына байланысты 2030 жылға қарай әлемдік 
экономиканың энергия сыйымдылығы 60% - ға төмендеуі мүмкін. Болжамдарға байланысты 
энергия көзін қолдану шегі 2005 жылы 306 кг мұнай эквивалентінен, әлемдік ІЖӨ 1000 АҚШ 
долларына, ал 2030 жылы 130 кг-ға дейін төмендеуі мүмкін. Бұл ретте әлемдік энергия 
ресурстарын қолдану құрылымында мұнай көлемі азаяды, мүмкін, табиғи газ көлемінің артуы 
және альтернативті энергия көзінің пайда болуы тез жүреді.
Жаңа технологиялық құрылыстың шартты қалыптасуындағы 2020 жылға дейінгі 
әлемдік технология дамуының негізгі тенденциялары: 

экономикалық қолайлы баламалы энергетика (сутекті энергетика, жел 
энергиясын қолдану, күн) технологиясы жетістіктері; 

термоядролық энергетика дамуында жоғары қауіпсіздік атом энергетикасын 
дамыту; 

бірінші кезекте композициялық, алдын ала берілген құраммен материалдарды 
кеңінен енгізу; 

микроэлектроникадан нано және оптоэлектроникға өту, ақпараттық 
технологияның жаңа «ядросына» өткендей болады; 


биотехнологияны кеңінен қолданудың бастауы, дәстүрлі аграрлық секторды 
ғана ауыстырып қоймай, ауыруларды алдын алудың жоғары техникалық әдістерінің дамуын, 
емдеу, диагностика, биоинформатика дамуының негізі болып табылады; 

барлығы қолданатын ғаламдық ақпараттық коммуникациялық желілерді 
қалыптастыру; 

жердің 
биосфера 
қабатына 
техногенді 
әсерді 
азайтатын 
табиғат 
қорғаушыларының қызметтеріндегі әдістерімен құралдарын радикалды өзгерту. 
Жаңа технологиялық құрылыстың қалыптасуы үшін кең көлемде интеллектуалдық 
күшпен күшті ЭЕМ қолдану керек. Көптеген мемлекеттік мекемелер, экономика және ғылым 
салалары есептеу кешені мен ақпараттық жүйелерді қолдануы күшейуде. 
Қазіргі уақытта жаңа технологиялық құрылсты қалыптастыруға жетекші АҚШ, 
Жапония, ЕО және Оңтүстік Корея елдері болып табылады. 
Нанотехнология - жаңа технологиялық мақсатта қолданылады, сондай-ақ оның негізгі 
факторы даму болып табылады. Бұл алғышарттар алдыңғы кезеңмен, техникалық және 
экономикалық даму кезеңімен байланысты. 90-жылдардың басындағы тұрақтанулар III, IV 
және 
V-ші 
технологиялық 
серпіністер 
құрылымдарының 
кеңестік 
экономика 
құрылымындағы қолданысымен тікелей байланысты. Сонымен қатар, бұл жаңа 
тапсырыстардың ескірген технология ресурстарды қайта өңдеу тетігінің болмауына 
байланысты соңғы нарықтық экономикасы дамыған елдерге қарағанда едәуір баяулап келеді. 
Кеңестік экономиканың артта қалуы ТҚ бесінші кезеңіне көшуі технологиялық өсуін тездетті 
деуге болады. Бесінші ТҚ секторлардың өсу қарқыны өткен ғасырдың 80-ші жылдары 25-30% 
-ға дамыған және жаңа индустриялық елдердің өсуі тұтастай өнеркәсіп өндірісінің бағамынан 
3-4 есе жоғары, қол жеткізген ЖІӨ өсуіне қосқан үлесі 80-90 жылдары 50% құрады. Бұл 
экономикалық тиімділіктің тез өсуі, жылдам өсу кезеңі бесінші технологиялық құрылыс 
кезеңінің кіруін көрсетеді. Уақыт белгіленген экономикалық басқарудың кеңестік әкімшілік 
жүйесі жаңа технологиялық тапсырыс негізінде қайта құрылымдай алмады. Бұл Кеңес Одағы 
ыдырағанна және дамыту үшін тиімді тетіктері мен мекемелердің автоматты қалыптасуына 
әкеліп соқтыруына байланысты. Бұның себептерінің бірі экономиканың орталық 
жоспарлауын орындамауы болды. Жаңа технологиялық тәртіпті дамытудың маңызды 
алғышарты алдыңғы деңгейілі болып табылады. Бесінші ТҚ әзірлеу деңгейін өлшеу үшін 
бесінші технологиялық құрылымың өзегі, сондай-ақ осы технологиялық өмір салтын 
тасымалдаушы салалардың көрсеткіш өнімдерін өндіру көрсеткіштерін пайдаланылатын - 
нарықтық коммуникация қанықтығын, компьютерлік технологияларды, электрониканы және 
ғаламторды пайдаланды. 
Ресей және басқа да елдердің көрсеткіштердің уақыты, жалпылама өсуі бесінші ТҚ 
сипаттамасы болып табылатын оның бірінші, негізгі компоненті. 80-шы жылдың ортасынан 
бері V-ші технологиялық жолдың кеңейтілген дамыған капиталистік елдерге қарағанда 
айырмашылығы сол уақытта Кеңес Одағы экономикасының өсу қарқыны күрт төмендеді. 

Бесінші технологиялық тәртіптің жалпылама өсу қарқыны

жүктеу/скачать 400,84 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: