Науаи мемлекеттік педагогика институты

Егеменді еліміздің өсіп келе жатқан ұрпағын ойлы да іскер, жігерлі де батыл, өзіне-өзі сенімді, интеллектуалдық деңгейі биік, дүниетанымы дұрыс қалыптасқан азамат етіп тәрбиелеуде мектептің алатын орны айрықша. Мектеп қазіргі қоғамның дамуымен, әлеуметтік практикамен тығыз байланысты. Мектеп өмірі балаға жаңа әлемнің есігін ашып беріп, рухани дүниесінің қалыптасуына негіз салады.

Оқытудың көрнекілік ұстанымы сабақ үрдісінде басты роль атқарады. «Көрнекілікпен оқытудағы басты мақсат – оқушыны байқағыштыққа, оймен топшылауға жаттықтыру. Өзінің байқағандарын сөзбен айтып бере білуге, одан логикалық қорытынды шығаруға үйрету». Көрнекілікті оқу үрдісінің барлық кезеңінде пайдалануға болады, бірақ оны жиі қолдануға да болмайды. Көрнекілікті белгілі тақырып мақсатында пайдаланғанда ғана тиімді болмақ. Сабаққа қажетті дидактикалық көрнекі құралдардың түрлері: заттық, образдық, графикалық, синтетикалық, синхроникалық кестелер; буклеттер, альбомдар; техникалық оқу құралдары; тірек сигналдары; кеспе, үлестірмелі қағаздар.

Көрнекілік – оқу материалын оқушы көңіліне оңай да әсерлі жолмен жеткізуші көмекші құрал. Ол бүтіннің бөлшегі секілді сабақтың бойында оның белгілі бір құрылымдық структуралық бөлшегіндей басқа құрамдас бөлімдерімен қабат-қабат қабысып жатуы қажет. Сонда ғана көрнекілік шәкірт білімінің тұтастығын арттырып, сабақ үрдісінің тиімділігін жүзеге асырады.

Дидактикалық принциптердің бірі-оқыту жүйесінде көрнекі құралдарды пайдалану. Мектепте әдебиеті оқытуға байланысты мынадай көрнекі құралдар пайдаланылады: затты табиғи түрінде көрсету, графикалық көрнекілік (кесте, схема), бейнелеу көрнекілігі, иллюстрация жасау, фотоларды көрсету, суреттерді көрсету, осындай көрнекіліктер мен қатар, техникалық құралдарды(магнитофон, ойнатқыштарды, диафильм, кинофильм фрагменттері, радио, телевизия, кодоскоп, эпидиаскоп) пайдалану арқылы оқушылардың есту және көру сезімдерін дамытуға арнайы көңіл бөлінеді.

1. 
   Бітібаева Қ.О. Әдебиетті оқыту әдістемесі: Педагогикалық оқу орындарына арн.оқулық.- Алматы: Рауан, 1997.
   
2. 
   Ә.Қоңыратбаев. 4-7кастарда әдебиет оқыту методикасы 1987
   
3. 
   Бадырақов Қ. Жоғары кластарда қазақ әдебиетінен тапсырмалар жүйесі. –А., 1977.
   
4. 
   Артықова Т.М. Қыстаубаева Ж. Қазақ тілі мен әдебиетті оқыту әдістемесі, Алматы, 2005 жыл.
   
5. 
   Жанпейісова М.М. Модульдік оқыту технологиясы , оқушыны дамыту. Құрал ретінде, Алматы 2002 жыл.
   
6. 
   Оралбаева Н Жақсылықова Қ Орыс тіліндегі мектептерде қазақ тілін оқыту әдістемесі, Алматы , 1996 жыл.
   
7. 
   .Жұмажанова Т. Әдебиеттен кластан тыс жұмыстарды ұйымдастырудың ғылыми - әдістемелік негіздері. А., 1
   
8. 
   Ақшолақов Т. Көркем шығармаға талдау жасау. – А. Мектеп, 1993.
   
9. 
   Бадырақов Қ. Жоғары кластарда қазақ әдебиетінен тапсырмалар жүйесі. –А., 1977.
   
10. 
    Бітібаева Қ. Әдебиетті оқыту әдістемесі. А., 1997.
    
11. 
    Бітібаева Қ. Әдебиет сабағының түрлері мен үлгілері. – А., 1999.
    
12. 
    Бітібаева Қ.Әдебиетті тереңдетіп оқыту. – А. 2003.
    
13. 
    Голубков В. Методика преподавания литературы. М., 1962.
    
14. 
    Дайырова Ә. Орта мектепте І.Жансүгіров творчествосын оқыту. - А., 1969.
    
15. 
    Жұмажанова Т.Қ. Әдебиеттен кластан тыс жұмыстарды ұйымдастырудың ғылыми-әдістемелік негіздері. А., 1995.
    
16. 
    Жұмажанова Т.Қ. Қазақ әдебиетінен оқу-әдістемелік күнтізбелік жоспары. 6-7 сынып. А., 2003.
    
17. 
    Жұматаева Е. Әдебиетті оқытудың кейбір мәселелері. А., - 1999.
    
18. 
    Көшімбаев А. Қазақ әдебиетін оқыту методикасы. – А. Мектеп, 1969.
    
19. 
    Қалиев С. Мектепте Ғ.Мүсірепов шығармаларын оқыту жолдары.- А. 1974.
    
20. 
    Қараев Ж. Ешеева Ж. Программалап оқыту және оның компьютерді оқытуға пайдалану мен байланысы. – А. 1991.
    
21. 
    Қирабаев С. Мектеп және қазақ әдебиеті. А., Мектеп, 1979.
    
22. 
    Құрманова Н, Мухлис К. Текст теориясы және тексті талдау әдістемесі. – А. АлМУ, 2000.
    
23. 
    Құрманбаева Г., Дүйсебаев С. Әдебиет сабақтарының үлгілері. А., 1999.
    
24. 
    Мақпыров С., Әдебиеттен шығарма жұмыстары. А., 1981.
    
25. 
    Мәшһүр Жүсіп.Қ. Көркем сөздің құдіреті. (Мектепте қазақ әдебиетін оқыту). Павлодар, 2000.
    
26. 
    Мәшһүр Жүсіп.Қ. І.Жансүгіровтың «Құлагер» дастанын оқыту. «Қазақ тілі мен әдебиеті», №8, 2002.
    
27. 
    Сманов Б. С.Мұқановтың «Ботагөз» романын оқыту. А., 20
    
28. 
    Абайдың тәлімгерлік тағылымы. (құрастырушы Ә.Дайырова). А., 1996.
    
29. 
    Құсайынов А. Оқулықтану мәселелері. А., 2000.
    
30. 
    Марацман Б., ЧирковскаяТ. Проблемная изучение литературного произведения в школе. М., Просвещение, 1977.
    
31. 
    Мемлекеттік білім стандарты. А. 2000.
    
32. 
    Прессман Л. Кабинет литературы. М., 1975.
    
33. 
    Обернихина Г.А. Уроки литературы сегодня. М., 2000.
    
34. 
    Абай энциклопедиясы. –А., 1995
    
35. 
    Ахметов З.Өлең сөздің теориясы. –А., 1973
    
36. 
    Әуезов М. Әдебиет тарихы. –А, 1991
    
37. 
    Әуезов М.Абайтанудан жарияланбаған материалдар–А, 1968
    
38. 
    Әбдиманұлы Ө. XX ғасыр бас кезіндегі қазақ әдебиеті–А, 1988
    
39. 
    Байтұрсынов А. Ақжол–А,1991
    
40. 
    Жолдасбеков М.Асыл арналар. –А6 1985
    
41. 
    Жұмалиев Қ. XVIII-XIX ғасырлардағы қазақ әдебиеті–А,1967