Научно-методический журнал Серия: Естественно-технические науки. Социальные и экономические науки. Филологические науки

TARIYXĺY SHĺNLĺQTĺ IMITACIYALAWDA MUZEY EKSPONATLARĺNĺŃ ÁHMIYETI

жүктеу/скачать 4,81 Mb. Pdf көрінісі бет 112/231 Дата 30.07.2023 өлшемі 4,81 Mb. #179664

Бұл бет үшін навигация:

• Ключевые слова

TARIYXĺY SHĺNLĺQTĺ IMITACIYALAWDA MUZEY EKSPONATLARĺNĺŃ ÁHMIYETI  A.S.Seyfullaev  –  tayanısh doktorant  Ájiniyaz atındaǵı Nókis mámleketlik pedagogikalıq institutı Tayanch so„zlar:  tarixiy voqelik, tarixiy tafakkur, muzey, muzey ekspozitsiyalarini imitatsiyalash, muzey pedagogikasi, virtual  ekspetsiya, madaniy tarbiya. Ключевые слова:  историческая реальность, историческое мышление, музей, имитация музейных экспозиций, музейная пе- дагогика, виртуальная экспедиция, культурное воспитание.  Key words: historical reality, historical thinking, museum, imitation of museum expositions, museum pedagogy, virtual expedition,  cultural education.  Búgingi kúni mámleketimizde milliy rawajlanıwdıń  jańa dáwirine qádem taslamaqta. Barlıq tarawlarda úlken  ózgerisler júz berip, xalqımız turmısın abadan etiwge, pár- awanlıǵın támiyinlewge qaratılǵan jańalanıwlar ámelge  asırılmaqta. Bunıń nátiyjesinde bul baǵdarda kólemli  jumıslar orınlanıp, joqarı kórsetkishlerge erisildi. Biraq, bul  biz isleniwi tiyis jumıslardı islep boldıq degeni emes. Ele  de isleniwi kerek jumıslar, sheshimin kútip turǵan másele- ler kópshilik. Bul máselelerdiń unamlı sheshiliwi kóp  jaǵınan keń jámiyetshiligimizdiń belsendiligine, xızmeti  hám bilimine de baylanıslı bolıp tabıladı.  Basqa tarawlar siyaqlı, bilimlendiriw salasında da  túpkilikli ózgerisler ámelge asırılıp, onnan gózlengen  maqset kreativ pikirleytuǵın, logikalıq oylawǵa iye, turmıs  kónlikpeleri qáliplesken náwqıran áwladtı tárbiyalap jetil- istiriw bolıp tabıladı. Ózbekstan Respublikası Prezidenti  Sh.Mirziyoev óziniń Oliy Májlis hám Ózbekstan xalqına  jollaǵan Múrájatında tálim-tárbiyanıń mámleket hám  jámiyet turmısındaǵı tutqan ornı hám áhmiyetine ayrıqsha  toqtalıp, jańa Ózbekstan ushın eń úlken investiciya bolǵan  bilimlendiriwdi qollap-quwatlawǵa tiykarǵı itibar qaratılıwı  tiyis ekenligin atap ótti. «Mádet-tálimde, mádet-tárbiyada,  mádet-bilimde». Sebebi, barlıq iygilikli islerge bilim hám  tárbiya arqasında erisiledi [1]. Ótmishti úyreniw ulıwma insanıy qádiriyatlardı ańlap  jetiwde, óz ata-babalarınıń jáhán mádeniyatına qanshelli  dárejede úles qosqanlıǵın biliwde hám bul dástúrlerdi  dawam ettiriwge múnásip bolıwları kerekligin seziniwleri  ushın da áhmiyetli. Tariyxıy bilimlerdiń hár bir insan ushın  áhmiyeti qanshelli úlken ekenligin tereń sezingen halda,  mámleketimizde tariyxtı oqıtıw mámleket siyasatı  dárejesine kóterildi. Sebebi, tariyx sabaqları insandı  sergeklikke úyretedi, erk-ıqrarın bekkemleydi [2]. Mámleketimizde  social-gumanitar  ilimlerdiń  rawajlanıwı hár bir insannıń ótmishti ańlap jetip, keleshegin  boljawına, juwmaqlar shıǵarıwına úlken járdemin tiygizedi.  Sonlıqtanda  Ózbekstan  Respublikası  Prezidenti  Sh.Mirziyoev  ilimdi  rawajlandırıwǵa  baǵıshlanǵan  májilislerde, alımlar menen bolǵan ushırasıwlarında bul  baǵdardaǵı isleniwi tiyis jumıslar júzesinen óziniń  pikirlerin bildirip kelmekte: Atap aytqanda, «Bir haqıyqattı  bárshemiz tereń túsinip alıwımız zárúr: milliy tariyxtı,  milliy ruwx penen jaratıw kerek. Bolmasa onıń tárbiyalıq  tásiri bolmaydı. Biz jaslarımızdı tariyxtan sabaq alıw,  juwmaq shıǵarıwǵa úyretiwimiz, olardı tariyx ilimi,  tariyxıy oy-óris penen qurallandırıwımız zárúr» [3] degen  pikiri búgingi kún ushın aktual másele bolıp tabıladı.  Ulıwma orta bilim mekteplerinde ótiletuǵın tariyx páni  sabaqlarında oqıwshılardıń tariyxıy bilimlerin, oy-órisin  rawajlandırıwda muzey ekspoziciyalarınıń ornı girewli.  Muzey degende xalıqtıń, eldiń, millettiń, mámlekettiń  tariyxın, ekonomikasın, ruwxıy turmısın, kórkem-ónerin,  tábiyatın, milliy qadriyatların jıynap, qádirlep-qásterlep  saqlap, úgit-násiyatlap hám keleshek áwladqa jetkerip, onı  жүктеу/скачать 4,81 Mb. Достарыңызбен бөлісу: