Негізгі құралдардың келіп түсу есебінің шоттар корреспонденциясы
Операцияның мазмұны
|
Д-т
|
К-т
|
Жабдықтаушылардан негізгі құралдар сатып алынды:
|
|
|
- келісілген құнымен
|
|
|
- ҚҚС сомасымен (12%)
|
|
|
Қаржылық жалдау негізінде негізгі құралдардың келіп түсуі
|
|
|
Жарғылық капиталға салым ретінде негізгі құралдардың келіп түсуі
|
|
|
Негізгі құралдардың өтеусіз келіп түсуі
|
|
|
Еншілес, қауымдасқан және бірлескен ұйымдардан негізгі құралдар сатып алынды
|
|
|
Түгендеу барысында есепке алынбаған негізгі құралдарды кіріске алу
|
|
|
Негізгі құралдардың амортизациясы бойынша шоттардың типтік корреспонденциясы
Операцияның мазмұны
|
Д-т
|
К-т
|
Әкімшілік мақсатта қолданылған негізгі құралдарға амортизация есептелді
|
|
|
Тауарларды, жұмыстарды, қызметтерді жүзеге асыру үшін пайдаланылатын негізгі құралдар бойынша амортизация есептелді
|
|
|
Негізгі құралдардың өндірістік объектілері бойынша амортизация есептелді
|
|
|
Операциялық жалға берілген негізгі құралдар бойынша амортизация есептелді
|
|
|
Ғимараттар құрылысында, ғимараттар мен құрылыстарды монтаждауға пайдаланылатын негізгі құралдар бойынша амортизация есептеу
|
|
|
Істен шыққан негізгі құралдар бойынша жинақталған амортизация сомасын есептен шығару
|
|
|
Негізгі құрал объектілерінің бастапқы құнының белгіленуі
Шаруашылық операциялаңрыны мазмұны
|
Дебет
|
Кредит
|
Сома
|
Құрылтайшылардың жарғы капиталына олардың салымдары есебіне негізгі құрал-жабдықтарды серіктестіктерге қатысушылар арасында келісілген бағамен салған кезінде;
а) жарияланған жарғы капиталы сомасына
|
5110 «Төленбеген капитал»
|
5030 «Салымдар мен пай»
|
1 000 000
|
ә) негізгі құралдар салымы
|
2410 «Негізгі құралдар»
|
5110 «Төленбеген капитал»
|
600 000
| | |
2410 «Негізгі құралдар»
|
3310-4110 «Берушілер мен мердігерлерге берілетін қысқа мерзімді берешек»
|
324 000
|
басқа заңды немесе жеке тұлғалардан объектіні өтеусіз алғанда (бағалау эксперттік жолмен немесе қабылдау-тапсыру актісінің мәліметтері бойынша жүргізілді)
|
2410 «Негізгі құралдар»
|
6280 «Өзге кірістер»
|
127 800
|
алынған (тапсырылған) ақшалай қаражат сомасы түзетіліп, берілгендердің ағымдағы құнына тең алынған активтердің құны айырбас операциясы нәтижесіне өлшенеді
|
2410 «Негізгі құралдар»
|
3310-4110 «Берушілер мен мердігерлерге берілетін қысқа мерзімді берешек»
|
300 000
|
Негізгі құралдарды өткізу кезінде берілетін шоттар корреспонденциясы
Шаруашылық операциялардың мазмұны
|
Дебет
|
Кредит
|
Сомасы (мың теңге)
|
Негізгі құралдың баланстық құны
|
7410 «Негізгі құралдың істен шығуы»
|
2410 «Негізгі құралдар»
|
800,0
|
Бұрын есептелген тозу сомасына
|
2420 «Негізгі құралдың амортизациясы»
|
2410 «Негізгі құралдар»
|
200,0
|
Сатып алушыларға ҚҚС – сыз (салық шот – фактурасы келісімімен)
|
1210 «Сатып алушылар мен тапсырысшылардың қысқа мерзімді дебиторлық берешегі»
|
6210 «Активтерді істен шығарудан түскен кірістер»
|
1500,0
|
ҚҚС сомасына
|
1210 «Сатып алушылар мен тапсырысшылардың қысқа мерзімді дебиторлық берешегі»
|
3130 «Қосылған құн салығы»
|
300,0
|
Қойылған шот бойынша сатып алушылардың берешегі өтелді
|
1030 «Ағымдық шоттағы ақша», 1010 «Кассадағы қолма – қол ұлттық ақша» дебеті
|
1210 «Сатып алушылар мен тапсырысшылардың қысқа мерзімді дебиторлық берешегі»
|
1800,0
|
Жыл соңында есептен шығарылды:
а) шығындар – жиынтық кірісті азайтуға
|
5610 «Қорытынды пайда (қорытынды залал)»
|
7410 «Активтердің істен шығуы бойынша шығындар»
|
800,0
|
ә) кірістер – жиынтық кірісті азайтуға
|
6210 «Активтерді істен шығарудан түскен кірістер»
|
5610 «Қорытынды пайда (қорытынды залал)»
|
1500,0
|
Тарату нәтижесінде негізгі құралдардың (физикалық немесе сапалық тозу бойынша) істен шығуы
Шаруашылық операциялардың мазмұны
|
Дебет
|
Кредит
|
Сома (мың теңге)
|
Баланстық құнға
|
7410 «Активтердің істен шығуы бойынша шығындар»
|
2410 «Негізгі құралдар»
|
70,0
|
Бұрын есептелген тозу сомасына
|
2420 «Негізгі құралдың амортизациясы»
|
2410 «Негізгі құралдар»
|
180,0
|
Жұмысшыларға негізгі құралдар монтажын бөлшектегені үшін еңбекақы есептеледі
|
7410 «Активтердің істен шығуы бойынша шығындар»
|
3350 «Еңбекақы төлеу бойынша қысқа мерзімді берешек»
|
20,0
|
Еңбекті өтеу қорынан әлеуметтік салық аударылды
|
7410 «Активтердің істен шығуы бойынша шығындар»
|
3150 «Әлеуметтік салық»
|
3,6
|
Монтажы бөлшектенген таратылатын объектіні тасығаны үшін автошаруашылық шоты акцептелді
|
7410 «Активтердің істен шығуы бойынша шығындар»
|
3310 «Берушілер мен мердігерлерге берілетін қысқа мерзімді берешек»
|
3,4
|
Негізгі құрал объектілерінен алынған материалдар (метал сынығы, отын) кіріске алынды
|
1300 «Қорлар»
|
6210 «Активтерді істен шығарудан түскен кірістер»
|
1,6
|
Жыл соңында кірістер мен шығыстар жиынтық кірісі есебінен есептен шығарылады:
а) негізгі құралдарды тарату бойынша шығындар
ә) негізгі құралдарды тарату бойынша кірістер
|
5610 «Қорытынды пайда (қорытынды залал)»
|
7410 «Активтердің істен шығуы бойынша шығындар»5610 «Қорытынды пайда (қорытынды залал)»
|
99,7
1,6
|
Істен шыққан объектілерді қайта бағалау сомасына
|
5420 «Негізгі құралдарды қайта бағалауға арналған резерв»
|
5600 «Қорытынды пайда (қорытынды залал)»
|
2,0
|
Негізгі құралдарды өтеусіз беру
Шаруашылық операциялардың мазмұны
|
Дебет
|
Кредит
|
Сумма
|
Берілетін негізгі құралдардың баланстық құны
|
7410 «Активтердің істен шығуы бойынша шығындар»
|
2410 «Негізгі құралдар»
|
800,0
|
Бұрын есептелген тозу сомасына
|
2420 «Негізгі құралдардың амортизациясы»
|
2410 «Негізгі құралдар»
|
200,0
|
Өтеусіз беру шығындары есептен шығарылды
|
7410 «Активтердің істен шығуы бойынша шығындар»
|
3310 «Берушілер мен мердігерлерге берілетін қысқа мерзімді берешек»
|
15,0
|
Салық салынатын айналымнан есептелген ҚҚС сомасына (12%)
|
7210 «Әкімшілік шығыстар»
|
3130 «ҚҚС»
|
120,0
|
Жыл соңында шығындар жиынтық кірісті азайту үшін есептен шығарылады
|
5600 «Қорытынды пайда (қорытынды залал)»
|
7410 «Активтердің істен шығуы бойынша шығындар», 7210 «Әкімшілік шығыстар»
|
935,0
|
Негізгі құралдардың кем шығуы
Шаруашылық операциялардың мазмұны
|
Дебет
|
Кредит
|
Сома
|
Негізгі құралдардың баланстық құны
|
7410 «Активтерді қатардан шығару жөніндегі шығыстар»
|
2410 «Негізгі құралдар»
|
700,0
|
Бұрын есептелген тозу сомасына
|
2420 «Негізгі құралдың амортизациясы»
|
2410 «Негізгі құралдар»
|
300,0
|
Кем шығу кінәлі адамның есебіне жатқызылады:
* баланстық құнға
|
1250 «Қызметкерлердің қысқа мерзімді дебиторлық берешегі»
|
7410 «Активтерді қатардан шығару жөніндегі шығыстар»
|
700,0
|
* кем шыққан негізгі құралдардың нарықтық және баланстық құны арасындағы айырмаға
|
1250 «Қызметкерлердің қысқа мерзімді дебиторлық берешегі»
|
3520 «Алдағы кезеңдердің кірістері»
|
50,0
|
* кем шыққанды өтеуге қарай
|
1030 «Ағымдағы банктік шоттардағы ақша қаражаты», 1010 «Кассадағы ақша қаражаты»
|
1250 «Қызметкерлердің қысқа мерзімді дебиторлық берешегі»
|
750,0
|
* табыс есепті кезеңге жатқызылады
|
4420 «Алдағы кезеңдердің кірістері»
|
6110 «Активтердің шығуынан алынатын кірістер»
|
50,0
|
Егер кінәлі табылмаса немесе сот өндіріп алуға қарсылық білдірсе
|
7410 «Активтерді қатардан шығару жөніндегі шығыстар»
|
2410 Негізгі құралдар
|
700,0
|
Мысалы. Ұйымға 2018 жылы 28 521 мың теңгеге жабдық сатып алынды, қызмет мерзімі 5 жыл, болжанатын жойылу құны 1521 мың теңге.
1-кесте
Ұйымның негізгі құралдарына амортизацияны тік сызықты тәсілмен есептеу
Есепті кезең
|
Бастапқы құн (мың теңге)
|
Жойылу құны (мың теңге)
|
Амортизациялық құн (мың теңге)
|
Қызмет мерзімі (жыл)
|
Амортизация мөлшері %
|
Жылдық амортизация (мың теңге)
|
2014
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
5
|
20
|
5 400
|
2015
|
28 521
|
28 521
|
27 000
|
5
|
20
|
5 400
|
2016
|
28 521
|
28 521
|
27 000
|
5
|
20
|
5 400
|
2017
|
28 521
|
28 521
|
27 000
|
5
|
20
|
5 400
|
2018
|
28 521
|
28 521
|
27 000
|
5
|
20
|
5 400
|
2-кесте
Ұйымның негізгі құралдарының тік сызықты әдіс бойынша жинақталған тозу тізімдемесі
Есепті кезең
|
Бастапқы құн (мың теңге)
|
Жылдық амортизация (мың теңге)
|
Жинақталған тозу сомасы (мың теңге)
|
Баланстық құн (мың теңге) 2топ – 4топ
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
2014
|
28 521
|
5 400
|
5 400
|
23 121
|
2015
|
28 521
|
5 400
|
5 400 + 5 400 =10 800
|
17 721
|
2016
|
28 521
|
5 400
|
10 800 + 5 400 = 16200
|
12 321
|
2017
|
28 521
|
5 400
|
16 200+ 5 400 =21 600
|
6 921
|
2018
|
28 521
|
5 400
|
21 600+5 400 = 27 000
|
1 521
|
Өндіріске ғылыми-техникалық жетістіктер енгізу түзету мен негізгі құрал жабдықтарды жнңартуға қызығушылықты арттыру үшін қаржылық жағдай жасау мақсатымен субъектілер амортизацияны тездетіп есептеу, (кумулятивті тәсіл) сомасы бойынша құнды есептен шығару, кемітілген қалдық тәсілдерін қолдана алады.
Сандар сомасы бойынша (кумулятивті тәсіл) құнды есептен шығару тәсілі есептік коэффициентті табудан тұрады. Коэффициент бөлгіші қорытындысы пайдалы қызмет мерзімі сомасына, ал алым қызмет ету мерзімінің соңына дейін қалған жыл соңына тең болады.
Амортизация сомасы кейінгі жылдарға қарағанда пайдалануға берілген алғашқы жылдары жлғары болады. Амортизацияны есептеу бойынша есеп кумулятивті тәсілмен: Ұйымға 28 521 мың теңгеге жабдық сатып алынды, қызмет ету мерзімі 5 жыл, болжанатын жойылу құны 1521 мың тг.
3-кесте
Ұйымның негізгі құралдарына кумулятивті тәсілмен есептелген амортизациялық есептеулер
Есепті кезең
|
Бастапқы құн (мың теңге)
|
Жойылу құны (мың теңге)
|
Амортиза-циялық құны (мың теңге)
|
Кумулятивті сан
|
Қызмет ету мерз соңына қалған жыл саны (жыл)
|
Есептік коэфф-т 6/5
|
Жылдық амортизация (мың теңге) 4×7
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
2014
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
15
|
5
|
0,333
|
8 991
|
2015
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
15
|
4
|
0,266
|
7 182
|
2016
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
15
|
3
|
0,2
|
5 400
|
2017
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
15
|
2
|
0,133
|
3 591
|
2018
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
15
|
1
|
0,066
|
1 782
|
4-кесте
Ұйымның негізгі құралдарының кумулятивті тәсіл бойынша жинақталған тозу тізімдемесі
Есепті кезең
|
Бастапқы құн (мың теңге)
|
Жылдық амортизация (мың теңге)
|
Жинақталған тозу сомасы (мың теңге)
|
Есепті кезең соңындағы баланстық құн (мың теңге) 2топ-4топ
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
2014
|
28 521
|
8 991
|
8 991
|
19 530
|
2015
|
28 521
|
7 182
|
8 991 + 7 182 = 16 173
|
12 348
|
2016
|
28 521
|
5 400
|
16 173 + 5 400 = 21 573
|
6 948
|
2017
|
28 521
|
3 591
|
21 573 + 3 591 = 25 164
|
3 357
|
2018
|
28 521
|
1 782
|
25 164 + 1 782= 26 946
|
1 575
|
Амортизацияны кемігіш қалдық тәсілімен есептеу бойынша есеп:
Бұл тәсілде амортизация сомасы объектіні бірінші жыл қолданғанда бірден көбейеді және соңғысында төмендейді.
Кемігіш қалдық тәсілінде амортизацияны есептеу бастапқы емес, баланстық құннан жасалады.
Тік сызықты тәсілде амортизация мөлшері екі есе өсіріледі. Амортизацияны есептегегенде жойылу құны ескерілмейді, бұған жойылуға дейінгі қалдық құнды кеміту, үшін қажетті шамамен амортизация сома шектелетін соңғы жыл кірмейді.
Ұйымға 28 521 мың тг жабдық сатып алынды, қызмет ету мерзімі 5 жыл, болжанатын жойылу құны 1521, тура сызықты тәсілде амортизация мөлшері 20%, кемігіш қалдық тәсілінде екі есе (40%) өсіріледі.
5-кесте
Ұйымның негізгі құралдарына кемігіш қалдық тәсілімен есептелген амортизациялық есептеулер
Есепті кезең
|
Бастапқы құн (мың теңге)
|
Жойылу құны (мың теңге)
|
Амортиза-циялық құн (мың теңге)
|
Қызмет мерзімі (жыл)
|
Амортиз. мөлшері %
|
Жылдық амортизация (мың теңге)
|
2014
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
5
|
40
|
11 408
|
2015
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
5
|
40
|
6845
|
2016
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
5
|
40
|
4107
|
2017
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
5
|
40
|
2464
|
2018
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
5
|
40
|
2175
|
6-кесте
Ұйымның негізгі құралдарының кемігіш қалдық тәсілі бойынша жинақталған тозу тізімдемесі
Есепті кезең
|
Есепті кезең басындағы баланстық құн (мың теңге)
|
Амортиза-ция мөлшері %
|
Жылдық амортизация (мың теңге)
|
Жинақталған тозу сомасы (мың теңге)
|
Есепті кезең соңындағы
баланстық құн (мың теңге)
|
2014
|
28 521
|
40
|
11 408
|
11 408
|
17 113
|
2015
|
17 113
|
40
|
6845
|
11 408 + 6 845 = 18 253
|
10 268
|
2016
|
10 268
|
40
|
4107
|
18 253 + 4107 = 22 360
|
6 161
|
2017
|
6 161
|
40
|
2464
|
22 360 + 2464 = 24 824
|
3 696
|
2018
|
3 696
|
|
2176
|
3 696 + 2176 = 5872
|
5872
|
Теңдеулер қорытындысын шығару үшін кестеге үш тәсілмен есептелген жабдықтың жылдық амортизациясы сомасын кіргіземіз.
7-кесте
Ұйымның негізгі құралдарына әр түрлі тәсілмен есептелген амортизация қорытындылары
Есепті кезең
|
Құнды тура сызықты (біркелкі) тәсілмен есептен шығару
|
Кемігіш қалдық тәсілі
|
Сан сомасы бойынша есептен шығару тәсілі (кумулятивті тәсіл)
|
2014
|
5 400
|
11 408
|
8 991
|
2015
|
5 400
|
6 845
|
7 182
|
2016
|
5 400
|
4 107
|
5 400
|
2017
|
5 400
|
2 464
|
3 591
|
2018
|
5 400
|
2 176
|
1 782
|
Өндірістік тәсіл (амортизацияны орындалған жұмыс көлеміне пропорциональды есептеу) амортизация объектісі пайдалану нәтижесі ғана болуына, уақыттың бір бөлігі оны есептеу барысында ешқандай роль атқармайтынына негізделген.
Бұл тәсілді пайдалану мерзімі техникалық көрсеткіштермен не болмаса ұйымның шаруашылық қызметіндегі өзгерістермен шектелген жағдайда қолдануға болады.
Мысалы. Ұйымға 2018жылы 28 521 мың теңгеге жабдық сатып алынды, қызмет мерзімі 5 жыл, болжанатын жойылу құны 1521 мың теңге.
8-кесте
Ұйымның негізгі құралдарына амортизацияны тік сызықты тәсілмен есептеу
Есепті кезең
|
Бастапқы құн (мың теңге)
|
Жойылу құны (мың теңге)
|
Амортизациялық құн (мың теңге)
|
Қызмет мерзімі (жыл)
|
Амортизация мөлшері %
|
Жылдық амортизация (мың теңге)
|
2014
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
5
|
20
|
5 400
|
2015
|
28 521
|
28 521
|
27 000
|
5
|
20
|
5 400
|
2016
|
28 521
|
28 521
|
27 000
|
5
|
20
|
5 400
|
2017
|
28 521
|
28 521
|
27 000
|
5
|
20
|
5 400
|
2018
|
28 521
|
28 521
|
27 000
|
5
|
20
|
5 400
|
9-кесте
Ұйымның негізгі құралдарының тік сызықты әдіс бойынша жинақталған тозу тізімдемесі
Есепті кезең
|
Бастапқы құн (мың теңге)
|
Жылдық амортизация (мың теңге)
|
Жинақталған тозу сомасы (мың теңге)
|
Баланстық құн (мың теңге) 2топ – 4топ
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
2014
|
28 521
|
5 400
|
5 400
|
23 121
|
2015
|
28 521
|
5 400
|
5 400 + 5 400 =10 800
|
17 721
|
2016
|
28 521
|
5 400
|
10 800 + 5 400 = 16200
|
12 321
|
2017
|
28 521
|
5 400
|
16 200+ 5 400 =21 600
|
6 921
|
2018
|
28 521
|
5 400
|
21 600+5 400 = 27 000
|
1 521
|
Өндіріске ғылыми-техникалық жетістіктер енгізу түзету мен негізгі құрал жабдықтарды жнңартуға қызығушылықты арттыру үшін қаржылық жағдай жасау мақсатымен субъектілер амортизацияны тездетіп есептеу, (кумулятивті тәсіл) сомасы бойынша құнды есептен шығару, кемітілген қалдық тәсілдерін қолдана алады.
Сандар сомасы бойынша (кумулятивті тәсіл) құнды есептен шығару тәсілі есептік коэффициентті табудан тұрады. Коэффициент бөлгіші қорытындысы пайдалы қызмет мерзімі сомасына, ал алым қызмет ету мерзімінің соңына дейін қалған жыл соңына тең болады.
Амортизация сомасы кейінгі жылдарға қарағанда пайдалануға берілген алғашқы жылдары жлғары болады. Амортизацияны есептеу бойынша есеп кумулятивті тәсілмен: Ұйымға 28 521 мың теңгеге жабдық сатып алынды, қызмет ету мерзімі 5 жыл, болжанатын жойылу құны 1521 мың тг.
10-кесте
Ұйымның негізгі құралдарына кумулятивті тәсілмен есептелген амортизациялық есептеулер
Есепті кезең
|
Бастапқы құн (мың теңге)
|
Жойылу құны (мың теңге)
|
Амортиза-циялық құны (мың теңге)
|
Кумулятивті сан
|
Қызмет ету мерз соңына қалған жыл саны (жыл)
|
Есептік коэфф-т 6/5
|
Жылдық амортизация (мың теңге) 4×7
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
2014
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
15
|
5
|
0,333
|
8 991
|
2015
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
15
|
4
|
0,266
|
7 182
|
2016
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
15
|
3
|
0,2
|
5 400
|
2017
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
15
|
2
|
0,133
|
3 591
|
2018
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
15
|
1
|
0,066
|
1 782
|
11-кесте
Ұйымның негізгі құралдарының кумулятивті тәсіл бойынша жинақталған тозу тізімдемесі
Есепті кезең
|
Бастапқы құн (мың теңге)
|
Жылдық амортизация (мың теңге)
|
Жинақталған тозу сомасы (мың теңге)
|
Есепті кезең соңындағы баланстық құн (мың теңге) 2топ-4топ
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
2014
|
28 521
|
8 991
|
8 991
|
19 530
|
2015
|
28 521
|
7 182
|
8 991 + 7 182 = 16 173
|
12 348
|
2016
|
28 521
|
5 400
|
16 173 + 5 400 = 21 573
|
6 948
|
2017
|
28 521
|
3 591
|
21 573 + 3 591 = 25 164
|
3 357
|
2018
|
28 521
|
1 782
|
25 164 + 1 782= 26 946
|
1 575
|
Амортизацияны кемігіш қалдық тәсілімен есептеу бойынша есеп:
Бұл тәсілде амортизация сомасы объектіні бірінші жыл қолданғанда бірден көбейеді және соңғысында төмендейді.
Кемігіш қалдық тәсілінде амортизацияны есептеу бастапқы емес, баланстық құннан жасалады.
Тік сызықты тәсілде амортизация мөлшері екі есе өсіріледі. Амортизацияны есептегегенде жойылу құны ескерілмейді, бұған жойылуға дейінгі қалдық құнды кеміту, үшін қажетті шамамен амортизация сома шектелетін соңғы жыл кірмейді.
Ұйымға 28 521 мың тг жабдық сатып алынды, қызмет ету мерзімі 5 жыл, болжанатын жойылу құны 1521, тура сызықты тәсілде амортизация мөлшері 20%, кемігіш қалдық тәсілінде екі есе (40%) өсіріледі.
12-кесте
Ұйымның негізгі құралдарына кемігіш қалдық тәсілімен есептелген амортизациялық есептеулер
Есепті кезең
|
Бастапқы құн (мың теңге)
|
Жойылу құны (мың теңге)
|
Амортиза-циялық құн (мың теңге)
|
Қызмет мерзімі (жыл)
|
Амортиз. мөлшері %
|
Жылдық амортизация (мың теңге)
|
2014
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
5
|
40
|
11 408
|
2015
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
5
|
40
|
6845
|
2016
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
5
|
40
|
4107
|
2017
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
5
|
40
|
2464
|
2018
|
28 521
|
1 521
|
27 000
|
5
|
40
|
2175
|
13-кесте
Ұйымның негізгі құралдарының кемігіш қалдық тәсілі бойынша жинақталған тозу тізімдемесі
Есепті кезең
|
Есепті кезең басындағы баланстық құн (мың теңге)
|
Амортиза-ция мөлшері %
|
Жылдық амортизация (мың теңге)
|
Жинақталған тозу сомасы (мың теңге)
|
Есепті кезең соңындағы
баланстық құн (мың теңге)
|
2014
|
28 521
|
40
|
11 408
|
11 408
|
17 113
|
2015
|
17 113
|
40
|
6845
|
11 408 + 6 845 = 18 253
|
10 268
|
2016
|
10 268
|
40
|
4107
|
18 253 + 4107 = 22 360
|
6 161
|
2017
|
6 161
|
40
|
2464
|
22 360 + 2464 = 24 824
|
3 696
|
2018
|
3 696
|
|
2176
|
3 696 + 2176 = 5872
|
5872
|
Теңдеулер қорытындысын шығару үшін кестеге үш тәсілмен есептелген жабдықтың жылдық амортизациясы сомасын кіргіземіз.
14-кесте
Ұйымның негізгі құралдарына әр түрлі тәсілмен есептелген амортизация қорытындылары
Есепті кезең
|
Құнды тура сызықты (біркелкі) тәсілмен есептен шығару
|
Кемігіш қалдық тәсілі
|
Сан сомасы бойынша есептен шығару тәсілі (кумулятивті тәсіл)
|
2014
|
5 400
|
11 408
|
8 991
|
2015
|
5 400
|
6 845
|
7 182
|
2016
|
5 400
|
4 107
|
5 400
|
2017
|
5 400
|
2 464
|
3 591
|
2018
|
5 400
|
2 176
|
1 782
|
Өндірістік тәсіл (амортизацияны орындалған жұмыс көлеміне пропорциональды есептеу) амортизация объектісі пайдалану нәтижесі ғана болуына, уақыттың бір бөлігі оны есептеу барысында ешқандай роль атқармайтынына негізделген.
Бұл тәсілді пайдалану мерзімі техникалық көрсеткіштермен не болмаса ұйымның шаруашылық қызметіндегі өзгерістермен шектелген жағдайда қолдануға болады.
Достарыңызбен бөлісу: | 
