- Аэробты тыныс алу
- Тыныс алу үдерісіне оттек қатысатындықтан бұл үдеріс аэробты тыныс алу деп аталады. Аэробты тыныс алу кезінде энергия көп бөлінеді. Энергия жасушаның ішінде митохондрияларда өндіріледі. Ағзада оттек тотығу реакциялары нәтижесінде органикалық заттарды ыдыратып, энергияны босатып шығарады.
- Анаэробты тыныс алу
- Анаэробты тыныс алу кезінде ағзалар оттекті қажет етпейді. Тыныс алуға оттек қатыспағандықтан қоректік заттар толық ыдырамайды, сондықтан түзілетін энергияның мөлшері аз болады. Анаэробты тыныс алу адам ағзасында ауыр физикалық жаттығулар жасаған кезде бұлшықеттерде жүзеге асады. Жануарлар жасушаларында уақытша оттек жетіспегендіктен глюкоза цитоплазмада сүт қышқылына дейін ғана ыдырайды.
Жер бетінде бұл 2 тыныс алу типі бір мезгілде пайда болған жоқ.
Соның нәтижесінде тыныс алудың 2 типі қалыптасты.
Бірінші анаэробты тыныс алу пайда болды.
Себебі, жер бетінде бірінші реттік оттексіз атмосфера болды.
Жер бетінде екінші реттік оттекті атмосфераның қалыптасуы үшін 1,5 млрд жыл кетті.
Фотосинтетик ағзалар, яғни цианобактериялар атмосфераны оттекпен бірден толтырмады.
Достарыңызбен бөлісу: |
