Нұр-сұлтан қаласының білім басқармасы «білім беруді жаңҒырту орталығЫ» мкқК
жүктеу/скачать 1,32 Mb. Pdf көрінісі
|
Авторлық жұмыс Оспанова Г.Н., мусина Б.Ж. (1)
9-klass, 65 МОДО жаңа тізім 9 сыныптар
- Бұл бет үшін навигация:
- Қышқылдар мен негіздердің теориясы
| XIV
нұсқа Қышқылдар мен негіздердің теориясы Қышқылдар – сутек атомы мен қышқыл қалдығынан тұратын күрделі заттарды айтады. Құрамындағы сутек санына қарай бір, екі және үш негізді болып бөлінеді. Құрамында оттектің болуына немесе болмауына қарай оттекті және оттексіз болып жіктеледі. Қышқылдар белсенді металдармен, негіздік оксидтермен, негіздермен және көптеген тұздармен әрекеттеседі. Металдардың белсенділік қатарында сутекке дейін орналасқане металдар қышқылмен әрекеттескенде қышқыл құрамындағы сутекті ығыстырады. Сутектен кейін орналасқан металдар сутекті ығыстырмайды. 1. Екінегізді қышқылдар А)ортофосфор қышқылы, көмір қышқылы, күкірт қышқылы В)фторсутек қышқылы, күкірт қышқылы,көмір кышқылы С)күкірт қышқылы, күкіртсутек қышқылы, кремний қышқылы D) азотты қышқылы, күкірт қышқылы,көмір кышқылы E) бор қышқылы, күкіртсутек қышқылы, азот қышқылы 2. Айналымдағы Р→Р 2 O 5 → Х Na 3 XО 4 «X» затын массасы 24г натрий сілтісімен әрекеттестіру арқылы түзілген орта тұздың массасы (г) А) 46,5 В) 28,5 С) 23,2 D) 17,5 E)32,8 3. Қышқылдарға тән диссоциациялану теңдеуі А) Н + + ОН - В) К + + СІ - С) 2H + + SO 2- D) NH + + OH - E) Na + + OH - 4. Оксид пен су түзе ыдырайтын қышқыл А) НI В) H 2 SO 4 (конц) С) H 2 CO 3 D) H 3 PO 4 E) HNO 3 36 Қышқылдар мен негіздердің теориясы "Қышқыл" термині латынның "sour" – қышқыл деген сөзінен шыққан. Біз күнделікті өмірде көптеген қышқылдарды кездестіреміз. Сірке су (сөзбе-сөз "қышқыл шарап") – этан (сірке) қышқылының сұйылтылған ерітіндісі. Лайм, лимон және апельсин лимон қышқылынан, шай тері илеуге қолданылатын қышқылдан тұрады, С дәруменінің құрамында аскорбин қышқылы, ал жаңбыр суы мен газдалған сусындарда көмір қышқылы болады. Ақуыздар амин қышқылдарының ұзын тізбегінен тұрады, тіпті ДНҚ (Дезоксерибонуклеин қышқылы) молекулаларының өзі қышқыл болып табылады. 5. Мына рН мәндерінің қайсысы қышқылға тән емес? A – 7,1 B – 6,9 C – 4,0 D – 3,4 6. “Қайта тыныс алу” кезінде натронды ізбес көмір қышқыл газын сіңіруі мүмкін, себебі көмірқышқыл газы ... A – парниктік газ B – күйдіргіш C – қышқылдық D – сілтілік 7. Тұз қышқылын қай затпен бейтараптауға болмайды? A – натрий оксиді C – натрий хлориді B – натрий карбонаты D – натрий гидроксид 8. Шай – қышқыл, бірақ оны ішу қауіпсіз, себебі ол ... қышқыл. A – әлсіз B – суда еритін C – күйдіргіш D – тітіркендіргіш |