ҒЫЛЫМИ ЖАРАТЫЛЫСТАНУ САУАТТЫЛЫҒЫ
19
№3 тапсырма. ГМА
№3 тапсырманың сипаттамасы
Сұрақтың
нөмірі
Тапсыр
ма типі
Қолданылу саласы
Білім
Контекст Құзыреттілік Деңгей
Жауап таңдайтын сұрақ
Денсаулық
Табиғи ресурстар
Қоршаған орта
Қауіптер мен тәуекелдер
Ғылым және технологиялар
Контенттік
Процедуралық
Әдіснама
лы
қ
Жеке
Жергілікті/ұлттық
Жаһандық
Құбылысты ғылыми тұрғыдан түсіндіру
Ғылыми сұрақтарды тұжырымдау
Деректер мен дәлелдемелерді ғылыми
түсіндіру
1, 2, 3, 4, 5, 6
9
x
X
x
x
x
4
10
x
x
x
x
x
5
11
x
x
x
x
x
2
Биотехнологияда гендік инженерияның көмегімен трансгенді өсімдіктер, яғни ағзалар
алынады. Олардың геномына бөгде генетикалық ақпарат енгізілген. Гендердің донорлары
ретінде бактериялар, саңырауқұлақтар, өсімдіктердің басқа түрлері, жануарлар және тіпті
адамдар болуы мүмкін. Трансгенді ағзаларды алудың негізгі мақсаты – өнімділікті арттыру,
зиянкестер мен ауруларға төзімділік, әртүрлі салаларда қолданылатын түрлі антиденелерді
алу. Мысалы, көптеген елдерде қолдануға рұқсат етілген гербицидке төзімді соя, жүгері, рапс,
мақта сұрыптары алынды.
Медицинада Escherichia coli бактериясының гендік-инженерлік штамдарынан адам
инсулині алынды, ол қант диабетімен ауыратын миллиондаған адамдардың өмірін сақтап
қалды. Сондай-ақ, бактериялардың гендік-инженерлік штамдарынан қысқа мерзімде қажетті
ақуыздар, антиденелер мен дәрі-дәрмектер алынады.
Достарыңызбен бөлісу: