Жүру бөлігінің ені - жол жобалаудағы ең қажетті параметрлердің бірі. Жүру бөлігінің енін автокөлік жолдарындағы ортақ қолданыстағы автокөлік қозғалысы сызықтарының санынан есептейді (сурет 2). Бір сызықтың енін қарама-қарсы қозғалыстағы м, мына формуламен есептеуге болады:
П = ва + Са + Х +У,
2
Мұнда ва - автокөлік кузовының ені, м; Са- автокөлік колеясы, м; х - кузов пен келесі сызық арақашықтығы, м; у - дөңгелек ізінің ортасынан, жүру бөлігінің шетіне дейінгі арақашықтық, м;
Бір сызықпен қозғалу барысында
П = Са +2у
Жер бедерінің енін мына формуламен есептейді:
В = в+2а
Мұндағы в – жүру бөлігінің ені, м; а – жол жиегінің ені, м;
Екі сызықты қозғалыста
в = 2П =ва+Са+2(х+у)
Х пен У мәндері (метрлерде) автокөлік қозғалысының жылдамдығына байланысты және сәйкестендірілген формуламен анықталады.
Жүру бөлігінің енін анықтау әдісі, қозғалыс сызықтарының санына және әрбір сызықтың еніне байланысты, шаруашылықтың ішкі жолдарына тиімділігі шамалы және көліктердің бос тәртіпте қозғалуы жиірек кездеседі, ал қозғалыстың екі сызықты тәртібі колданылатын жолдардағы қозғалыстардан гөрі неғұрлым сирек жүреді. Қозғалыс құрамындағы тракторлық пайыздар мен кең көлемді ауыл шаруашылығы техникасының бар қозғалысының жылдық және тәуліктік бірқалыпсыздығы жүру бөлігінің енін анықтауды қиындатады.
Ішкі шаруашылық жолдардың көлденең параметрлердің бір қырын таңдау барысында келесідей жағдайларды ескеру қажет:
- қозғалыстың тәртібі, құрамы, жылдамдығы, қарқындылығы;
- қозғалыстың көпжылдық, жылдық, тәуліктік бірқалыпсыздығы;
- жер қыртыстарының бағалығы;
- әлеуметтік факторлары.
П – с санатты жолдар үшін автопайыздардың ретсіз қозғалысында жүру бөліктерінің ені 3,5 м, ал жол жиегінің ені 2,25 м (соның ішіндегі бекітілген 1,25 м). Бағалы ауылшаруашылық жерлерінде жол санаты үшін орналасқан жер бедерінің ені 1-с 9,0 м; Пс - 7,0 м; Шс – 5,5 м болу керек.
Кесте 1. Ауылшаруашылық жолдарының көлденең қырының негізгі элементерінің ені, м.
Достарыңызбен бөлісу: |