Оқытушы туралы мәлімет
Жолдардың көлденең көрінісі
жүктеу/скачать 405,38 Kb.
|
umkd territoriyal k aimaktau
| 1.2 Жолдардың көлденең көрінісі
Көлденең кескін деп сызбадан көрсеткенде вертикалдың жалпақтығын, оның перпендикуляр ұзына бойлы осьімен қиылысуын атайды. Жергілікті жерлердің рельефіне байланысты жолдардың жер бетінiң жоғарғы үйіндісі оның бетінен төмен ойыққа салынады (сурет 1). Автокөлік қозғалатын жол сызығын - жүру бөлігі деп атайды. Жүру бөлігін түрлі материалдармен, оның ұзына бойлы белгілі қалыңдықта нақты қабатты құрылыс түрінде «жол киімдерін» бекітеді. Жүру бөлігінің көлденең кескінін көбінесе екі иілмелі тік, орта бөлігінің қосылған ұзындығы 2 м-ге дейін дөңгелек қондырмамен сызады. Жүру бөлігіне жанасатын сызықты жол шеті деп атайды. Жол шеті «жол киімі» үшін бүйір тірелік жасайды, оларды автокөліктердің уақытша тұрағына қолданады. Мұнда жол машиналарын қояды және жолды жөндеу жұмыстары кезінде құрылыс жабдықтарын орналастырады. Жүру бөлігінде қырын теңестіріп, жол жолағына орналастырады, ол киімінің мықтылығын қамтамасыз етеді, судың тез қайтуына әсер етеді және жолды басқа да жайсыз себептерден қорғайды. Жолды кептіру үшін және судың жақсы қайтуы үшін өте биік үйіндірлер мен ойықтарға бүйірлі арқаулар орнатады. Құндылығы аз жер бөліктерінде үйінділерді орнатуда жол жиегіне үнемі терең емес (1,5- ке дейін) қазындылар жасайды, бұлардың топырағын үйінділерді көтеруге пайдаланады. Ойықтар жасауда артылған топырақтарды үйіндіні көтеруге, жерді тегістеуге пайдаланады. Үйінділер мен ойықтардың, қазындылары мен арқаулардың бүйірлі бетіне дұрыс жоспарланған дөңестік түрін береді. Үйме - жасанды себілген және тығыздалған топырақ. Бедердің бөлек қыраттарын кесіп тастайды, сонда жер төсемі ойық бойынша өтеді. Автокөлік жолы басқа автожолмен немесе темір жолмен қиылысқанда жолдың жер төсемімен бір немесе әр түрлі деңгейлерде бола алады. Әр түрлі деңгейлер болған жағдайда қозғалыс өту үшін тунельдер, эстакадалар мен жол өткізгіштер салынады. Құбыр, көпір, жол өткізгіш, эстакадалар, тунельдер, тіркеу жолдар, қорғаныс және басқа құрылыстар жасанды құрылыстар деп аталады. Құламалардың айналымы төсеу шамасымен көрсетіледі, яғни құламаның биігіне оны төсеудің горизанталды жобасының қатынасын белгілейді. Бүйірлі арқауларда ішкі және сыртқы құламаларды ажыратады. Үстіңгі исеті мен үйіндінің құлама бетінің жанасу сызығын жер деп атайды. Жарлардың ара қашықтығы жер бетінің ені. Жүру бөлігінің ені жолды жобалаудағы негізгі маңызды параметрлердің бірі, себебі ол қажетті көмегіне күрделі салу әсерін тигізеді және жолақтарды сонымен анықтайды. Жол құрылыстары мен жасыл көшеттерін орналастыру үшін бөлінген жер жолағын бөліп беру жолағы немесе жол жолағы деп аталады. Жол жиегі және жүру бөлігі арасындағы қиылысу сызық жиек деп аталады. Жүру бөлігінің ені - бұл жиек арасындағы ара қашықтығы. Жер қабатының беті (үйінді, ойыс, жол жиегі) тегістер түрінде орналасады, яғни қисықтық. Ішкі және сырткы қисықтар айырмашылығы бұрылыс топырақтың сапасына, үйінді биіктігіне, ойыстың тереңдігіне және жолға қойылатын пайдалану шарттарына бағынышты болады. Қисықтық биіктігі горизонталдық проекцияға қатынасы салыңғы деп аталады жүктеу/скачать 405,38 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|