Омарқожаұлы Н. Шуркин А. И. Мал шаруашылығы негіздері
жүктеу/скачать 3,77 Mb. Pdf көрінісі
|
Мал шаруашылығы негіздері by Омарқожаұлы Н., Шуркин А.И. (z-lib.org)
| Шөп ұнын дайындау
. Жаңа шабылған кӛк балаусаны жоғары температуралық қондырғыда жылдам кептіріп, ұнтақтап дайындайтын азық, 600-800°С температурада бірнеше минутта 12-14% ылғалдылыққа дейін кептірілген ӛсімдіктін ішкі тсмпературасы 90-100°С-дан жоғары кӛтеріліп үлгермейді де шӛп ұнында кӛк балаусаның барлық дерлік қоректік заттары толығымен (шығыны небәрі 1-2%) сақталады. Ӛте тез кептірілгендіктен шикізат қоректік заттарының қоректілік қасиеттері кемімей, тек протеині біршама натурасызданып, эпергетикалық қуаттылығы (а.о. бойынша) сӛл тӛмендеп, 5 15% каротині ыдырайды. Әдетте шӛп ұнын бұршақ тұқымдастар кӛгінен 106 дайындайтындықтан, оның каротині мен қоса протеині де кӛп болады да, оны витаминді-протеинді шӛп ұны деп атайды. Дайындалған шӛп ұнын ылғалдылығы, протеині және каротинінің мӛлшері бойынша бағалайды. Стандартты 13,5% ылғалдылықтағы шӛп ұнында: 25% "шикі" протеин болса – 30 балл, 23% ''шикі" протеин болса - 24 балл, 21% "шикі" протеин болса - 18 балл, 18% "шикі" протеин болса — 12 балл, 16%-дан тӛмен "шикі" протеин болса - 6 балл; 1 кг-да 270 мг каротин болса — 70 балл, 245 мг каротин болса — 60 балл, 225 мг каротин болса — 50 балл, 200 мг каротин болса - 40 балл, 180 мг каротин болса - 30 балл, 155 мг каротин болса - 20 балл, 130 мг каротин болса - 10 балл беріліп, осы кӛрсеткіштері бойынша 95 балл жинаған шӛп ұнының сапасын — аса жақсы, 70-95 балл жинағанын ӛте жақсы, 40-70 балл жинағанын жақсы, 20- 40 балл жинағаның - канағаттанарлық деп бағалайды. 1 кг-да 0,6-0,7 а.о., 100-120 г қорытылатын протеин, 250- 280 г каротин болатын бұршақ тұқымдастардан дайындалған шӛп ұны қорытылатын протеині бойынша құнарлы жемге теңелсе, каротиннің сақталуы жағынан пішеннен 3-4 есе асып түседі. Оны каротин, протеин және кальций кӛзі ретінде мал құрамажеміне қосады. Шошқа және құс құрамажеміне қосылған шӛп ұны оның желінуін реттестіретін клетчатка кӛзі ретінде де қолданылады. 2.9-сурет – Түйіршіктелген шӛп ұны жүктеу/скачать 3,77 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|