Органикалық заттарды бөліп алудың негізгі әдістері Дәріс жоспары



бет2/3
Дата27.07.2022
өлшемі170,95 Kb.
#147808
1   2   3
Байланысты:
3. Орг зат бөліп алу тәсілд

Сұйық заттардың экстракциясы.
Көбінесе органикалық заттардың сулы ерітіндісінің экстракциясы жиі қолданылады.. Экстрагенттер ретінде бұл жағдайда диэтил эфирі, бензол, хлороформ, дихлорэтан, төрт хлорлы көміртегі, петролей эфирі, этилацетат, хлорлы метилен және т.б. еріткіш басқа фазада аз ерігуі тиіс.
Онда алынатын заттың ерігіштігі экстрагирленетін ерітіндіге қарағанда айтарлықтай жоғары болуы тиіс. Еріткіштің қайнау температурасы төмен болуы тиіс, таза зат бөлінгенде жеткілікті төмен температурада оңай айдалуға тиіс.
Ерітінді және экстрагент тығыздығы бойынша айтарлықтай өзгеше болуы тиіс. Ерітіндіні еріткіштің аздаған бөліктерімен бірнеше рет экстрагендеген жөн
Органикалық заттарды кептіру әдісі.
Қатты заттарды кептіру. Қайта кристалданудан кейін немесе реакция нәтижесінде алынған және құйғышта сүзілген тұнба әрдайым сұйық фазаның кейбір мөлшерін қамтиды. Оны кептіру арқылы жояды.
Кептіру тәсілін таңдау қосылыс табиғатымен анықталады.
Қатты заттарды ауада бөлме температурасында және кептіру шкафында жоғары температурада кептіреді.
Әсіресе тиімді кептіру эксикаторларда эксикаторға салынатын еріткішті жұтатын немесе байланыстыратын заттардың қатысуымен өтеді.
Күкірт қышқылын кептіргіш ретінде қолданған кезде ол ұсақ кесілген түтікшелерді немесе Рашиг сақиналарын сіңдіреді, содан кейін эксикаторға салады.
Су мен спирттің буларын сіңіру үшін калий және натрий гидроксидтері, кальций хлориді, фосфор оксиді (V), күкірт қышқылы қолданылады.
Қышқыл сипаттағы заттар (HCl, HBr және т. б.) п.) калий немесе натрий гидроксиді алып тастайды
Сұйықтықтарды кептіру.
Сұйықтықты құрғату кезінде оны негізінен судан босатады.
Судың болуы жиі реакция жүргізуге кедергі жасайды, заттардың ыдырауына ықпал етеді, ал айдау кезінде негізгі затпен азеотропты қоспалар түзеді, Бұл оның жоғалуына әкеледі.
Кептіргіш ретінде суды байланыстыратын органикалық емес заттар қолданылады және кептірілетін заттарға индифферентті болуы тиіс.
Кептіргішті таңдау кептірілетін заттың табиғатымен анықталады.
Колбаға немесе сауытқа сұйықтықты құйып, 1-3 % кептіргіш қосады. Ыдысты-тығынмен (егер газ бөлінбесе) немесе хлоркальцийлі түтікпен жабдықталған тығынмен жауып, біраз уақытқа тұруға қалдырады.
Егер су іздері болған жағдайда ғана металл натриймен кептіруге болады, онда ыдысқа бірнеше жұқа кесілген натрий тілімдерін салады.
Тек қорғаныс көзілдіріктерінде жұмыс істеу керек!
Айдау.

Айдау қайнау температурасы бойынша ерекшеленетін заттардың қоспасын тазарту және бөлу үшін кеңінен қолданылады.
Айдауға тек сұйық ғана емес, қатты (термиялық тұрақты) заттар да ұшырайды.
Қайнау температурасы бойынша бөлінетін сұйықтықтардың қоспасын айдау кезінде бу фазасының түзілетін бу фазасы сұйық фазаға қарағанда төмен қайнайтын компоненттің көп мөлшерін қамтиды. Бұл будың конденсациясы кезінде қабылдағышта төмен қайнайтын фракциямен байытылған сұйықтық жиналады.
Айдаудың негізгі үш түрі бар:
а) атмосфералық қысым кезінде;
б) азайған қысым кезінде, яғни вакуумда;
в) су буымен.үшін жиі қолданылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет