Орталық Азия ұғымының тарихи, географиялық негіздері(§1-2)
жүктеу/скачать 0,75 Mb.
|
10-CЫНЫП 1-60 тақырып (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- 4-5 қанат Балалар мен әйелдерді алып жүру үшін пайдаланылған киіз үй: дөңгелекті Ғалам моделі: киіз үй
| §53.Қазақ халқының материалдық мәдениеті және қолданбалы өнері
Материалдық мәдениет тұрады: жәдігерлерден(адам жасаған зат) және технологиялардан (жәдігерлерді жасау тәсілі) Материалдық мәдениетке жатады: баспана, киім, әшекей, қару-жарақ, қолданбалы өнер заттары, тағам, ыдыс-аяқ Қазақ халқының дәстүрлі баспанасы: киіз үй Халық жасаған материалдық құндылықтар жиынтығы: халықтың материалдық мәдениеті Киіз үйдің ағаш қаңқалары: кереге, шаңырақ, уық Бөлшектенетін торлы қабырғалар: кереге Киіз үйдің дөңгелек төбесі: шаңырақ Шаңырақты ұстап тұратын иілген күмбездік: уық Киіз үйге кіретін жерде орналасады: жақтау Кереге сыртынан тұтылады: ши Шидің сырты жабылады: киіз жабындар Киіз үйдің киіз жабындары: туырлық, үзік, түндік, киіз есік Киіз үйдің ағаш бөліктері жасалатын талдар: тал, қайың, қарағаш, көктерек Керегенің торларын бекіту үшін пайдаланылады: бау, қайыс Киіз үй күмбезі әшекеленеді: бау-басқұр, шашақтармен Киіз үй кеңістігі бөлінеді: 5-ке Киіз үйдің кеңістіктері: ошақ, қонаққа арналға орын, еркектерге және әйелдерге арналған бөлік, босаға Киіз үйдің орталығы: ошаққа арналған орын Кіретін жерге қарсы орналасады: төр Қонақтарға арналған құрметті орын: төр Төрден оңға қарай немесе кіреберістен солға қарай орналасты: еркектерге арналған орын Төрден солға қарай шымылдықпен бөлінген бөлікте орналасқан: әйелдерге арналған орын Әйелдерге арналған орында тұрады: керуерт Төрға қарама-қарсы есіктің жанындағы кеңістік: босаға Тұрмыстық қажеттілік үшін киіз үйлердің көлемі: 4-5 қанат Балалар мен әйелдерді алып жүру үшін пайдаланылған киіз үй: дөңгелекті Ғалам моделі: киіз үй Киіз үйдің төбесі: аспан Шаңырақ: күн Үйдің дөңгелек кеңістігі білдірді: жерді Аса маңызды қолөнер түрі: ағаш өңдеу Қазақтарда дамыған қолөнер түрлері: зергерлік, қару-жарақ жасау, былғары өңдеу, сүйектеу, тас қашау Аспап, металл ыдыс, ертеде қаруды жасады: ұста Үй кәсіпшілікерінің ішіндегі негізгісі: киіз басу Жүнді дайындау арқылы жасалатын үрдіс: киіз басу Еденге төсеу үшін пайдаланылды: текемет Қабырғаға ілініп, жерге төселетін киіз: сырмақ Сырмақтың текеметтен айырмашылығы: алуан өрнектермен безендіріледі Қабырға кілемдерінің жасалу тәсілдері: тұскиіз құрастыру, жапсыру, кестелеу Әйелдердің тағы бір кәсіпшілігі: ши төсеніштер тоқу Әйелдердің дәстүрлі кәсіпшіліктері: тоқымашылық пен кестелеу Тоқылған бірнеше жолықтан дайындалады: алаша Сәндік қолданбалы өнердің ең ежелгі түрі: өрнек Қазақ халқында ХІХ ғасырға дейін басым болды: өрнек салу өнері Өрнек түрлері: геометриялық, өсімдіктектес, жануартектес, антропоморфты Қазақ қолданбалы өнерінде сақтардың аң стилінен шығатын жетекші өрнек түрі: жүктеу/скачать 0,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|