Қостанай мемлекеттік педагогикалық институты Қазақстан тарихы кафедрасы
жүктеу/скачать 1,6 Mb.
|
10. Глоссарий 1. Академический календарь – календарь проведения учебных и контрольных мероприятий в течение учебного года с указанием дней отдыха (каникул и праздников). 2. Академический период – период теоретического обучения выбираемый высшим учебным заведением в одной из трех форм: семестр продолжительностью 15 недель, триместр продолжительностью 10 недель, квартал продолжительностью 8 недель. 3. Академический рейтинг обучающегося – количественный показатель уровня овладения обучающимся программного материала, составляемый по результатам промежуточной аттестации (итогового контроля). 4. Академическая степень – степень освоения обучающимися соответствующих образовательных программ высшего профессионального образования, присуждаемая им высшим учебным заведением по результатам итоговой государственной аттестации. 5. Академический час равен 1 контактному часу (50 минутам) лекционных, практических (семинарских) занятий, или 1,5 контактных часов (75 минутам) студийных занятий, или 2 контактным часам (100 минутам) лабораторных занятий и занятий физического воспитания, или 5 контактным часам (250 минутам) любых видов практики. 6. Академическая справка – документ, установленной формы, содержащий перечень пройденных дисциплин за соответствующий период обучения с указанием кредитов и оценок. 7. Активные раздаточные материалы – активные наглядные иллюстрационные материалы, раздаваемые в процессе занятия для мотивации обучающегося к творческому успешному усвоению темы (тезисы лекции, ссылки, примеры, глоссарий, задания на самостоятельную работу). 8. Ассистент, доцент, профессор – должности профессорско-преподавательского состава в высших учебных заведениях; 9. Бакалавр, магистр, доктор – академические степени, присуждаемые лицам, освоившим соответствующие образовательные программы высшего и послевузовского профессионального образования; 10. Заочная форма обучения – форма обучения, при которой обучающийся берет меньше установленного количества кредитов в семестре, и реализуется путем комбинирования посещения учебных занятий, контактное время, выполнения самостоятельных заданий, предусмотренных учебным планом дисциплины, контролируемых в форме Рубежного контроля и Промежуточной аттестации, пересылки учебных материалов и дистанционного обучения. 11. Запись на учебную дисциплину – процедура предварительной записи обучающихся на учебные дисциплины в установленном порядке 12. Итоговая государственная аттестация обучающихся – процедура, проводимая с целью определения степени усвоения ими государственного общеобязательного стандарта соответствующего уровня образования, по результатам которой выдается диплом. 13. Кредитная система обучения – образовательная система, направленная на повышение уровня самообразования и творческого освоения знаний на основе индивидуализации, выборности образовательной траектории в рамках регламентации учебного процесса и учета объема знаний в виде кредитов. 14. Кредит – унифицированная единица измерения объема учебной работы обучающегося - преподавателя. Один кредит равен 1 академическому часу аудиторной работы обучающегося в неделю на протяжении академического периода. Каждый академический час лекционных, практических (семинарских) и студийных занятий обязательно сопровождается 2 контактными часами (100 минут) самостоятельной работы студента (СРС) в бакалавриате, 4 контактными часами (200 минут) самостоятельной работы магистранта (СРМ) в магистратуре. 15. Компонент по выбору – элективные учебные дисциплины, изучаемые обучающимися по выбору в любом академическом периоде. 16. Контроль учебных достижений обучающихся – проверка образовательных достижений обучающихся по конкретной дисциплине на основе контрольных заданий различного вида (письменных работ, тестов, практических работ, портфолио, устных опросов и др.); он подразделяется на текущий контроль, рубежный контроль и итоговый контроль. 17. Описание дисциплины – краткое описание дисциплины. 18. Офис Регистратора – служба, занимающаяся регистрацией всей истории учебных достижений обучающегося. 19. Общеобразовательные дисциплины – циклы социально-гуманитарных и естественно-научных дисциплин. 20. Обязательный компонент – дисциплины, изучаемые студентами в обязательном порядке по программе обучения. 21. Очная форма обучения – форма обучения, при которой обучающийся обязан посещать все учебные занятия, предусмотренные учебным. 22. Пререквизиты, постреквизиты – дисциплины, обязательные для освоения, соответственно, до и после изучения данной дисциплины. 23. Программа дисциплины для студента (Syllabus) – программа обучения по каждой дисциплине, которая включает в себя темы и продолжительность каждого занятия; 24. Промежуточная аттестация – проверка учебных достижений обучающихся, проводимая после завершения изучения учебной дисциплины, в период промежуточной аттестации по завершению академического периода; формой проведения итогового контроля является эк -замен: устный, письменный, тестирование. 25. Проходной балл – средневзвешенная оценка уровня учебных достижений обучающегося по выбранной программе (отношение суммы произведений кредитов на цифровой эквивалент баллов оценки итогового контроля по дисциплине к общему количеству кредитов за текущий период обучения). 26. Рабочая программа дисциплины для преподавателя – программа по каждой дисциплине, которая включает в себя: описание изучаемого курса; краткое содержание курса; цели и задачи курса; темы и продолжительность каждого занятия; задания на СРО; время консультации; требования преподавателя; критерий оценки; расписание промежуточных тестов и экзаменов; список литературы. 27. Рабочий учебный план – основной документ, регламентирующий перечень и объем учебных дисциплин соответствующего уровня образования, порядок их изучения; 28. Рубежный контроль успеваемости – периодическая проверка учебных достижений обучающихся, проводимая согласно утвержденному академическому календарю преподавателем. 29. Самостоятельная работа студентов – работа по определенному перечню тем, отведенных на самостоятельное изучение, обеспеченных учебно-методической литературой и рекомендациями, контролируемые в виде тестов, контрольных работ, коллоквиумов, рефератов, сочинений и отчетов; в зависимости от категории студентов она подразделяется на СРС – самостоятельная работа студента. 30. Самостоятельная работа студентов под руководством преподавателя – внеаудиторная работа под руководством преподавателя, указанная в расписании; в зависимости от категории. 31. Типовой учебный план – основной документ, являющийся составной частью государственного общеобразовательного стандарта образования по специальности и устанавливающий обязательные компоненты в виде перечня учебных дисциплин, объединенных в циклы ООД, БД, ПД с указанием минимальных кредитов необходимых для освоения. 32. Тьютор – преподаватель, ведущий учебные занятия. 33. Текущий контроль успеваемости – систематическая проверка учебных достижений студентов по каждой теме или разделу учебной дисциплины, проводимая преподавателем, ведущим учебные занятия. 34. Учебные достижения обучающихся – знания, умения, навыки и компетенции обучающихся, приобретаемые ими в процессе обучения и отражающие достигнутый уровень развития личности; 35. Эдвайзер – преподаватель выпускающей кафедры, обеспечивающий функции наставника обучающегося по соответствующей специальности, оказывающий содействие в выборе траектории обучения (формировании ИУП) и освоении образовательной программы в пери-од обучения. 36. Элективный курс – учебная дисциплина, предлагаемая высшим учебным заведением, выбираемая студентом самостоятельно и изучаемая в любом академическом периоде. 11. Негізгі және қосымша әдебиеттің тізімі: 1. Негізгі әдебиет: 1. 2007 жылдың 27 шілдедегі ҚР білім туралы Заңы. 2. Лиссабон конвенциясы: «О признании квалификаций, относящихся к высшему образованию в Европейском регионе» 11.04.1997. 3. Болон декларациясы «О европейском регионе» 11.04.1997. 4. ҚР білім берудің барлығына міндетті мемлекеттік стандарт. Жоғары мамандырылған білім. Бакалавриат. Негізгі ережелер. ГОСО РК 5.03.001.-2004. № 380 2004 жылдың 30 сәуірде ҚР БҒМ бұйрығымен бекітілген. 5. «Оқытудың кредиттік технология бойынша оқу үрдісін ұйымдастыруының ережелерін бекіту туралы» ҚР БҒМ министр бұйрығы. 6. «Оқытудың кредиттік технологиясы бойынша ЖОО оқыту үрдісін ұйымдастыру туралы» № И-01 2008 ж. 11 наурыздағы БҒМ Министрінің нұсқаулық хаты. 7. 2005 жылғы 31 мамырдағы Қостанай мемлекеттік педагогикалық институттың Ғылыми Кеңеспен бекітілген, ҚМПИ оқытудың кредиттік технологиясы бойынша оқу үрдісін ұйымдастыру туралы Ереже. 8. Основы кредитной системы обучения в Казахстане. / С.Б.Абдыгаппаров, Г.К. Ахметова, С.Р.Ибатуллин, А.А.Кусаинов, Б.А.Мырзалиев, С.М.Омирбаев; Ж.А.Кулекеев, Г.Н.Гамарник, Б.С.Абдрасиловтардың жалпы ред.бойынша. Алматы: Қазақ Университеті, 2004.-198 б.
9. Кузнецов И., Лойка Л. Рефераты, контрольные, курсовые и другие работы. Минск, «Завигар», 1998. 10. Күзембайулы А. Письменная выпускная работа в юридическом вузе. Петропавл, 2003. 11. Волков Ю.Г. Диссертация; Подгтовка, защита, оформление: практ. пособие. М.: Гардарики, 2002. 159 б. 12. Захаров А, Захарова Т. Как написать и защитить диссертацию. М.: и др., 2003. 157 б. 13. Кузин Ф.А. Кандидатская диссертация. Методика написания, правила оформления и порядок защиты: практ. пособие для аспирантов и соискателей ученой степени. М. Ось-89, 2003. 224 б. ІІІ. Лекциялық сабақтардың мәтіні. Кіріспе лекция Негізгі сөздер: ҚМПИ, институт, факультет, кафедра, тарих.. Жоспары Пәннің объектісі, мақсаты мен міндеттері. Институт Жарғысы Лекция мақсаты – бірінші курс студенттерін «Мамандыққа кіріспе» курсының құрылымымен, мақсатымен, міндеттерімен таныстыру және маңызды әдебиетті көрсету. Бақылау сұрақтары: Пәннің объектісі неде? Пәннің мақстаы қандай? Пәннің міндетері қандай? Пәннің құрылымы қандай? Әдебиет «Об утверждении правил организации учебного процесса» 2007 жылдың 22 қарашадағы ҚР БҒМ Министрінің № 556 бұйрығы. Основы кредитной системы обучения в Казахстане. / С.Б.Абдыгаппаров, Г.К.Ахметов, С.Р.Ибатуллин, А.А.Кусаинов, Б.А. Мырзалиев, С.М.Омирбаев; жалпы ред. Ж.А.Кулекеев, Г.Н. Гамарник, Б.С.Абдрасилов. Алматы: Қазақ Университеті, 2004. – 198 б. Лекция 2. Қостанай мемлекеттік педагогикалық институтының қысқаша тарихы Негізгі сөздер: ҚМПИ, институт, факультет, кафедра, тарих.. Жоспары 1. ҚМПИ тарихына қысқаша шолу 2. Тарих факультетінің даму белестері 3. Қазақстан тарихы кафедрасы – тарихшы мамандар дайындайтын «ұстахана» Қазақстанның солтүстік аймағын алып жатқан Қостанай-Торғай өңірі үшін мұғалім кадрлар дайындайтын бірден-бір білім ордасы – Қостанай мемлекеттік педагогикалық ин-ституты. Дала қоңырауы атанған Ыбырай бабамыз туған өлке жеткіншектері қашанда бі-лімге құштарлығымен ерекшеленіп, білім бұлағынан сусындауға ұмтылған. Педагогикалық институттың тарихы әріден басталады. Кеңес үкіметі орнағаннан кейін, бастауыш мектепке мұғалім дайындау мақсатында орта білімді мамандар дайындай-тын бірнеше оқу орындары ашылды. Солардың бірі – Қостанай қаласындағы қазақ педаго-гикалық училищесі. Міне, осы оқу орнының негізінде 1939 жылы мұғалімдер институты ашылады. Аз ғұмырында бұл оқу орны талай саңлақтарды оқытып, мұғалім етіп шығарды. Қостанай-Торғай өлкесіндегі талай оқу орындарында осы институтты бітірген мұғалім кадрлар еңбек етті. Көпшілігі қызмет бабында жоғарылап, партия, кеңес органдарының әр түрлі деңгейлерінде қызмет істеді. Заман талабына сай институттың да мәртебесі өсіп, ол 1954 жылы жоғары білім беретін педагогикалық институт дәрежесіне көтерілді. Сөйтіп, республикамыздағы іргелі оқу орнына айналды. 90 жылдары облыс орталықтарындағы бірнеше оқу орындары бірігіп университет мәртебесін алған уақытта, Қостанай мемлекеттік педагогикалық институты да Қостанай ауыл шаруашылығы институтымен бірігіп, Қостанай мемлекеттік университеті болып қайта құрылды. Университетке ұлт көсемі Ахмет Байтұрсынұлының аты берілді. Тәуелсіздік алғаннан кейін біз әлемдік халықтар қауымдастығының қатарына қосыл-дық. Сол себепті елімізде саяси, экономикалық өзгерістермен қатар білім беру жүйесінде де жаңа деңгейге көтерілу қажеттілігі туды. Білім берудің әлемдік стандартына сәйкес Қазақ-стан мектептерінің 12 жылдық оқу жоспарына кіру мәселесі күн тәртібіне қойылды. Елба-сымыз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев өзінің арнайы жарлығымен еліміздің алты қаласын-дағы бұрынғы педагогикалық институттарды қалпына келтірді. Соның бірі – мен басқарып отырған Қостанай мемлекеттік педагогикалық институты. Институттың алдына қойған негізгі мақсаты - әлемдік стандартқа сай мектеп мұғалімдерін дайындау. Мемлекет осы мақ-сатты жүзеге асыру үшін қажетті қаржымен қамтамасыз етуде. Жыл сайын институтқа ар-найы білім гранттары бөлінеді. Оның үстіне, әлемдік экономикалық дағдарысқа байланыс-ты үлгерімі жақсы студенттерге білім несиелері де берілуде. Бүгінде институт даму үстінде. Оның алдында жаңа мақсаттар, жаңа міндеттер тұр. Қазақ елінің бүкіл дүниежүзілік халықтар қауымдастығына кіруіне байланысты институт дайындайтын болашақ кадрлар барлық елдерде сұранысқа ие бола алуы қажет. Сондықтан да біз білім берудің түрін де, мазмұнын да өзгерттік, оқу жоспарларын Еуропалық стан-дартқа сәйкестендірдік. Оқытудың кредиттік жүйесі енгізілді. Ол оқу үрдісінде оң нәтиже-сін беріп, білім беруде өз тиімділігін көрсетті. Білім берудің екі деңгейін игердік. Қазір көп-теген мамандықтар бойынша бакалавр және ғылым магистрін дайындаймыз. Келешекте фи-лософия докторын дайындау да жоспарланған. Оған материалдық базамыз да, кадр әлеуеті де жеткілікті. Оқу орнының 70 жылда қол жеткізген жетістігі болашақ игілігіне айналуы қажет. Институтымыздың келешегі мол, берері көп, бұдан да биік табыстарға жететініне сенімді-мін. Ғалым-ұстаздарды, магистранттар мен студенттерді, институттың барлық қызметкер-лерін мерейлі тоймен құттықтаймын! 2. Институт тарихына қысқаша шолу. Қазақстан одақтас Республика мәртебесіне ие болғаннан кейін, елде шаруашылық, мәдени, шаралар іске асырыла бастады. 1936 жылғы 29 шілдеде Қостанай облысы құрылды. Облысқа Ленинград, Мәскеу, Алматы қалаларының жоғары оқу орындарын бітірген мамандар келді. Бірақ халық ағарту жұмысының дамуына байланысты мұғалімдерге деген сұраныс көбеймесе, азайған жоқ. Облыста 550 бастауыш, 73 толық емес орта және 18 орта мектеп болды. Оларда 65 мың оқушы білім алып жатты. Енді әр түрлі пәндер бойынша оқытатын мұғалімдерді аз уақыттың ішінде дайындап шығаратын жоғары оқу орнын ашу мәселесі туындады. Қостанай облыстық еңбекші депутаттар Кеңесінің атқарушы комитетінің президи-умы 1939 жылдың 21 тамыз айында «Қостанай мұғалімдер институты мен оның бөлімдерін құру туралы» қаулы қабылдады. Институттың ұйымдастыру жұмыстарын жүргізген қазақ педагогикалық технику-мының директоры, тамаша ұстаз, кейіннен Ыбырай негізін қалаған қа-зақ мектебінің директоры лауазымында болған Дәулет Ыбыраев 1939 жылдың 28 тамызынан 5 қыркүйегіне дейін Қостанай мұғалімдер инс-титутының директоры қызметін атқарды. Сол жылдың 5 қыркүйегінен 20 қазанына дейін институтқа Төреғали Жұмағазин басшылық жасады. 1939-1941, 1947-1950 жылдары Алматы қаласындағы опера театрының директоры Иван Пантелеймонович Найденов институт директоры болып қызмет атқарды. Институттың штаттық кестесі бойынша 4 кафедра (марксизм-ленинизм, педагогика, физика және математика, жаратылыстану және география негіздері) және 13 оқытушы болды. Жұмыс тәжірибесі мол, ғылыми дәрежелері мен атақтары бар оқытушылар болған жоқ. Оқыту-шылардың басым көпшілігінің жалпы педагогикалық өтілдері бір жыл-дан үш жылға дейін ғана еді. Марксизм-ленинизм негіздері кафедрасының меңгерушісі болып Юманкулов Х.Ф. тағайындалды. Жаратылыстану және география кафедрасын Гре-надер М.Б. басқарды. Физика және математика кафедрасын Московкин И.И. басқарды. Институттың қызмет көрсету аймағына Ақмола, ішінара Солтүстік Қазақстан және Ақтөбе облыстары кірсе де, студентердің алғашқы ілегі негізінен Қостанай облысының жастарынан құралды. 1940 жылдың күз айында институтта жоғарыда көрсетілген маман-дықтары бойынша сырттай оқу бөлімі ашылып, 1 курсқа 68 адам қабылданды. 1940-1941 оқу жылы оқытушылар құрамы екі есеге дейін көбейді. Жарияланған конкурс бойынша институтқа басқа да жоғары оқу орындарынан мамандар келді: жараты-лыстану және география кафедрасының меңгерушісі лауазымына Томск университетінен келген Сташевский Ф.К., физика кафедрасының меңгерушісі міндетін атқару лауазымына Одессадан келген Альтман сайланды. Халық ағарту комитетінің жолдамасы бойынша Ленинград университетінің түлегі В.К. Иванова орыс тілі мен әдебиеті пәнінің оқытушы-сы ретінде келді. Институт ашыла сала аймақтағы білікті мамандар дайындайтын бірегей оқу орнына айналды. 1941 жылғы 27 шілдеде Қостанай мұғалімдер институтының алғашқы түлектері мемлекеттік емтихандарын тапсырып, дипломдарын алды. Ал 28 шілде күні Отанды қор-ғауға майданға аттанды. Олардың басым көпшілігі соғыстан оралған жоқ. Соғыстың алғашқы жылдарында-ақ 22 студент, 8 оқытушы Найденов И.П., Юманкулов Х.Ф., Мусакулов Т.М., Гренадер М.Б., Шибаев Б.Н., Асанов Г., Попов және Бисембаев Қ. секілді институт қызметкерлері майданға аттанды. Соғыс жылдары институтқа еліміздің орталық қалаларынан қоныс аударып келген мамандардың бір тобы келіп қосылды. Физика және математика кафедрасына Куликов-ский П.Г., жаратылыстану және география кафедрасына профессор Никонов Л.И., педаго-гика кафедрасына профессор Резник Б.Б. басшылық жасады. Лекциятерді доцент Матлин, Спиноза, Егорин және басқалары жүргізді. Орыс тілі мен әдебиеті кафедрасында белгілі еврей жазушы-драматургі Резник Л.Б. еңбек етті. Жаңа кадрлардың көптеп келуі 1942 жылдың күзінде институтта орыс тілі және әдебиеті бөлімі мен кафедрасын ашуға септігін тигізді. 1942 жылы Ольга Лаврентиевна Белинская Қостанай мұға-лімдер институтының директоры болып тағайындалды. Ал 1943-1947 жылдары институт директоры Владимир Иванович Сунцов болды. 1944 жылы институтқа Амангелді Иманов есімі берілді. Инсти-тут басшылары соғыс жылдары өзгеріп отырды. Найденов И.П. әскерге кеткен соң, институт директорының міндетін Белинская О.Л., содан кейін Сунцов В.И. атқарды. Ғылыми-оқу жұмыстары бойынша дирек-тордың орынбасары қызметін қостанайлықтардың ішінде алғашқы ғы-лым кандидаты дәрежесін алған Ф.К. Сташевский атқарды. Соғыстан кейінгі жылдары институт қаладағы тозығы жеткен шағын ғимараттар-дың бірінде орналасты. 1946 жылы институттың жалпы ауданы 145 шаршы метр жерді қамтитын студенттерге арналған жатақханасы болды. Институт ұдайы жаңа кадрлармен толығып отырды. 1948 жылы орыс тілі мен әдебиет кафедрасына ҚазМУ-дан жас маман-дар келді. Олар: Кандалин Н.И., Кирдяев И.Т., Кандалина В.И., Павлова О.Д. Сол жылы институт жұмысына Кандалин Н.И. кірісіп, кейіннен орыс тілі мен әдебиеті кафедрасы-ның меңгерушілігіне тағайындалады. 1949 жылы инстиутта тарих факультеті ашылды. 1951-1957 жылдары Қостанай мұғалімдер институтының дирек-торы міндетін Степан Павлович Терентьев атқарды. Қазақ ССР Министрлер Кеңесінің 1955 жылғы 1 шілдедегі өкі-міне сәйкес және орта мектеп мұғалімдерін даярлау сапасын арттыру мақсатында сол жылдың 5 шілдесінде мұғалімдер институтының база-сында Қостанай педагогикалық институтын құру туралы шешім қабыл-данды. Институт құрамында күндізгі оқу бөлімінде 75, ал сырттай оқу бөлімінде 50 студенті бар орыс тілі мен әдебиеті және физика-матема-тика факультеттері болды. 1955 жылғы тамыз айында педагогикалық институтқа студенттерді алғашқы қабыл-дау жұмыстары жүзеге асырылды. 400-ден астам түлек оқуға түсуге өтініш білдірді. Емти-хандар сәтті өтіп, жаңа оқу жылында институт лекцияханаларында 300 студент оқуға кірісті. Алғашқы студенттердің арасында бірнеше медалистер болды. Жылдан-жылға институтта оқитын студенттердің саны өсті. 1954-1955 оқу жылы олардың саны 731-ге жетті. Жыл сайын бітіруші түлектердің саны 100 адамға артып отыр-ды. 1957-1959 жылдары институт ректорының лауазымына филосо-фия ғылымдарының кандидаты Леонид Александрович Середкин та-ғайындалды. 1956 жылдың қыркүйегінде институтта орыс тілі, әдебиет және тарих, математика, физика және сызу мамандықтары бойынша мамандар дайындалды. 1958 жылы институтқа ғылым кандидаттары Газизов К.Г., Вольфсон Б.М., Макушин Н.П. шақырылды. 1959-1971 жылдары институт ректоры қызметін тарих ғылымдары-ның кандидаты, доцент Қабыш Ғазизұлы Ғазизов атқарды. 1959-1960 оқу жылы екі жаңа – педагогика және бастауыш білім әдістемесі мен физика және жалпытехникалық пәндер бөлімі ашылды. Келесі оқу жылы осы бөлімдерінің алғашқысы бастауыш оқыту әдіс-темесі факультеті (БОӘ) болып қайта құрылды. Факультетті Қостанай-ға белгілі педагог, үш орденнің иегері, Қазақ ССР оқу-ағарту ісінің үз-дігі, ұстаз, мектеп директоры, облыстық халыққа білім беру бөлімінің инспекторы, кейіннен мұғалімдерді жетілдіру институтының ди-ректоры қызметтерін атқарған Мелехин Б.Д. басқарды. Сырттай оқу бөлімінің жүйесі де қалыптасты. 1960 жылы оның құрамында 4 факультет болды: математика, әдебиет, тарих және бастауыш оқыту әдістемесі. Бірнеше жыл бойы сырттай оқу бөлімін қаладағы белгілі тарихшы, алғашқы ғылым кандидаттарының бірі, Қазақстан тарихынан лекция оқыған Ғалихан Жантөреұлы басқарды. Институттың материалдық-техникалық базасы жыл өткен сайын жақсара түсті. 1958-1959 оқу жылы Таран көшесіндегі оқу ғимаратын біртіндеп іске қосу жұмысы бас-талды. Толықтай салынып бітпеген оқу ғимаратында сабақтар оқылып, зертханалар мен кабинеттерді қажетті жабдықтармен қамтамасыздандыру жұмыстары жүргізілді. Институт оқу шеберханасы, кітапхана, оқу залы, әкімшілікке арналған арнайы бөлмелер, деканат, дәрігерлік пункт және шаруашылық бөлімдер үшін арнайы жайлар бөлуді жөн көрді. 1959 жылы құрылыс аяқталып, жалпы ауданы 1662 шаршы метр жер, барлығы 14 кабинет, 9 лекция оқитын лекцияхана, акт залы, оқу залы, кітап қоймасы, қосалқы жайлар қолданысқа берілді. С.М. Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университеті жанындағы аспирантураның түлегі К.М. Туманшин тарих-филология факультетінің деканы болды. Кейіннен ол ғылым докторы, профессор атағына ие болып, ғылыми коммунизм, саясаттану және басқа да ка-федралардың меңгерушісі, оқу жұмыстары жөніндегі проректор қызметін атқарды. 1971-1976 жылдар аралығында институт ректоры қызметін та-рих ғылымдарының кандидаты, доцент Александр Андреевич Асел-кан атқарды. 1972 жылы А. Иманов атындағы Қостанай мемлекеттік педагогикалық институ-тына КСРО 50 жылдығы атауы берілді. 1976-1981 жылдары институтқа тарих ғылымдарының кандида-ты Зубко Вадим Никитович басшылық жасады. 1981 жылғы қыркүйектен институт жанында жалпы білім бере-тін мектеп директорларының біліктілігін көтеру факультеті жұмыс іс-тей бастады. Факультетті Овчинникова В.И. басқарды. Жылдан-жылға профессорлық-оқытушылық құрам сапалық жә-не сандық жағынан айтарлықтай жетіле түсті. 1984 жылдың 1 қаңта-рында оқытушылар ұжымы 226 адамды құрады, оның ішінде 72 оқыту-шының ғылыми дәрежесі мен атақтары болды. Сонымен қатар институтта 81 оқу-көмекші қызметкер, 29 кітапханашы, 9 жалпыинституттық кафедра және 21 факультеттік кафедра-лар жұмыс істеді. 1981-1989 жылдар аралығында институт ректоры қызметін та-рих ғылымдарының кандидаты Иван Кондратьевич Терновой ат-қарды. 80-90 жылдары педагогикалық институт жыл сайынғы бітіруші түлектердің санын 700-900-ға жеткізіп, облыс пен Қазақстанның Солтүстік өңірін барлық мамандықтағы мұғалімдермен қамтамасыз етіп отырды. 1990-1991 оқу жылы 34 кафедрада ғылыми дәрежесі бар 93 оқытушы, оның ішінде 3 профессор мен ғылым докторлары жемісті еңбек етті. 1989-1992 жылдары институт ректоры қызметіне тарих ғылымдарының кандидаты, профессор Зұлқарнай Алдамжарұлы Алдамжар тағайындалды. Қа-зақстан Республикасы Министрлер кабинетінің 1992 жылғы 6 та-мыздағы № 662 қаулысымен Қостанай мемлекеттік педагогикалық институты Қостанай университеті болып қайта құрылды. Педагоги-калық мамандықтар университет құрамында 12 жыл бойы даярланды. Осы уақыт ішінде негізінен мұғалімдік мамандық сақталып қалды, алайда олардың кейбірі қайта өзгертілді. Мектептер тиісті білімі бар мұғалімдерге зәру болды. 2004 жылы Үкімет республикада 5 педагогикалық жоғары оқу орнын, оның ішінде Қостанай мемлекеттік педагогикалық институтын құру туралы шешім қабылдады. Осылай 2004 жылғы 1 сәуірде Қазақстан Республикасындағы заманауи жоға-ры оқу орны ретінде педагогикалық институт өз жұмысын қайта бастады. Институт құрамында 23 мамандық бойынша жоғары білікті мамандар дайындай-тын 7 факультет (тарих және өнер, физика-математика, жаратылыстану, филология, шет тілдері, спорт, дене шынықтыру және туризм, педагогика және жантану) жұмыс істейді. Бүгінгі таңда институтта 4056 студент, оның 2398 күндізгі, 1578 сырттай бөлімде оқиды. Педагогикалық институттың пәндер бойынша оқу-әдістемелік және ғылыми-зерт-теу жұмыстарын, студенттер арасында тәрбие жұмысын, сондай-ақ ғылыми-педагогика-лық кадрларды даярлауды жүзеге асыратын негізгі құрылымдық ғылыми-оқу бөлімі ка-федра болып табылады. Институтта 24 кафедра бар. Онда 230 оқытушы, оның ішінде бес ғылым докторы, профессор, 71 ғылым кандидаты, доцент жұмыс істейді. Оқу орнында жо-ғары білікті, жұмыс тәжірибелері мол мамандар лекция оқиды. Олар: ғылым докторлары, профессорлар Баймырзаев Қ.М., Күзембайұлы А., Брагина Т.М., Важев В.В., Рубинштейн Е.Б., ғылым кандидаттары, доценттер Ахметов Т.Ә., Қуанышбаев С.Б., Жаркова В.И., Та-паева А.Б., Шахаман З.Б., Әлібек Т.К., Шевченко Л.Я., Өтегенова Б.М., Қасымханұлы Б., Дәулетбаев Т.Е., Қонысбаева Д.Т., Жақып Қ.Х., Скрынский С.М., Жақаева С.А., Оспанов С.О., Новиков В.Н., Дайкер А.Ф., Путиев И.Г., Демина Н.Ф., Бикташева Т.Ш., Сивохин И.П. және басқалар. Қазіргі таңда институттың профессорлық-оқытушылар құрамы мұғалімдерді даярлауда сапалы жетілдіру жүйесін қалыптастыру міндетін шешуде. Сонымен қатар оқу жоспарлары мен оқу-тәрбие үрдісінің кешендік бағдарламасын жетілдіруді жүйелеу мәселелерімен айналысуда. Қазіргі таңда біздің Институт ғылыми-оқу кешені қарқынды дамыған, бәсекеге қа-білетті, әлемдік стандартқа сай маман, өнегелі ұрпақ тәрбиелейтін жаңашыл үлгідегі оқу орны болып табылады. 2008 жылдың 18 қыркүйегінде Қостанай мемлекеттік педагогикалық институты Болония Университеттер Ұлы хартиясына қол қойып, білім саласындағы ұстанымын ай-қындады. Институттың материалдық-техникалық базасы жоғары дәрежеде білім беруге зор мүмкіндік береді. Оқу орны қазіргі заман талабына сай ғылыми-оқу зертханаларымен, лингофондық, тренинг, компьютерлік, әдістемелік кабинеттер және мультимедиялық ке-шенді лекцияханалармен жабдықталған. Оқу лекцияханалары үшін қосалқы жайлар да (препараторлық бөлме, қойм1. қарас-тырылған. Оқу үрдісі мен ғылыми мақсатта пайдалану үшін, гербарий жинақталған қоры, сынып-кешендері, мұражай жұмыс істейді. Сосновый бор мен Науырзым қорығында сту-денттердің далалық практикаларын ұйымдастырып өткізу қалыптасқан дәстүрге айналған. Институт студенттері мен оқытушылар құрамы пайдаланатын интернет жүйесі, электрон-дық оқу залдары, бай оқу-әдістемелік оқулықтар қоры бар кітапхана жұмыс істейді. Соны-мен қатар, институтта жатақхана, спорт залдары және спорт алаңдары бар. Қостанай мемлекеттік педагогикалық институты әлемдік білім және ғылым кеңісті-гінде халықаралық ынтымақтастықты аса маңызды аспект ретінде қарастырып, еңбек нар-қында сұранысқа ие, бәсекеге қабілетті білікті мамандар даярлауда шет елдің жоғары оқу орындарымен тығыз байланыс орнатқан. Олар келесі оқу орындары мен мекемелер: Челябі мемлекеттік университеті, Челябі мемлекеттік педагогикалық университеті, Новосибир мемлекеттік педагогикалық университеті, Мәскеу қаласы Ресей Білім Академиясы Білім басқару институты, Магнитогор педагогикалық университеті, РҒА Орыс әдебиеті институты (Пушкин үйі), Нижневартов мемлекеттік гумани-тарлық университеті, Орал мемлекеттік дене шынықтыру университеті, Түркия ту-ризм қауымдастығы (ГАЗИ университеті); Прага (Чехия) университетімен меморандумға қол қойылды; Сонымен қатар, институт Француз мәдени орталығымен, Қазақстандағы АҚШ Әлем Корпусы және Қазақстандағы Франция Елшілігімен халықаралық білім және ғылым кеңістігінде ғылыми-зерттеу жұмыстарын бірлесіп жүргізу жөнінде келісімшарт жасасты. Осы мақсатта тараптар шетелдік ғылым және білім мекемелерімен ынтымақтастықты дамыту мәселелерін үйлестіріп, ақпарат алмасады, білім беру жобаларына, бағдарламаларына қатысуға мүмкіндіктері жайлы бір-бірін хабардар етеді. Болон декларациясына сәйкес біртұтас білім кеңістігін қалыптастыру механизмдерін бірлесіп меңгеру; ынтымақтастық үрдісінде бірлесіп әрекет етудің маңызы жөнінде ақпараттық ресурстар қорын қалыптастыру; ғылыми-әдістемелік конференциялар мен семинарларды ұйымдас-тыру; қызметкерлерді оқыту, ақпараттық-әдістемелік және ғылыми материалдарды баспадан шығару, халықаралық қордан қаржыландырылатын жобаларды бірлесіп іске асыру туралы келісімдер жасалған. ЖОО-дағы ғылым келесі әдіснамалық қағидаттар негізінде жүзеге асырылады: жоғары оқу орнындағы ғылымның алғашқы, айқындаушы қызметі, ЖОО-дағы ғылыми ізденістердің студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарынан бастап диссертациялық зерттеулер дәрежесіне дейінгі үздіксіздігі. Сондай-ақ, институтта Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі, халықаралық қорлар қаржыландыратын іргелі және қолданбалы жобалар бойынша кешенді ғылыми-зерттеу жұмыстары жүргізіледі. Институт кафедраларында экология және қоршаған ортаны қорғау, дене шынықтыру, биология, химия, физика, механика және математика, филология, өнер, тарих, әлеуметта-ну, саясаттану, мәдениеттану, философия, педагогика ғылымдары саласында басым бағыт-тар әзірленуде. Студенттердің ғылыми қоғамы институт кафедралары аясында ғылыми зерттеу жұ-мыстарын орындап, ең үздік ғылыми жұмыстары үшін конкурстарға қатысады, сондай-ақ еңбектерін баспадан шығарып, ғылыми-практикалық конференцияларға да белсене атса-лысады. ҚМПИ ғалымдары мектеп, гимназия мұғалімдеріне ғылыми теориялық және әдісте-мелік жағынан ұдайы көмек көрсетеді. Қостанай қаласында жалпы білім беретін 13 мектепте пәндер бойынша ғылыми үйірмелер ұйымдастырылып, арнайы курстар және теориялық семинарлар өткізіліп тұрады. Институтта дарынды оқушылармен жүргізілетін жұмыс жүйесі жақсы жолға қойылған. ҚМПИ базасында дарынды балаларға арналған «Озат» мектебінің 8 секциясы, студенттердің 24 ғылыми үйірмесі жұмыс істейді. Жас ғалымдар мен студенттерге, мектеп мұғалімдеріне «ҚМПИ Жаршысы» ғылыми-әдістемелік журналында ғылыми мақалалары мен зерттеу еңбектерін жариялауға мүмкіндіктер қарастырылған. Қазіргі таңда Қостанай мемлекеттік педагогикалық институты педагог кадрларды даярлайтын озық технологиялармен жабдықталған, алдыңғы қатарлы инфрақұрылымды ғылыми-оқу орталық болып табылады. Оқу орнының инновациялық даму стратегиясы педагогикалық үрдісті жетілдіру және түлектеріміздің бәсекеге қабілеттілігін, кәсіби біліктіліктерін көтеру мақсаттарын анық-тайды. жүктеу/скачать 1,6 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|