Ќостанай облысы Ќостанай ауданы єкімдігініњ



бет6/43
Дата12.05.2023
өлшемі341,9 Kb.
#176538
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   43
Байланысты:
ГЕОГРАФИЯ ПӘНІНЕН ҰБТ-ға ДАЙЫНДЫҚ КІТАБЫ

Абсолют ылғалдылық дегеніміз - 1м3 – ауадағы су буының мөлшері ,

  • Салыстырмалы ылғалдылық - 1м3 ауадағы ылғал мөлшерінің оның осы температурада сақтай алатын ылғалының мөлшеріне қатынасы; ол % - бен өлшенді. Ауадағы су буын - шаш гигрометрімен өлшейді. Ауаның жер бетіне жақын қабатындағы су булары су тамшыларына айналғанда - тұман түседі

  • Бұлттар түрі: Егер бұлт – үйіліп жатқан мақта сияқты түйдектеліп жатса – будақ бұлт д.а

  • 2 км биіктікке дейін қалыптасып, тұманға ұқсасбірсыдырғы сұрғылт қабат құрайтын бұлт – Қабат бұлт д.а

    6 км биіктікте майда мұз кристалдардан түзілетін бұлтты

    «Шарбы бұлт» д.а


    • Аспандағы бұлттылық дәрежесін 0 – 10 ға дейінгі балмен өлшейді

    • Күн радиациясының жиынтық, шашыранды, тура, жұтылған, шағылысқан деген түрлері болады

    • Жер бетінің күнді кері шағылыстыруын альбедо д.а

    Изотерма сызықтары – картадағы бірдей ауа температурасын қосатын сызықтар Изобара – атмосфералық қысымды көрсететін шама

    • Қалыпты атмосфералық қысым – 760 мм ге тең. Атмосфералық қысымды Барометр – Анероидпен өлшейді

    • Ауа қысымын мбар бойынша есептейді.

    • Атмосфералық қысым мөлшеріне қарай төменгі қысым, жоғарғы қысым деп екіге бөлінеді.
    • Қысым ошақтары :


    Циклон төменгі қысымнан яғни жел шетінен орталыққа қарай бағытталады.
    Антициклон Жоғарғы қысымнан пайда болады да ол керісінше орталықтан шетке қарай ұйытқиды.

    • Циклонның жергілікті атауы ураган д.а Сары теңіз бен Филиппин аралығындағы циклондарды тайфун д.а Аустралияның солт. батыс жағалауы мен Какос аралдарында пайда болатын циклондарды Вили вили д.а

    • Әртүрлі физикалық қасиеттері бар ауа массаларының жіңішке өтпелі зонасы - Атмосфералық фронт д. а

    • Ауа массаларының қозғалуынан жел пайда болады .

    • Жел жылдамдығы мен бағытын анықтайтын құрал – Флюгер

    • Тәулік ішіндегі ең жоғарғы , ең төменгі температура айырмасын тәуліктік амплетуда дейді.

    • Ауа ағындарының маусым бойынша бағытын өзгертіп отыруын муссондар деп атайды.

    • Экваторлық және тропиктік ендіктердегі тұрақты желдер немесе 30 0 ендіктерден экваторға қарай үнемі соғып тұратын желдер - пассаттар д. а

    • Бір тәулікте бағытын екі рет өзгертетін желдерді бриздер д.а Бриз 2 ге бөлінеді күндізгі бриз – теңізден құрлыққа, түнгі бриз – құрлықтан теңізге қарай соғады.

    • Атмосфераның төменгі қабатының белгілі бір уақыттағы , белгілі бір жердегі , белгілі бір мерзімдегі жай – күйін немесе тәулік ішіндегі ауа құбылысын ауа райы деп атайды

    • Ауа райының міне осындай белгілі бір жерге тән көп жылдық орташа жай – күйін климат деп атайды.

    • Ең ірі , ең суық ағыс – Батыс желдері ағысы

    • Тропосфераның қасиеті жөнінен ерекшелік жасайтын үлкен бөліктерін – Ауа массалары д.а




    • Ауа массалары ендіктерге қарай 4 ке бөлінеді:







    Достарыңызбен бөлісу:
  • 1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   43




    ©engime.org 2024
    әкімшілігінің қараңыз

        Басты бет