Отбасының 10 түрлі типі: Г.М.Миньковский бойынша
- Тәрбиелік әлеуеті күшті отбасы – оңтайлы;
- Тәрбиелік әлеуеті орнықты – бұл отбасында тәрбие жағымды және қиыншылықтар әлеуметтік институттар көмегімен бірге шешіледі;
- Тәрбиелік әлеуеті орнықсыз – ата аналарының ұстанымдары педагогикалық тұрғыда дұрыс емес, (гиперқамқорлық және т.с.с);
- Тәрбиелік әлеуеті әлсіз – көптеген себептерге байланысты бала тәрбиесімен айналысуға мұршасы болмағандар;
- Тәрбиелік күші әлсіз, ылғи қақтығысшыл ахуалды отбасылар;
- Тәрбиелік күші әлсіз агрессивті-жағымсыз ахуалдағы отбасылар;
- Маргиналдар: ішімқорлар, жыныстық азғындыққа салынғандар;
- Құқықбұзушылар отбасы;
- Қылмыскерлер;
- Психикалық ауытқушылықтары бар отбасылар.
Отбасындағы қарым-қатынас стилдері Э.Г.Эйдемиллер бойынша:
Беделдік – саналы махаббатқа негізделген, ынтымақтастықпен ерекшеленетін, орынды билік, отбасы ортасында бала мінез құлқын талқылау мен бөлісу орын алған қарым қатынас. Билік жүргізу жылы жағымды қатынаспен үйлескен, балаларының өзін өзі бағалауы жоғары, жақсы оқиды, ата анасымен ынтымақты, тез келіседі, жақсы әлеуметтенген.
Авторитарлық – билік жоғары деңгейде жүргізіледі, балалармен қатынастары салқын. Баллармен ылғи қарым қатынас жасауға ата аналарының құлқы жоқ, қатаң талаптар орнатады, оларды талқыға салмайды, аздап қана тәуелсіздік беретін отбасы. Балалары тұйық, қорқақ, көңілсіз, ашушаң. Жасөспірімдік шақта ұлдар бой бермейтін, қақтығысшыл, ал қыздар төменшік, тәуелді болып қалуы мүмкін.
Отбасындағы қарым-қатынас стилдері Э.Г.Эйдемиллер бойынша:
Либералдық – жылы қарым қатынас, билік, бақылау деңгейі өте төмен, ата аналық құқықтарына селқос үстіртін қарайды. Баллары қоршаған ортада өздерін ұстауды білмейді, әлсіздіктерін жеңе алмайды, ерік жігерлері төмен, импульсивті, Кейбір жағдайда, кейбірі ғана белсенді, шығармашыл және шешімтал болуы кездеседі.
Индифференттік – билік айту, бақылау жасау деңгейі төмен, қарым қатынаста жылылық аз, салқын. Балаларына шектеу қоймайды, өйткені оларға енжар, селқос, көбіне күнделікті тұрмыс ауыртпашылығынан болуы да мүмкін. Егер ата ананың селқостығы жаулық сезіммен қатар болса, нәтижесі өкінішті болуы ықтимал.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАҚМЕТ!
Достарыңызбен бөлісу: |