Модуль 3 Зат алмасу аурулары
Тақырыбы: Микроэлементтер балансының ауытқуынан туындайтын аурулар
Жоспары:
Бордың артықшылығы
Никелдің артықшылығы
Селеннің артықшылығы
Фтордың жеткіліксіздігі мен артықшылығы
Бордың артықшылығына әсіресе қой сезімтал, организмге шамадан тыс түсуі эндемиялық ауруды тудырып, “Борный энтерит” ауруын туғызады.
Этиологиясы. Бордың негізгі әсеріне азоттық немесе көмірсулы алмасуға әсері бар деген дәйек тіркелген. Бірақ бұл алмасу үрдісіне нақты әсері барын дәріптей алмайды. Дегенменде бор анион ретінде энзиммен қосылады. Өзі ауыр металды ығыстырып шығарады да бірқатар ферменттер әсерін тежейді.
Кейбір өсімдіктер (семейства маревых, жусан және солянки бордың концентраты болып табылады, борлы геохимиялық аудандарда 1г/кг болды. Басқа аудандардағы өсімдіктерден 20есе артық болып табылады. Ондай жердегі ауыз суда барға байытылған болып табылады. Бор негізінен ішкі органдардағы фермент белсенділігін төмендетеді.
Патогенез. Борды жоғарғы концентрациядағы әсерінен мес қарындағы инфузория мөлшерін жылдам азайтады. Қозғалысы төмендеу себепті мес қарындық метаболизм толықтай бүлінеді. Пролитикалық ферменттер (пепсин, трипсин) белсенділігін төмендетеді, белоктық заттардың қорытылуы әлсірейді, токсиндік заттар түзіледі азықтың бактериальды ыдырауынан (скатол, индол, амин, фенол) барлық энтериттің пайда болуына әкеп соқтырады. Ішектегі қан айналысы бұзылады, іркілмей гиперемия пайда болады. Белок, қалдық азот, эритроцит азаяды, мочевина түзу бұзылады да алкалоз дамиды.
Достарыңызбен бөлісу: |
