Оқу жылында қазақстан республикасының жалпы орта білім беретін мектептерінде


Оқу нормативтері бойынша ұсынымдамалар



бет118/257
Дата13.12.2021
өлшемі2,31 Mb.
#100251
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   257
Байланысты:
Әдістемелік нұсқау хат

Оқу нормативтері бойынша ұсынымдамалар

5-9-сыныптардағы оқу жылдамдығы

Оқу жылдамдығы – оқушы тұлғасының қалыптасуына әсер ететін маңызды факторлардың бірі болып табылады. Оқытудың екінші негізгі кезеңінде де оқушылардың оқу жылдамдығын қалыптастыру жалғасады: алайда 5-9-сыныптарда түсініп оқуға емес шапшаң оқу мен мәнерлеп оқуға басты назар аударылады.

5-сыныпта бастауыш сыныптардағыдай оқу жылдамдығын тексеруді бақылап отыру қажет. Бақылау мақсаты тез, жылдам оқу емес түсініп оқу болатынын ескерген жөн.

5-9-сыныптардағы оқу жылдамдығына қойылатын талаптар

Мәнерлеп оқу, логикалық екпінді ең маңызды сөздерге қойып оқу. Оқу барысында сөз бұзылмай, автордың айтатын ойы дұрыс жеткізіледі.


38-кесте. 5-9-сыныптардағы оқу жылдамдығының нормасы


Сыныптар

Міндетті деңгей

Мүмкіндік деңгейі

5-сынып

105 – 115 сөз

110 – 120 сөз

6-сынып

115 – 125 сөз

120 – 130 сөз

7-сынып

125 – 135 сөз

130 – 140 сөз

8-сынып

135 – 145 сөз

150 – 160 сөз

9-сынып

145 – 155 сөз

170 – 180 сөз

Жаңартылған білім мазмұнына орай оқу дағдыларына қойылатын талаптар біршама өзгерді:


39-кесте. Оқу дағдыларына қойылатын талаптар


Сынып

тар

Тыңдалым


Оқылым


Жазылым

Айтылым

тыңдалым ұзақтығы

мәтіндегі сөз саны

диалог

монолог

5

3-5 минут

200-300 сөз

300-400 сөз

150-200 сөз

6-8 сөйлем

8-10 сөйлем

6

3-7 минут

300-500 сөз

300-500 сөз

200-250 сөз

8-10 сөйлем

10-12 сөйлем

7

5-9 минут

300-700 сөз

500-700 сөз

250-300 сөз

10-12 сөйлем

12-14 сөйлем

8

5-11 минут

500-900 сөз

500-800 сөз

300-350 сөз

12-14 сөйлем

14-16 сөйлем

9

5-13 минут

500-1000 сөз

500-900 сөз

350-400 сөз

12-14 сөйлем

14-16 сөйлем

«Қазақ тілі» пәнінің жаңартылған оқу бағдарламасы оқушысына қазақ тілін ана тілі ретінде тілдік қатынас және таным құралы ретінде оқытуды, сөз, сөз тіркесі, сөйлемнің мәтін түзімдік қызметін танытуды, тілдік бірліктердің табиғатына сай мәтін құратуды, мәтін құратудағы заңдылықтарды үйретуді, тілдік жағдаяттарда ауызша және жазбаша сөйлеудің нормаларын меңгертуді, әсерлі сөйлеудің лексика-грамматикалық тәсілдерін меңгертуді көздейді.


Күнделікті сабақ жоспарын құруда назар аударатын мәселелер:

  1. ұзақ мерзімді жоспарда көрсетілген оқу мақсаттары арқылы оқушылардың тілдік дағдылары дамытылып, жетілдіріліп отырады және тарау аяқталған соң сол дағдылар бойынша бағаланады;

  2. мұғалім сынып ерекшелігін ескере отырып, бір тарау барысында оқу мақсаттарының ретін, оларға ұсынылатын сағат санын өзі таңдап жоспарлай алады және мектеп журналына белгілі бір тарау бойынша ұсынылған тақырыпшаларды жазған дұрыс;

  3. бір сабаққа таңдалатын оқу мақсатының саны 1-3 аралығында болуы қажет, үштен артық мақсат таңдалса оқушыға қиын тиеді және оны жүзеге асыру мүмкін болмайды;

  4. қалыптастырушы және жиынтық бағалау оқу мақсаттарында көрсетілген дағдылар бойынша жүзеге асады;

  5. күрделі деп танылған оқу мақсаттарын мұғалім сабақ мақсатына қарай бейімдейді және бірнеше бөлікке бөліп, бірнеше сабаққа жоспарлай алады;

  6. бір сабақта сөйлеу әрекетінің бір немесе екі түрі ғана таңдалады. Егер сөйлеу әрекетінің екі түрін таңдаған кезде рецептивті (тыңдалым, оқылым) продуктивті дағдыға шығып отыруы қажет. Яғни оқушы тыңдаған не оқыған материал негізінде ауызша/жазбаша тапсырмалар орындауы қажет;

  7. тыңдалым және оқылым дағдыларын қалыптастыру барысында мәтін кезеңдерін (мәтіналды кезең, мәтінмен жұмыс кезеңі, мәтінсоңы кезеңі) қатаң сақтау қажет;

  8. жазылым және айтылым дағдыларын қалыптастыру барысында оқушыларға тақырып бойынша үлгі мәтіндер берілуі керек;

  9. айтылым (диалог, монолог, полемика), жазылым (хат, хабарлама, мақала, т.б.);

  10. грамматика коммуникативтік контексте оқытылады, яғни грамматика теориясынан гөрі оның функционалдығына, оқушылардың тілдік бірліктерді ауызша және жазбаша түрде орынды қолдана білуіне аса мән беріледі;

  11. лексикалық тақырыптар бойынша материал таңдау барысында қазақ тілі пәні мұғалімінің басты міндеті оқушының сол тақырып бойынша тілдік қорын байыту, тақырып бойынша ақпараттар бере отырып, шынайы өмірмен байланыс орнату, пәнаралық байланысты жүзеге асыру барысында оқушылардың академиялық сөздерді орынды қолдана білуіне ықпал ету.

Сабақ жоспарын құрастыру барысында оқушылардың деңгейі мен қажеттілігіне сай әдеби тіл нормаларын қалыптастыруға назар аударған дұрыс. Тілдік бірліктер мен құрылымдарды, яғни грамматиканы оқыту коммуникативтік контекст негізінде жүзеге асырылуы керек. Яғни мұғалім тіл туралы білім қалыптастырудан гөрі тілдік қолданыс, грамматиканың функционалдығына назар аударуы тиіс.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   257




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет