Әдістемелік нұсқау хат ǀ 2019-2020 оқу жылы

227 

Әдістемелік нұсқау хат ǀ 2019-2020 оқу жылы 

 

 

Майлиннің туғанына – 125 жыл (1894-1938) 

25  желтоқсан 

– 

халық  жазушысы,  қазақ  ақыны,  журналист,  Қазақстан 

Республикасы  Парламенті  мәжілісінің  депутаты  Фариза  Оңғарсынованың 

дүниеге келгеніне 80 жыл 

(1939 - 2014); 

2020 жылғы 10 тамыз – қазақтың ұлы ақыны, ағартушы, ойшыл, жазба 

қазақ әдебиетінің, қазақ әдебиетінің негізін қалаушы, философ, композитор, 

аудармашы,  саяси  қайраткер  Абай  Құнанбайұлының  туғанына  175  жыл 

(1845 -1904). 

2020  жылы  қазақ  халқының  ұлы  ақыны,  ағартушысы  Абай 

Құнанбайұлының  175  жылдық  мерейтойын  жоғары  ұйымдастырушылық 

және  мазмұндық  деңгейде  мерекелеуді  қамтамасыз  ету  мақсатында  2019 

жылғы  30  мамырда  «Абай  Құнанбайұлының  175  жылдық  мерейтойын 

мерекелеу  туралы»  Қазақстан  Республикасы  Президентінің  Қаулысы  жарық 

көрді.  Қаулыда  2020  жылы Нұр-Сұлтан  қаласында  Абай  Құнанбайұлының 

175  жылдық  мерейтойына  арналған  халықаралық  ғылыми-практикалық 

конференция  өткізу,  Абай  Құнанбайұлының  175  жылдық  мерейтойын 

Біріккен  Ұлттардың  Білім,  ғылым  және  мәдениет  мәселелері  жөніндегі 

ұйымы  (ЮНЕСКО)  мен  Халықаралық  түркі  мәдениеті  ұйымы  (ТҮРКСОЙ) 

аясында мерекелеуді ұйымдастыру жөнінде тапсырмалар берілген.   

5  қазан  –  ақын,  жауынгер,  Қазақстан  Республикасының  халық 

жазушысы,  Қазақстан  Жазушылар  одағының  төрағасы,  КСРО  және  ҚазКСР 

Мемлекеттік  сыйлықтарының  лауреаты,  екі  мәрте  «Еңбек  Қызыл  Ту»,  II 

дәрежелі  «Отан  соғысы»,  «Құрмет  Белгісі»  ордендері  мен  бірқатар 

медальдардың  иегері  Жұбан  Молдағалиевтың  туғанына  100  жыл  (1920  - 

1988). 

Мектепте  сыныптан  тыс  жұмыстар  төмендегі  шаралар  арқылы  жүзеге 

асады: 

-  базалық  кәсіпорындарда,  табиғат  аясында,  мәдени  мекемелерде, 

мұражайларда; 

- таңдауы бойынша еркін сабақтар, оқу пәндері бойынша сайыстар мен 

олимпиадалар жүргізу; 

- оқу бағдарламаларына сай қосымша арнаулы сабақтар өткізу; 

- кіріктірілген және пәнаралық оқу сабақтарын жүргізу және т.б. 

Сыныптан  тыс  жұмыстар  білім  алушылардың  пәнге  деген 

қызығушылығын  арттырып,  алған  білімдерін  тереңдетіп,  өздігінен  іздене 

білуге  үйретеді.  Сонымен  қатар  теориялық  білімін  кеңейтіп  толықтырады 

және білім алушылардың жеке қабілетін дамыта түседі. 

«Қазақ  әдебиеті»  пәнінен  оқушылардың  оқырмандық  қабілетін, 

сөйлеу  тілін  дамыту  мақсатында  оқу  бағдарламасына  қосымша  жазғы 

демалыс кезінде оқитын көркем шығармалардың тізімі ұсынылды.  

Көркем шығармалардың тізімі оқушылардың жас ерекшелігі мен келесі 

сыныпта  оқылатын  және  оқулықта  үзіндісі  ғана  берілетін  шығармалар 

ескеріліп жасалды. Жаңа оқу жылының басында жазда оқыған шығармалары 

бойынша  «Оқушы  күнделігі»,  «Мен  оқыған  кітап»  және  т.б.  тақырыптарда 

көрме  өткізуге  болады.  Көрмеге  әр  оқушы  өзі  оқыған  туынды  бойынша 

228 

Әдістемелік нұсқау хат ǀ 2019-2020 оқу жылы 

 

 

шығармашылық  жұмысын  ұсынады.  Жұмыс  фотоколлаж,  эссе,  жарнама, 

сурет  т.с.с.  түрде  жасалуы  мүмкін.  Оқушылардың  жұмысын  арнайы 

сарапшылар талдап, қорытындысын шығарады.  

«Оқырман  күнделігі»  тақырыбындағы  іс-шарада  оқушы  оқыған 

шығарманың мазмұнын: 

• 

сұрақ қою; 

• 

тірек сөздерді жазу; 

• 

оқиғаның түйінін жазу; 

• 

оқиғаны суретке түсіру түрінде дәптерге түсіреді. 

Шығармалар тізімін мына сілтеме _____ арқылы тауып алуға болады.  

 

«Қазақ  әдебиеті»  пәні  (жаратылыстану-математикалық  және 

қоғамдық-гуманитарлық бағыттар) бойынша жиынтық бағалау 

рәсімдерінің саны  

 

Оқу пәнінен әр тоқсан сайын бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық 

бағалау (БЖБ) рәсімінің нақты санын және әр тоқсан  сайын 1 рет тоқсандық 

жиынтық  бағалау  (ТЖБ)  өткізу  қарастырылған.  Төменде  оқу  пәнінен 

бөлім/ортақ  тақырып  бойынша  жиынтық  бағалау  (БЖБ)  рәсімдерінің  нақты 

саны көрсетілген. 

61  кесте  -  Бөлім/ортақ  тақырып  бойынша  жиынтық  бағалау 

рәсімдерінің саны 

 

Сынып 

Бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалау рәсімдерінің саны 

1-тоқсан 

2-тоқсан 

3-тоқсан 

4-тоқсан 

10-сынып 

2 

2 

2 

2 

 

«Абайтану» курсы 

«Абайтану»  курсы  ҚР  Білім  және  ғылым  министрінің  2013  жылғы  3 

сәуірдегі  №115  бұйрығымен  бекітілген  оқу  бағдарламасы  арқылы  жүзеге 

асырылады. 

Курстың білім мазмұны ұлы ақын шығармаларын терең де, жан-жақты 

таныту  арқылы  елжанды,  халқымыздың  әдебиетін,  өнерін,  салт-дәстүрін, 

мәдениетін, тілін ұлттық құндылық ретінде бағалайтын, эстетикалық талғамы 

жоғары,білім,  білік,  дағдылармен  қаруланған,  түйген  ойларын  іс  жүзінде  өз 

кәдесіне жарата білетін, ұлттық сана-сезімі қалыптасқан, өркениетті қоғамда 

өмір  сүруге  лайықты,  терең  ойлайтын  дара  тұлға  қалыптастыруға 

бағытталған. 

Курсты қазақ тілі мен әдебиеті немесе біліктілікті арттыру және қайта 

даярлау  бойынша  арнайы  курстардан  өткен  пән  мұғалімдері  жүргізеді. 

Мұғалімдерге көмек ретінде «Абайтану» курсы бағдарламасының мазмұнын 

жобалау  мен  өткізу  бойынша  әдістемелік  құралдар  әзірленіп,  Академия 

сайтына (

www.nao.kz

) орналастырылды. 

Жалпы  білім  беретін  мектептердің  10-11-сыныбына  арналған 

«Абайтану»  курсын  ҚР  БҒМ  2012  жылғы  8  қарашадағы  №500  бұйрығымен 

229 

Әдістемелік нұсқау хат ǀ 2019-2020 оқу жылы 

 

 

бекітілген жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспарларының вариативтік 

компоненті есебінен жүргізу ұсынылады. 

Курс жүктемесінің көлемі: 

10- сыныпта – аптасына 1 сағат, оқужылында – 34сағатты; 

11- сыныпта – аптасына 1 сағат, оқужылында – 34 сағаттықұрайды. 

Курс  бойынша  білім  алушылардың  оқу  жетістігін  ағымдық  бағалау, 

сондай-ақ емтихан және ұлттық бірыңғай тестілеу жүргізілмейді. 

 

 

 

230 

Әдістемелік нұсқау хат ǀ 2019-2020 оқу жылы 

 

 

«Орыс тілі мен әдебиеті» (оқыту қазақ тіліндегі мектептер үшін) 

 

Целью  обучения  учебному  предмету  «Русский  язык  и  литература»  является 

совершенствование навыков речевой деятельности, основанных на владении 

системой  разноуровневых  языковых  средств,  соблюдении  правил  и  норм 

русского  литературного  языка,  правил  речевого  этикета,  что  способствует 

развитию функциональной грамотности обучающихся. 

Программа  по  предмету  «Русский  язык  и  литература»  способствует 

становлению  мировоззрения  учащегося,  дает  возможность  пользоваться 

информацией 

различных 

сфер: 

социально-культурной, 

социально-

экономической,  социально-юридической,  научно-технической,  учебно-

профессиональной; 

помогает 

ориентироваться 

в 

общемировом 

образовательном пространстве.   

Учебная  программа  направлена  на  развитие  всех  видов  речевой 

деятельности.  

       Задачами учебного предмета «Русский язык и литература» являются:  

1)  развитие  навыков  слушания,  говорения,  чтения,  письма, 

необходимых 

для 

общения 

в 

социально-культурной, 

социально-

экономической,  научно-технической,  учебно-профессиональной  сферах 

жизни; 

2) совершенствование знаний о единицах языковой системы, правилах 

их  сочетания,      функционирования,  навыках  и  умениях  конструирования 

синтаксических  структур  в  соответствии  с  нормами  и  правилами    русского 

языка, а также знание теоретико-литературных понятий; 

3)  развитие  умения  анализировать  художественный  текст,  определять 

род  и  жанр  литературного  произведения,  характеризовать  роль 

изобразительно-выразительных 

средств, 

формулировать 

идею 

и 

проблематику произведения; 

4) развитие умения выражать собственное отношение к прочитанному, 

выявлять авторскую позицию; 

5)  совершенствование  навыков  создания  связного  текста  (устного  и 

письменного)  на  соответствующую  тему  с  учетом  норм  русского 

литературного языка; 

6)  совершенствование  умений  и  навыков,  связанных  с  поиском, 

переработкой и фиксацией информации; 

7) совершенствование навыков критического мышления, направленных 

на  формирование  у  учащихся  навыков  на  основе  чтения  и  письма, 

исследовательских умений, навыков анализа, синтеза, оценки, интерпретации 

информации, полученной на других предметах; 

8)  использование  различных  видов  чтения  в  соответствии  с 

коммуникативными задачами; 

9)  обогащение  словарного  запаса  обучающихся  узкоспециальной 

лексикой и фразеологией русского языка; 

10)  совершенствование  навыков  использования  информационно-

коммуникационных и компьютерных  технологий; 

231 

Әдістемелік нұсқау хат ǀ 2019-2020 оқу жылы 

 

 

11)  формирование  толерантного  отношения  к  языкам  и  культурам 

различных этносов, проживающих в Казахстане и за рубежом. 

Грамматический  материал  изучается  в  контексте  лексических  тем  на 

основе текстов художественных произведений.  

Содержание  учебной  программы  организовано  по  разделам  обучения, 

включающим виды речевой деятельности и использование языковых единиц. 

Разделы разбиты на подразделы, которые содержат в себе цели обучения по 

классам в виде ожидаемых результатов по классам. 

Цели  обучения,  организованные  последовательно  внутри  каждого 

подраздела,  позволяют  планировать  работу  и  оценивать  достижения 

учащихся, а также информировать их о следующих этапах обучения. 

В  структуру  учебной  программы  включен  долгосрочный  план,  в 

котором  отражены  темы  изучаемых  разделов,  цели  обучения,  изучаемые 

произведения художественной литературы на учебный год. 

Цели  обучения  в  учебной  программе  направлены  на  изучение  темы 

урока, содержание и выработку навыков, которые учащиеся должны освоить 

на конкретном уроке.  

Цели  обучения  содержатся  в  учебной  программе,  учебных  планах. 

Учебная программа по предмету содержит цели обучения. 

Краткосрочный  план  –  это  предложенные  действия  на  основе  целей 

обучения.  При  составлении  краткосрочного  плана  учитель  может 

руководствоваться следующими рекомендациями: 

-  при  организации  урока  необходимо  руководствоваться  целями, 

указанными в учебной программе и в учебном плане; 

- следует детализировать формулирование целей урока, то есть ставить 

конкретные, измеримые, достижимые цели; 

- на уроке должны быть организованы все виды деятельности; 

-  при  необходимости  следует  дополнить  виды  деятельности  по 

усмотрению самого учителя. 

В план урока следует  включить следующие пункты: 

- пишите четко сформулированные и подходящие цели урока; 

- включите  детали различных компонентов плана урока; 

- 

предоставьте  подробную  информацию  о  стадиях  учебной 

деятельности и достижения задач обучения, которые логически упорядочены 

и алгоритмированы для выполнения учащимися; 

-  определите  соответствующие  стратегии  для  разработки  целевых 

знаний  и  навыков,  предусмотрите  проблемы  и  предложите  решения, 

касающиеся необходимых навыков; 

- спланируйте использование соответствующих материалов и ресурсов. 

Наиболее эффективными в повышении успешности учащихся являются 

следующие стратегии:  

- активное обучение (когда  учащиеся выполняют задания и реализуют 

практические навыки);  

232 

Әдістемелік нұсқау хат ǀ 2019-2020 оқу жылы 

 

 

-  обратная  связь  (дискуссия  об  обучении,  включающая  в  себя 

предоставление  личного  мнения,  которая  может  происходить  либо  между 

сверстниками, либо между учителем и учащимся);  

-  укрепление  уверенности  (использование  похвалы  для  мотивации  и 

придания уверенности учащемуся);  

- качество обучения (планирование дифференцированных заданий).  

При  изучении  учебного  предмета  «Русский  язык  и  литература» 

рекомендуется:  

- создавать позитивную атмосферу обучения, вовлекать всех учащихся;  

-  воспитывать  у  учащихся  уверенность,  ответственность,  активность  и 

направлять на самоанализ, рефлексию и инновационную деятельность; 

-  использовать  эффективные  методы  преподавания,  направленные  на 

развитие навыков учащихся;  

-  организовывать,  управлять  и  планировать  групповую  (фронтальную 

или работу в малых  группах), индивидуальную, парную или коллективную 

формы  работы,  эффективно  использовать  материалы,  ресурсы  и 

дополнительные  материалы  для  проведения  запланированных  уроков, 

согласно установленным целям;  

-  использовать  простой,  понятный  язык  для  объяснения  учащимся  

идей, для инструктирования, в разъяснении значений слов;  

- наблюдать за учащимися и предоставлять обратную связь.  

В  обучении  русскому  языку  как  второму  рекомендуется  исследовать 

методы  активного  чтения  и  письма,  что  в  дальнейшем  сформирует 

эффективные навыки говорения и аудирования.  

Некоторые  моменты,  которые  следует  учитывать  при  использовании 

различных заданий:  

-  рекомендуется  планировать  множество  различных  заданий  в  рамках 

одного урока. На одном уроке необходимо включить четыре, пять или более 

различных заданий. Предусмотреть работу в коротких промежутках времени, 

например,  10  минут.  Время,  за  которое  учащиеся  могут  сосредоточить  свое 

внимание, часто довольно короткое;  

-  обращать  внимание,  что  каждое  задание  следует  за  предыдущим,  и 

постоянно  напоминать  учащимся  о  главных  учебных  целях.  Повторяйте 

задание  по-разному.  Например,  сделать  задание  в  устной  форме,  а  затем 

попросить  класс  сделать  ту  же  самую  задачу  в  письменной  форме.  Это 

помогает учащимся понять задачу, приводит к плавному переходу, укрепляет 

предыдущее  обучение  и  позволяет  учащимся  практиковать  более  одного 

навыка;  

- 

включать  индивидуальные,  парные,  групповые  задания  в 

деятельность всего класса. 

Объем учебной нагрузки по учебному предмету «Русский язык и литература» 

в 10 классе составляет – 2 часа в неделю, 68 часов в учебном году. 

При оценке языковых компетенций необходимо учитывать следующее: 

1.Языковые  ошибки  учащихся  следует  отмечать  и  обращать  их 

внимание  на  совершенные  ошибки  доступным  для  них  способом,  однако 

233 

Әдістемелік нұсқау хат ǀ 2019-2020 оқу жылы 

 

 

ошибки  не  могут  повлиять  на  оценку,  если  ученик  может  доступно 

продемонстрировать  свои  знания.  Главная  задача  ученика  передать  свое 

сообщение, 

грамматика 

при 

этом 

может 

страдать. 

Постепенно 

самовыражение становится более точным и корректным. 

2.Ученики,  отвечая  на  вопросы,  могут  использовать  и  первый  язык. 

Поскольку вначале ограниченный словарный запас и знание целевого языка 

могут стать препятствием при высказываниях и ответах, то на первой стадии 

обучения  это  (по  крайней  мере,  частично)  разрешается.  При  этом  следует 

договориться, в какой момент все ученики перейдут на ответы на неродном 

(целевом)  языке  и,  начиная  с  того  момента,  применение  первого  языка 

становится скорее исключением. 

3.Как правило, в устной речи учитель исправляет возникшую ошибку с 

помощью  перефразирования,  повторения  правильной  формы  от  ученика  не 

требуется,  потому  что  это  может  прервать  выражаемую  мысль,  а  также 

ученик может потерять уверенность в выражении мыслей на неродном языке.  

4.Если  одна  и  та  же  ошибка  повторяется  вновь,  в  конце  объяснения 

соответствующей темы учитель приводит примеры правильных форм и при 

необходимости делает ударение на грамматике. Помимо этого, либо педагог, 

либо  класс  в  целом,  в  виде  совместной  деятельности,  могут  привести 

некоторые  соответствующие  теме  примеры  выражений,  имеющие  то  же 

самое лингвистическое содержание. 

5.При  проверке  письменных  работ  языковые  ошибки  также  не 

учитываются  (если  выраженная  мысль  или  текст  понятны),  но  педагог 

указывает это в своих комментариях. 

6.На  встрече  учителя-предметника  с  учителем  языка  передается 

проблемный языковой материал, чтобы учитель языка мог повторить тему на 

следующем уроке. 

 

 

Шетел тілі 

 

Сөйлеу  қызметінің  түрлері  (тыңдалым,  айтылым,  оқылым,  жазылым), 

оқытылатын  тілдің  мәдениетаралық  функциялары,  тілдік  жүйе  (фонетика, 

лексика,  грамматика)  «Шетел  тілі»    оқу  пәнінің  объектілері  болып 

табылады. 

2019-2020  оқу  жылында  10  сыныптар  жаңартылған  білім  беру 

мазмұнының келесі Үлгілік оқу бағдарламалары бойынша оқиды: 

-  Жалпы  орта  білім  беру  деңгейінің  10-11-сыныптарына  арналған 

жаратылыстану-математикалық  бағыттағы  «Ағылшын  тілі»  пәнінен 

жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы; 

-  Жалпы  орта  білім  беру  деңгейінің  10-11-сыныптарына  арналған 

қоғамдық-гуманитарлық  бағыттағы  «Ағылшын  тілі»  пәнінен  жаңартылған 

мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы; 

-  Жалпы  орта  білім  беру  деңгейінің  10-11-сыныптарына  арналған 

«Француз  тілі»  оқу  пәнінен  жаңартылған  мазмұндағы  үлгілік  оқу 

бағдарламасы; 

234 

Әдістемелік нұсқау хат ǀ 2019-2020 оқу жылы 

 

 

-  Жалпы  орта  білім  беру  деңгейінің  10-11-сыныптарына  арналған 

«Неміс тілі» оқу пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы. 

Оқу  бағдарламалары  ҚР  БҒМ  бұйрығымен  бекітілген  және  ҚР  Білім 

және  ғылым  министрлігінің  және  Ы.  Алтынсарин  атындағы  ұлттық  білім 

академиясының сайттарында орналастырылған.  

Жалпы орта білім беруді аяқтағаннан кейін білім алушылар «Ағылшын 

тілі» оқу пәні бойынша В2 деңгейіне, «Француз тілі» және «Неміс тілі»  оқу 

пәндері бойынша В1 деңгейіне жетуі тиіс. 

Шетел  тілін  В1  және  В2  сияқты  жоғары  деңгейлерде  оқыту  кезінде 

оқытылатын тілдің сөйлеу нормаларын, өзге тілді ақпарат көздерімен жұмыс 

істеу  дағдыларын  меңгеруге;  білім  алушыларды  өз  бетімен  білім  алуға 

дайындауға,  сондай-ақ  өзге  тілді  қарым-қатынастың  жеке  тәжірибесін 

меңгеруге;  мәдениетаралық  коммуникация  процесінде  талап  етілетін  жеке 

тұлғаның дамуына ерекше көңіл бөлінеді.  

Шетел  тілін  оқытудың  жоғары  деңгейлерінде  білім  беру  мазмұнын 

іріктеу  білім  алушылардың  мәдениетаралық  диалогқа,  өзара  түсіністікке 

дайындығын  қалыптастыруды  қамтамасыз  етуі,  оларда  өзге  мәдениеттерге 

құрметпен  қарауды  тәрбиелеуі,  өзге  тілді  қарым-қатынас  процесінде  өз 

ойлары мен сезімдерін білдіру қабілетін дамытуы тиіс. 

Оқу бағдарламасы, бөлімдері оқу жылында меңгерілетін және мұғалім 

тоқсанда  өтетін  тақырыптардың  реті  мен  сағатын  еркін  бөліп  қоя  алатын, 

ұзақ мерзімді жоспарға сәйкес іске асырылады.   

Шетел тілі бойынша оқу жүктемесінің көлемі: 

10-сыныптарда – аптасына 3 сағат, оқу жылында 102 сағатты құрайды. 

Қосымша оқу уақыты: 

-  шет  тілді  коммуникативтік  іс-әрекет  тәжірибесін  кеңейтуге  және 

тереңдетуге  мүмкіндік  беретін  күрделі  коммуникативтік  тапсырмаларды 

шешу  арқылы  білім  алушылардың  ауызша  сөйлеу  дағдыларын  дамытуға 

және қабілеттерін жетілдіруге; 

- пәндік-тақырыптық мазмұнның базалық деңгейі бар бірыңғай шегінде 

нәтижелі  игерілетін  лексикалық  және  грамматикалық  материалдың  көлемін 

арттыруға; 

- 

оқытылатын  тіл  елдерінің  әлеуметтік-мәдени  ерекшелігінің 

феномендері мен құбылыстарын интерпретациялау үшін білім алушылардың 

дайындық деңгейін арттыруға;

 

- оқытылатын тіл елдерінде  қабылданған нормалар  мен талаптарға  сай 

тілдік және тілдік емес мінез-құлықты жүзеге асыруға; 

- шетел тілін меңгеру бойынша білім алушылардың өздігінен білім алу 

қызметіне дайындық деңгейін арттыруға; 

-  сөйлеу  әрекетінің  барлық  түрлерінде  компенсаторлық  қабілеттерді 

жетілдіруге; 

- оқу-танымдық қабілеттерді дамытуға арналуы тиіс. 

 

«Шетел тілі/Ағылшын тілі» пәні бойынша жиынтық бағалау  

рәсімдерінің саны  

235 

жүктеу/скачать 3,46 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: