ОҚу жылының аудандық олимпиадасы географиядан практикалық турдың тапсырмалары (8 сынып) Тапсырма 1
жүктеу/скачать 2,57 Mb.
|
| Бағалау өлшемдері: дұрыс жауап үшін 2 ұпайдан, барлығы– 10 ұпай.
ЖАЛПЫ: 50 ҰПАЙ. 2015-2016 ОҚУ ЖЫЛЫНЫҢ АУДАНДЫҚ ОЛИМПИАДАСЫ ГЕОГРАФИЯДАН ПРАКТИКАЛЫҚ ТУРДЫҢ ТАПСЫРМАЛАРЫ (9 СЫНЫП) Тапсырма 1. Дұрыс жауаптар жұбын құрастырыңыз: «аспап - өлшенетін шамаларды сипаттайтын өлшем бірлігі». Аспаптар: анеморумбометр, барограф, гигрометр, жауын-шашын өлшегіш, термометр, эхолот, барометр, сейсмограф, флюгер. Өлшем бірліктері: ұпай, сынап бағанасының миллиметрі, метр, секундына метр, миллибар, миллиметр, пайыз, градус. Жұпсыз қалған аспапты атаңыз. Ол нені көрсетеді? Бағалау өлшемдері: аспаптар мен өлшем бірліктерінің атауларын дұрыс сәйкестендірген жағдайда–1 ұпайдан; қалған аспапты анықтап, оның пайдалану мақсатын дұрыс көрсеткені үшін –1 ұпайдан - барлығы-10 ұпай Тапсырма 2. Төменде берілген географиялық объектілердің қайсысы көрсетілген материктерде орналасқан? Олардың реттік сандарын материк атауларының қасына жазып шығыңыз.
2) Төменде берілген жануарлар эндемик болып табылатын материктерді көрсетіңіз 1) горилла ____________________________________ 2) вапити _____________________________________ 3) панда______________________________________ 4) капибара ___________________________________ 5) вомбаттар ____________________________________
1 пункт бойынша әрбір берілген дұрыс жауап үшін – 0,5 ұпай, ал 2 пункт үшін әрбір дұрыс жауапқа1 ұпай, барлығы – 10 ұпай Тапсырма 3. Қазақстан, Ресей, Қытай және Моңғолия елдері шекалары арасында табиғатты сақтау мақсатындағы физикалық-географиялық және тарихи-мәдени бірлікті қамтыған трансшекаралық резерват құрылады. Оның қай таулы елде орналасатынан анықтаңыз. Атлас картасын қолдана отырып, осы аумаққа кешенді географиялық сипаттама беріңіз. Бағалау өлшемдері: Таулы елдің дұрыс анықталғаны үшін - 2 ұпай, кешенді географиялық сипаттама үшін – 3 – ұпай, барлығы 5 ұпай Тапсырма 4. Берілген кестені негізге ала отырып, Қазақстан Республикасының әрбір облысындағы табиғи қозғалыс көрсеткіштері- туу коэффициентін (Кт), өлім коэффициентін (Кө) және табиғи өсім коэффициентін есептеніз (Ктө). Кестеде көрсетілген қандай облыстарда халықтың табиғи өсім коэффициентінің өзгеру қарқыны орташа республикалық көрсеткіштен төмен немес жоғары екенін анықтаңыз.
Қазақстан Республикасының статистика Комитетінің 2014 жылғы мәліметі Бағалау өлшемдері: Әрбір облыстағы Кт, Кө және Ктө дұрыс есептегені үшін 0,5 ұпайдан (жалпы 12 ұпай) Орташа республикалық көрсеткішке қатысты халықтың табиғи өсім коэффициентінің өзгеру қарқынынын дұрыс анықтағаны үшін 0,5 ұпайдан (жалпы 4 ұпай)
Кестеде әртүрлі өндіріс салаларының көшбасшылары берілген (компания атауларымен сауда белгілері). Олардың қай қалаларда орналасқанын және қандай өнім шығаратынын көрсетіңіз.
Бағалау өлшемдері: Әрбір дұрыс табылған өнім атау үшін – 0,25 ұпай, орналасқан орнын дұрыс анықтағаны үшін - 0,5 ұпай, барлығы 9 ұпай. ЖАЛПЫ: 50 ҰПАЙ 2015-2016 ОҚУ ЖЫЛЫНЫҢ АУДАНДЫҚ ОЛИМПИАДАСЫ ГЕОГРАФИЯДАН ПРАКТИКАЛЫҚ ТУРДЫҢ ТАПСЫРМАЛАРЫ (10 СЫНЫП) Тапсырма 1. Суретте төрттік түзілімдердегі сулы жүйе горизонты көрсетілген. Бұл аумаққа үй және осы үйге су беретін құдық тұрғызу жоспарлануда. Үй мен құдық салынатын ұңғыманың орнын таңдаңыз. Құрылыс салынуы мүмкін орынның тиімділіктері мен кемшіліктеріне талдау жасаңыз. Үй салатын орын мен ұңғыма орнын таңдау себебіңізге түсініктеме беріңіз. 
Негіздеу үшін назарға алынуы керек нәрселер: 1) құдықтың тереңдігі шығынға әсер етеді; 2) Тереңде жатқан жер асты суы таязда жатқан горизонт суынан таза; 3)Үй мен құдық арақашықтығы аса үлкен болмауы тиіс. Бағалау өлшемдері: Үй орнын дұрыс тапқаны үшін – 3 ұпай; Ұңғыма тереңдігін дұрыс тапқаны үшін – 3 ұпай; Дұрыс пайымдағаны үшін – 4 ұпай; Барлығы– 10 ұпай. Задание 2. Қазақстан аумағында кездесетін көлдерге 3 – ші кестеде сипаттама берілген. Сипаттама бойынша көл атауларын табыңыздар. Кесте – Қазақстан көлдері.
Бағалау өлшемдері: Көл атауларын дұрыс тапқаны үшін –1,5 ұпай , барлығы 9 ұпай. Тапсырма 3. Қазақстан Республикасының төменде көрсетілген облыстарының халқының урбандалу деңгейін, орташа тығыздығын есептеңіз және салыстырыңыз. Мұндай айырмашылықтардың болу себептерін түсіндіріңіз
Қазақстан Республикасының статистика Комитетінің 2014 жылғы мәліметі Бағалау өлшемдері: Орташа тығыздықты, урбандалу дәңгейін дұрыс анықтағаны үшін – 0,5 ұпайдан; айыпмашылық себептерін толық түсіндіргені үшін – 3 ұпай, барлығы – 13 ұпай. Тапсырма 4. Төменде берілген сипаттамалар арқылы мойындалмаған елдердің атауын табыңыз: 1………………… - Теңізге шыға алмайтын ел. Бұл мемлекет өз тәуелсіздігін 1991 жылдың 2 қыркүйегінде жариялағанымен, әлі күнге дейін мойындалмаған. Аумағы шамамен 11500 км². Халық саны 2013 жылғы бағалау бойынша – 146000 адам. Сиынушылардың басым көпшілігі - христиандар. Астанасы, әрі ірі қаласы– Степанакерт (Ханкенди). Заң шығарушы ұйым– 33 орыннан тұратын Ұлттық жиналыс болып табылады. 2………………… - Бұл мемлекет өз тәуелсіздігін 1990 жылдың 2 қыркүйегіде жариялады. Аумағы - 4163 км². Халқының саны - 505200 адам. Астанасы – Тирасполь. 3. …………………………………………… - өз тәуелсіздігін 1991 жылдың 18 мамырында жарияланған. Аумағы- 137600 км². Халқы - 3515380 адам. Астанасы – Харгейса. Ірі қалалары – Харгейса, Бербера. Халқының жартысынан астамы ауыл көшпенділері және малшылар. Ресми тілдері - араб және ағылшын тілдері. Дін жағынан барлық дерлігі мұсылман- сунниттер. Елдің ең биік нүктесі –Шимбирис тауы (2416м). 4……………………- 1985- 1976 ж аралығында Рио-де-оро және Сегиет-эль-Хамра Испанияның иелігінде болған. Ауданы 266800км². Халқы 513000 адамды құрайды. Бұл елдің тарихи атауы – Вади-Захаб (алтын өзен) немесе Сегиет-эль-Хамра (қызыл бұлақ). Мойындалмаған бұл ел ыстық, әрі құрғақ климатты және жартасты, құмды топырақты болғандықтан отырықшы ауыл шаруашылығы үшін жарамсыз болып табылады. Алайда, көшпелі малшылар қой, ешкі, түйе өсіреді. Мемлекет аумағында, әсіресе Бу-краада фосфаттардың бай кен орындары бар. 5…………………… - бұл ел қазірде Пәкістанның ең оңтүстіктігіндегі әкімшілік бірлігі болып табылады. Бұрынғы кезде атауы бір князьдықтың бөлігі болған ел. Де-факто Пәкістанның бір бөлігі. Бірақ, Пәкістан тарапынан өз-өздерін басқаратын билігі бар мемлекет болуына ресми түрде рұқсат етілген. Әкімшілік орталығы - Музаффарабад қаласы. Бұл провинцияның аумағы 11639 км² с құрайды, халқының саны шамамен 4,5 млн адам. 6……………………- өз тәуелсіздігін 1991 жылдың 22 қыркүйегінде (тәуелсіздік) және 2008 жылдың 17 ақпанында (көрші республикадан) жариялаған. Астанасы - Приштина. Ірі қалалары – Приштина, Печ, Призрен. Аумағы – 10887 км². Халқының саны– 1733872 адам. 7. ………………… – өз тәуелсіздігін 1983 жылы жариялап, кейбір елдер тарапынан ғана мойындалған ел. Халқы – 294906 адам. Аумағы – 3355км². Халықтың басым бөлігі – этникалық түріктер. Астанасы - Никосия, бірақ әкімшілік орталығы Фамагуста қаласы. 8.............................. - Қара теңізінің солтүстік-шығыс жағалауында орналасқан, тәуелсіздігі кейбір елдер тарапынан ғана мойындалған, даулы аумақ. 2011 жылғы халық санағы бойынша халқы 240 705 адамды құрады. Аумағы - 8665 км². 9............................. - Кавказ маңында орналасқан, тәуелсіздігі кейбір елдер тарапынан ғана мойындалған мемлекет. Теңізге шыға алмайтын ел. Оның халықаралық құқық статусы әлі де даулы болып отыр. Негізінде, оның тәуелсіздігін 2014 жылы БҰҰ-ның 4 мемлекеті мойындаған. 10........................ - Пиреней түбегінің солтүстік- шығысында орналасқан автономиялы қауымдастық. Аумағы — 32 114 км². Автономиялық қауымдастықтың астанасы - Барселона. Халқының саны - 7 512 381 адам. Бүгінде бұл аумақтың тәуелсіз ел болуға және Еуропадағы сепаратистік қозғалыстарды іске асыруға жаппай қатысуға ұмтылып жатқандығы туралы жиі айтылуда. 2014 ж 13 сәуірінде Испания парламенті бұл елдің тәуелсіздік туралы рефендум өткізуіне тыйым салды. 2014 жылдың 9 қазанында халыққа тәуелсіздік туралы сауалнама жүргізілді. Олардың 80%-ы (2,25 миллион адам қатысты) тәуелсіздікті қолдайтындарын айтты. Бағалар өлшемдері: Әрбір ел атауын дұрыс тапқаны үшін 1 ұпайдан, барлығы 10 ұпай. Тапсырма 5. Х елдің атауын және оның төменде берілген сипаттамаларға сәйкес келетін көршілерін анықтаңыз. Жауапты кесте түрінде орындаңыз. Бұл Х елдің құрлық арқылы шектесетін көршілері мыналар: Біріншісі (1) - Еуропада автокөлік шығарудан көшбасшы. Екіншісі (2) - Еуропада жүзім жинаудан көшбасшы Үшіншісі (3) - Еуропадағы АЭС-і біреуден көп елдермен салыстырғанда, АЭС-тегі электроэнергиясын өндіру үлесі бойынша көшбасшы ел. Төртіншісі (4) - Бұл мемлекетте жан басына шаққандағы тіркелген (1-ден көп) компаниялардың саны бойынша Еуропада бірінші орында тұр.
Х елді дұрыс анықтағаны үшін – 2 ұпай, оның көршілес елдерді анықтағаны үшін – 1 ұпай, басқа көршілерін тапқаны үшін (4-ке дейін) –1 ұпай, барлығы 8 ұпай. ЖАЛПЫ: 50 ҰПАЙ 2015-2016 ОҚУ ЖЫЛЫНЫҢ АУДАНДЫҚ ОЛИМПИАДАСЫ ГЕОГРАФИЯДАН ПРАКТИКАЛЫҚ ТУРДЫҢ ТАПСЫРМАЛАРЫ (11 СЫНЫП) Тапсырма 1. Суретте төрттік түзілімдердегі сулы жүйе горизонты көрсетілген. Бұл аумаққа үй және осы үйге су беретін құдық тұрғызу жоспарлануда. Үй мен құдық салынатын ұңғыманың орнын таңдаңыз. Құрылыс салынуы мүмкін орынның тиімділіктері мен кемшіліктеріне талдау жасаңыз. Үй салатын орын мен ұңғыма орнын таңдау себебіңізге түсініктеме беріңіз.
Негіздеу үшін назарға алынуы керек нәрселер: 1) құдықтың тереңдігі шығынға әсер етеді; 2) Тереңде жатқан жер асты суы таязда жатқан горизонт суынан таза; 3)Үй мен құдық арақашықтығы аса үлкен болмауы тиіс. Бағалау өлшемдері: Үй орнын дұрыс тапқаны үшін – 3 ұпай; Ұңғыма тереңдігін дұрыс тапқаны үшін – 3 ұпай; Дұрыс пайымдағаны үшін – 4 ұпай; Барлығы– 10 ұпай. Тапсырма 2. Сұрақтарға жауап беріңіз: Бұл таулы аймақта балды өсімдіктер көп өседі. Ал, одан алынған бал өзіңің нәзік иісімен, бағалы дәмдік және емдік қасиетімен ерекшеленеді. Қазақстанның қай аумағы Шығыс Еуропа жазығына кіреді. Сарыарқаны қандай жер бедеріне жатқызады? Қазақстан аумағында солтүстік-батыс Тянь-Шаньның ең шеткі, әрі өте қатты бүлінген бөлігі орналасқан Оңтүстік Қазақстанның батысынан шығысына қарай созылып жатқан кең байтақ жазық Герцин қатпарлығының даму кезінде қалыптасқан палеозойлық тау жүйесі Жер бедері ерекшелігіне қарай Алтай тауы қанша бөлікке бөлінеді? Орталық Азияда орналдасқан ең ірі құмды шөл Тұран ойпатының оңтүстік бөлігінде орналасқан құмды алаптың атауы қандай? Геологиялық құрылымы бойынша Солтүстік Қазақ жазықтығы төрт табиғи-аймақтық ауданға бөлінеді. Әрбір ауданға нақты физикалық-географиялық сипаттама беріңіз. Бағалау өлшемдері: Әрбір дұрыс берілген дұрыс жауап үшін 1 ұпай. Барлығы: 10 ұпай Тапсырма 3. Кестеде әртүрлі өндіріс салаларының көшбасшылары берілген (компания атауларымен сауда белгілері). Олардың қай қалаларда орналасқанын және қандай өнім шығаратынын көрсетіңіз.
Бағалау өлшемдері: Әрбір дұрыс табылған өнім атауы үшін 0,5 ұпай - барлығы: 12 ұпай. Тапсырма 4. Төмендегі сипаттамаларға сәйкес келетін елдердің анықтаңыз: Бұл ел - аумағы ең үлкен көлге шыға алады. Оның аумағының бір бөлігі көршілес елде орналасқан, яғни эксклав. Ежелден мұнай өндіруші ел. Бұл елдің үлкен бөлігін батпақтар алып жатыр. Бұл жерде Батыс Еуропадағы жалғыз ғана ежелгі орман алқабы - «Беловеж нуы» орналасқан. Бұл елдің халқы христиан дінінің православ тармағын ұстанушылар. Аумағында әрі таулы, әрі жазықты алқаптары бар. Ең биік нүктесі – Шхара тауы (5068 м). Цхалтубо, Менджи және тағы басқа минералдарды бұлақтарымен танымал. Еуразияның 1/5 бөлігін алып жатқан ел. Бұл елдің тұрғындары өз елдерін «Орталық мемлекет» деп атайды. Дүниежүзіндегі табиғат ресурстарына бай елдердің бірі. Экономиканың бірнеше саласында әлем бойынша көшбасшы ел. Халық ең сирек қоныстанған ( орташы тығыздығы – 1адам/км2), Еуразия «кіндігінде» орналасқан ел. Халқы буддизм-ламаизм діндерін ұстанады. Елдің едәуір бөлігін шөлдер мен шөлейттер алып жатыр. Теңіз маңында орналасқан бұл елдің атауының мағынасы «Солтүстік жолы» дегенді білдіреді. Жағалау сызығы қатты тілімденген. Негізгі тұрғындары оңтүстік бөлігінде өмір сүреді. Лютеран дінін ұстанады. Бұл мемлекет – Рим Папасы Иоанна Павла II-нің отаны. (Рим-католик шіркеуін 1978-2005 жж. аралығында басқарған). Елді 1939 жылы немістер басып алған соң Екінші Дүниежүзілік соғысы басталды. Еуропа бойынша тас көмір өндіруші ірі елдердің бірі. Бұл ел атауының мағынасы «Шекаралық аумақ» деген мағынаны білдіреді, ол ең алғаш 1187 жылы жылнамада айтылған. XIV ғ. мен XX ғғ. басында оны «Кіші Русь» деп те атады. Әкімшілік-аумақтық қатынаста 24 облыс, 1 автономды республикадан тұрады. Бұл елдің шамамен 1/3 бөлігі поляр шеңберінде жатыр. 1919 ж. дейін Ресей империясының құрамында болған. Ол темір жол желілерінің бірдей болуымен де түсіндіріледі. Оның құрамына шамамен 17 000 мың аралдар мен шхерлер кіреді, онда Аланд аралдары да бар. Аумағының ауданы бойынша дүние жүзі елдері ішінде 9-орында. Дүниежүзілік мұхитқа шыға алмайды, аумағы Еуропа мен Азия дүние бөліктерінде орналасқан. Халқының көпшілігі ислам дінін ұстанады. Дүние жүзі бойынша тұрғындары шәйді ең көп пайдаланатын елдердің бірі, шамамен бір адам бір жылда - 1,2 кг шәй пайдаланады. Бұл елдің тұрғындары өздерінің туын «күн шеңбері» деп атайды. Мемлекеттің «солтүстік аумақтары» бойынша Ресейге наразылықтары бар. Бұл әлем бойынша ең жабық ел. Тұрғындарының 1%-дан аз бөлігі интернетке шыға алады. Тек 2013 жылы ғана ел билігі шетелдік туристтерге ұялы телефон мен мобильді интернет пайдалануға рұқсат берді. Бағалау өлшемдері: Дұрыс анықталған әрбір ел үшін – 1 ұпайдан, барлығы 12 ұпай. Тапсырма 5. Х елдің атауын және оның төменде берілген сипаттамаларға сәйкес келетін көршілерін анықтаңыз. Жауапты кесте түрінде орындаңыз. Бұл Х елдің құрлық арқылы шектесетін көршілері мыналар: Біріншісі (1) - Еуропада автокөлік шығарудан көшбасшы. Екіншісі (2) - Еуропада жүзім жинаудан көшбасшы Үшіншісі (3) - Еуропадағы АЭС-і біреуден көп елдермен салыстырғанда, АЭС-тегі электроэнергиясын өндіру үлесі бойынша көшбасшы ел. Төртіншісі (4) - Бұл мемлекетте жан басына шаққандағы тіркелген (1-ден көп) компаниялардың саны бойынша Еуропада бірінші орында тұр.
Х елді дұрыс анықтағаны үшін – 2 ұпай, оның көршілес елдерді анықтағаны үшін – 1 ұпай, барлығы 6 ұпай. ЖАЛПЫ: 50 ҰПАЙ РАЙОННАЯ ОЛИМПИАДА 2015-2016 УЧЕБНОГО ГОДА ЗАДАНИЯ ПРАКТИЧЕСКОГО ТУРА ПО ГЕОГРАФИИ (8 КЛАСС) Задание 1. Из ниже приведенной таблицы выберите правильное соответствие определений 1 столбца с географическими понятиями со 2 столбца:
Критерии оценки: За каждое правильное определение соответствующего понятия - по 1 баллу, итого 10 баллов. Задание 2. Какие из ниже перечисленных географических объектов находятся на указанных материках? Запишите их номера рядом с названием материка.
Критерии оценки: за каждый правильный ответ по 1 баллу – итого – 10 баллов. жүктеу/скачать 2,57 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||