Қазақ тілі пәні бойынша 8-сыныпқа арналған І тоқсандық бақылау

1. 
   Қазақ отбасындағы туыстық атауларға сипаттама беріңдер.
   
2. 
   Мақал-мәтелдерді түсініп оқып, орыс тіліне аударыңдар.
   

б) Ең алдымен ойлаң,онан кейін істе.

в) Әкеге қарап ұл өсер, шешеге қарап қыз өсер.

3. Үйде ас әзірлеуге анаңа көмектесесің бе? Қандай ас дайындай аласың?

4. Жазғы демалыста ата-әжелеріне барасыңдар ма? Оларға кандай көмек бересіңдер? Бұл тақырып бойынша бірнеше сөз тіркесін жазыңдар.

5. Өз отбасыларың туралы шағын әңгіме құраңдар.

1.Салалас және сабақтас құрмалас сөйлемдердің түрлерін анықтаңдар.

Жұмыс аяқталған соң, біз қайтуға кірістік.

Ол тілалғыш бала, өйткені ол ата-анасына көмектеседі.

Мен кітапты көп оқып, бұл кітаптардағы әңгімелерді әжеме айтып бердім.

Олар дайындалды, қонақтары келмеді.

2. Кілемдерді, жинауға – сөз құрамына қарай талдаңдар.

3. Берілген сөйлемдерде есімшені табыңдар.

Мен жазғы демалысымда ата-әжеме баратын болдым.

Ауылда өткізген күндерім тамаша болды.

4. Сөйлемдегі сын есімдерді тауып, мағынасына қарай ажыратыңдар.

Баланың тәрбиелі болып өсуіне берекелі отбасының әсері мол.

Адам бойындағы алғашқы адамгершілік белгілер отбасында қалыптасады.

5. 
   Етіс туралы түсінік беріңдер. Етіс түрлерінің жасалу жолдарын түсіндіріндер.
   

Адам баласы тамақ ішпей тұра алмайды. Деніңіз сау болу үшін, жақсы тамақ ішу керек. «Ас – адамның арқауы» деп бекер айтпады. Тамақ арқылы адам ағзалары белок, май, көмірсу, минералдық заттар, түрлі витаминдер қамтамасыз етіледі.

Біздің қандай тамақ түрін жейтініміз тұрған жерімізге байланысты. Қытайдың оңтүстігінде күріш, ал солтүстігінде кеспені көбірек жейді. Жапон елінде адамдар балық, Орталық Еуропада ет тағамдарын молырақ пайдаланады.

Қазіргі кезде азық-түлікті жер шарының бір түкпірінен екінші түкпіріне тасымалдауға болады. Сондықтан тамақтың қай түрін жегің келсе,

мүмкіндігін бар.

(76 сөз) (А.Ш. Бектурова. Ш.К. Бектуров)

Қазір Түркістан – тарихи және туристік қала. Түркістанға келгендер алдымен Қожа Ахмет Йасауи кесенесіне барады. Кесененің жанында шығыс моншасы бар. Жер астында қырық төрт бөлмеден тұратын ғибадатхана салынған. Түркістан қаласы Қожа Ахмет Йасауи атымен әлемге әйгілі болды.

Бүгінгі Түркістан – үлкен, әсем қала. Мұндағы Халықаралық қазақ-түрік университетінде мыңдаған қазақстандық жастар білім алады. Түркістан қаласының келешегі зор.

(83 сөз) (Газет материалдарынан)

Астана қаласында Президент сарайы, Парламент ғимараты, «Интерконтиненталь» қонақ үйі, Еуразия университетінің жаңа корпусы, Жастар сарайы, көп қабатты жаңа үйлер мен ғимараттар бар. Парламент үйінің алдында Төле би, Қазбек би, Әйтеке бидің ескерткіштері орнатылған. Әсем Есілдің оң жағасында салынып жатқан жаңа сұлулығы ерекше. Мұндағы салынып жатқан құрылыстар алыстан көз тартады. «Бәйтерек» ғимараты Астана тұрғындарын, жақын, алыс шетелдерден келген қонақтарды таң қалдырады.

Қазір Астана – Егеменді Қазақстан Республикасының астанасы болып саналады.. Ол - өте көркем қала.

(83 сөз) Диктанттар жинағы.1998 ж.

Тапсырмалар.

ІІІ деңгей.

1. Мәтіннің тақырыбын ашатын 3 сұрақ қойыңыз.

2. І-нұсқа: Мәтіннен тәуелденген сөздерді теріп жазыңыз (жағын анықтаңыз)

ІІ-нұсқа: Мәтіннен септелген сөздерді теріп шығыңыз. (септік түрін жазыңыз)

3. 
   Сөз құрамына талдаңдар.
   

ІІ-нұсқа. Қаласын, Ел­ба­сының, жар­лығымен.

ІІ деңгей.

1. Мәтіннен күрделі сөздерді теріп шық және жасалуын анықтаңыз. (орташа 4-5 сөз)

2. Берілген сөйлемге синтаксистік талдау жасаңыз және құрмалас сөйлемге айналдырып жазыңыз

1998 жыл­дың 6  ма­мыр­да Ақмола қаласын Ел­ба­сының жар­лығымен ҚР-ның ас­та­насы — Ас­та­на қаласы бо­лып атал­ды.

І деңгей.

1. Отан туралы мақал-мәтелдерді жатқа жазып, біреуінің мағынасын түсіндір.

2. Мектеп асханасы қалай безендірілгені туралы 3 сөйлем құрастыр.

3. Солтүстік Қазақстан өнеркәсібі туралы тірек сызба жасаңдар.

4. Қазақ елінің бас қалаларын атап шығыңдар. (орта ғасырдан бастап)

5. Тұрғылықты қалаларын туралы диалог құраңдар.
ІІ Грамматикалық тапсырмалар

1 Біріккен сөздерден тұратын қала атауларын жазып, құрамына қарай талдаңдар.

2. Көп нүктенің орнына керекті септік жалғауларын қойып, синтаксистік талдау жасаңдар: 1929 жылы Қазақстан..... астанасы Қызылорда..... Алматы... көшті.

3. Сөздерді септеңдер: Тағам, сәбіз.

4. Сөйлемдерге екі тәсілмен сұрақ қойыңдар.

Қазақстанда көрікті қалалары көп.

Біздің өлкеміздіз табиғаты тамаша.

5. Жақшаны ашып, сөйлемдерді дұрыс құраңдар.

Тамақта адам денесіне қажетті әр түрлі (витамины) болады.

Алматы қаласында (микрорайоны) баршалық.

Бәйтерек ашылып келе жатқан (тюльпан) сияқты.

Қазақ тілі пәні бойынша 8-сыныпқа арналған ІІІ тоқсандық диктант
Мақсаты: Оқушылардың ая бойынша, тоқсан бойы алған білімдерін, сауаттылығын, грамматикадан алған білімдерін тексеру.
Есентай Ерботин

Есентай Ерботин 1940 жылы 13 қазанда Павлодар облысы Баянауыл ауданы Мәшһүр Жүсіп ауылында колхозшы шаруаның отбасында дүниеге келген. 1959 жылы онжылдық мектеп бітіріп, әскери қатарға шақырылған. Есентай Ерботин Қарағандыдағы педагогикалық институтың филология факультетін 1967 жылы бітіріп, біраз уақыт ауылда мұғалім болады.

Әдебиет мұғалімі Е.Ерботин енді өзін журналистика саласында байқап көргісі келеді де облыстық «Қызыл ту» газетінде және кейіннен Павлодар облысындағы Қазақ радиосының тілшісі болып жұмыс істейді.

Есентай Ерботин көптеген кітаптардың авторы, ақынның «Серік пен Берік», «Менің досым», «Далаға саяхат» сияқты шығармалары оқырмандарға таныс. Еңбектерінің бірі – «Балалар бала болғанда» атты жинағы

(85 сөз) (Интернет желісінен)

Қазақ тілі пәні бойынша 8-сыныпқа арналған тақырыптық тест.

ІІІ тоқсан

Мақсаты: Оқушылардың лексикадан, грамматикадан алған білімдерін тексеру.

1.Ілияс Жансүгіров қай жерде дүниеге келді?

А)Маңғыстау облысы

Б)Алматы облысы

С)Қарағанды облысы

Д)Талдықорған облысы

Е)Қызылорда облысы

2,Өтебай Тұрманжанов өлеңдері қай басылымға шыға бастады?

А) «Қазақ» газетіне

В) «Серке»газетіне

С) «Дала уәлияты»газетіне

Д) «Ақ жол»газетіне

Е) «Комсомол»газетіне

3.Мұқан Иманжанов кім?

А)ақын

В)жазушы

Д)драматург

Е)режиссер

4.Мұзафар Әлімбаевтың алғашқы кітабы қалай аталады?

А) «Жарық жұлдыз»

В) «Маржан сөз»

С) «Қарағанды жырлары»

Д) «Көңіл күнделігі»

Е) «Үндемейтін ұл»

5.Балаларға танымал «Менің атым-Қожа»повесінің авторы кім?

А)Ілияс Жансүгіров

В)Өтебай Тұрманжанов

С)Мұзафар Әлімбаев

Д)Бердібек Соқпақпаев

Е)Мұқан Иманжанов

6.1927 жылы башқұрт елінде өмірге келген жазушыны табыңдар.

А)Ілияс Жансүгіров

В)Машқар Гумеро

С)Мұзафар Әлімбаев

Д)Бердібек Соқпақпаев

Е)Қадыр Мырзалиев

7.Машқар Гумеровтың Домбай атты кейіпкері қай шығармасында сомдалған?

А) «Ұя»

В) «Ерегес»

Д) «Құпия дәптер»

Е)Қасиетті тақия»

8.Мұқан Иманжановтың балаларға арнап жазған шығармалары қай уақыттан бастау алды?

А)оқып жүрген кезінде

В)қызмет жасай бастағанда

С)Ұлы Отан соғысы кезінде

Д)Алматыда оқып жүргенде

Е)мектеп бітірген соң

9.Машқар Гумеровтың Домбай атты кейіпкері қандай пәндерден қиналатынын табыңдар.

А)тарих,әдебиет

В)табиғаттану,тарих

С)ана тілі,математика

Д)математика,тарих

Е)табиғаттану,математика

10 «Баламен сырласу» өлеңінің авторын табыңдар.

А)Қадыр Мырзалиев

В)Қастек Баянбаев

С)Ескен Елубаев

Д)Сұлтан Қалиев

Е)НұрдәулетАқышев

9. Машқар Гумеровтың Домбай атты кейіпкері қандай пәндерден қиналатындарын табыңдар.

А)тарих,әдебиет

В)табиғаттану,тарих

С)ана тілі,математика

Д)математика,тарих

Е)табиғаттану,математика

10. «Баламен сырлану»өлеңінің авторын табыңдар.

А)Қадыр Мырзалиев

В)Қастек Баянбаев

С)Ескен Елубаев

Д)Сұлтан Қалиев

Е)Нұрдәулет Ақышев

11. Қай сөйлемнің құрамында жалқы есімдер қатысқан?

А) Ертең мен емтихан тапсырамын.

В) Кеше неге келмедің?

С) Сіздің атыңыз кім?

Д) Алақай, апам келе жатыр!

Е) Әлия Семей қаласындағы Абай мұражайына барды.

12 Етістігі жедел өткен шақ тұлғасында тұрған сөйлемді көрсетіңіз.

А) Ертеде бір қария болыпты.

В) Екінші сабақтан кейін үзіліс болады.

С) Баянауылға дейін автобуспен келдім.

Д) Менің досым Алматыда тұрады.

Е) Кеше ерте тұрыппын.

13 Етістігі қалау райда тұрған сөйлемді табыңыз.

А) Мен келесі аптада Көкшетауға барамын.

В) Студенттер университетке бара жатыр.

С) Ертең маған келіп кетерсің.

Д) Кеше қызықты кітап оқыдым.

Е) Ұлттық мұражайға барғым келеді.

14 Тұйық етістіктің жұрнағын табыңдар.

А) –ып

В) –у

Д) –ар

15 Шартты райдың жұрнағын анықта.

А) –са, -се

В) –да, - де

С) –та, -те

Д) –ла, ле

Е) –қа, - ке

16 Асты сызылған сөз қай шақта тұрғанын анықта. Түнде жаңбыр жауады.

А) нақ осы шақ

В) өткен шақ

С) келер шақ

Д) ауыспалы өткен шақ

Е) ауыспалы осы шақ

17 Болымсыз етістікті тап.

А) Ол демалды.

В) Айтқанын ұмытпа.

С) Қайдан табылған екен?

Д) Терезесін ашты.

Е) Қуыршақпен ойнады.

18 Жалқы есімді табыңыз.

А) Бұлақ В) Темір С) Өзен Д) Алматы Е) Қамшы

19 Жалқы есім бар сөйлемді табыңыз.

А) Келген адамдар сәлем бере бастады.

В) Мен сені Алатаудың аясында қарсы аламын.

С) Адам ұлы адамша өмір сүрсін.

Д) Үстінде кестелген ақ көйлек.

Е) Кісі өлген қаралы ауыл.

20 Мына сөздерден жалпы есімді табыңыз.

А) Бөрібасар В) Жетіқарақшы С) Зәуреш Д) Тау Е) Көкшетау.

Қазақ тілі пәні бойынша 8-сыныпқа арналған ІІІ тоқсандық бақылау
Мақсаты: Оқушылардың лексикадан, грамматикадан алған білімдерін тексеру.
І.Лексикалық тапсырмалар
1 Мына сөздермен сөйлем құрастырыңдар:

Жазушы, өлеңдер, әйгілі

2 Сөздердің сәйкестігін табыңдар:

тілші размышления

оқырман читатель

толғаулар корреспондент, журналист

Кеңес Одағының батыры Союз писателей

меншікті тілші вдохновение

шабыт награжден 

марапатталған собственный корреспондент

Жазушылар одағы Герой Советского Союза

3 Қандай қазақ балалар журналдарын білесіңдер?

4 Ілияс Жансүгіров туралы не білесіңдер?

5 Қазақстанның көрікті жерлерін атап шығындар.

2. Берілген сөздердің синонимін табыңдар: әлем, дүниеге келу.

3. Берілген сөзге морфологиялық талдау жасаңдар: аударған

4. Мына сөйлемге синтаксистік талдау жасаңдар:

Әлімбаев Мұзафар 1923 жылы Павлодар облысы Шарбақты ауданы Маралды аулында дүниеге келген.

5. Берілген сөздерді сөз құрамына талдаңдар.

байлық, табиғаттың, денсаулыққа, сақтаймыз.

Қазақ тілі пәні бойынша 8-сыныпқа арналған ІV тоқсандықдиктант

Мақсаты: Оқушылардың ая бойынша, тоқсан бойы алған білімдерін, сауаттылығын, грамматикадан алған білімдерін тексеру.
Досымның күн тәртібі
Менің досым – Әсет. Ол сегізінші сыныпта оқиды. Ол - өте ұйымшыл бала. Оның жұмыс күні сағат жетіден басталып, кешкі онға дейін созылады. Таңертеңнен түске дейін сабақтар өтеді. Сонда сабақтарға белсенді қатысып жақсы баға алуға тырысады.

Ең жақсы көретін уақыты – сабақтан кейінгі уақыт. Әсет сурет салуды жақсы көреді, сондықтан «Суретшілер» тобының мүшесі. Біз мейрам күндері, сыныптастарымыздың туған күні қарсаңында қабырға газетін шығарамыз. Біздің суретіміз құрбы-құрдастарымыздың көңілінен шығады. Осы уақыт аралығында ол тоқтамай жұмыс жасай береді. Ол сыныптастарына әрдайым көмектесіп жүреді.

Мен өз досымды мақтан етемін.

(84 сөз) (Интернет желісінен)

Біздің мектепте әр түрлі үйірмелер жұмыс істейді. Олар: экологиялық, қуыршақ, елтану, қолөнер, дене шынықтыру үйірмелері.

1. Мәтінді негізге ала отырып, 3 сұрақ құрастырыңыз.

2. Берілген сөздермен сөйлем құрастырыңыз.

І – нұсқа. Мектеп, сынып

ІІ – нұсқа. Оқушы, мұғалім

3.Мәтіннен есімдіктерді теріп, түрлерін ажыратыңыз.

1. Берілген сөйлемге синтаксистік талдау жасаңыз.

І нұсқа. Біздің мектепте әр түрлі үйірмелер жұмыс істейді

ІІ нұсқа. Мен өзімнің Павлодар қаласының № 34 мектебімді өте жақсы көремін.

1. 
   «Менің демалыс күнім» деген тақырыпқа әңгіме жазыңдар
   

1. 
   Электронды пошта қай жылдан бастап қолданылып келеді?
   

В)1966

Д)1968

2. Берілген сөйлемнен сын-қимыл үстеуді табыңдар. Біз электронды поштаға лезде үйрендік.

А)пошта

В)лезде

Д)электронды

Е)біз

3. Электронды поштаның тасымалдайтын ақпарат түрлеріне қайсысы жатпайды?

В)бағдарлама

С)хат

Д)табиғат байлықтары

4. Электронды поштаны қолдану арқылы сандық формат.. ауысатындардың барлығын жіберуге болады. Көп нүктенің орнына керекті септік жалғауын жалғаңдар.

А)-ға

В)-ге

Д)-ке

5. Е-маіл сыпайлық ережелері жеке хаттардың барлығына .......

ішінде жауап қайтарылуын талап етеді. Көп нүктенің орнына керекті сөзді қойыңдар.

А)бір тәулік

В)екі тәулік

С)бір жарым тәулік

Д)өзіңе байланысты

Е)ұш тәулік

6. Электронды пошта ...... келетін хаттар тармағын шертіңіз.

Көп нүктенің орнына тиісті сөзді қойыңдар.

А)терезеге

В)терезелер

С)терезесіндегі

Д)терезе

7.Мақалды аяқтаңдар.

Отансыз адам-

А) Әке балаға сыншы

В)Балалы үй-базар

С)Шешеге қарап қыз өсер

Д)Не қылсаң,сол келер

Е)Ормансыз бұлбұл

8.Керекті әріпті қойып белгілеңіз.

Бізді... кітапханашы...ыз – өте мейірімді адам.

А) ң, м

В)қ,т

Д)с,с

9 Бастауыштың сұрақтарын анықтаңыз.

А)Кім?Не?

В)Қайда?Қалай?

С)Кімге?Неге?

Д)Кімнің?Ненің?

Е)Не істейді? Қайтті?

10. Берілген сөздерге тиісті сөз тудырушы жұрнақтарды белгілеңіз

Бас,көз.

А)-ты,-лы

В)-та,-де

С)-тік,-ге

Д)-лық,-тік

Е)-ны,-те

11. Берілген сөз тіркестеріндегі етістіктің түрін көрсетіңіз.

Сумен ойнама,отпен ойнама.

А)болымды

В)болымсыз

С)тұйық

Д)салт

12. Себеп үстеулі сөз тіркесін табыңыз.

А)нағыз жігіт

В)әдейі келді

С)біле тұра айтты

Д)бірталай жүрді

Е)текке айтты

13.Сөз тіркестерінен салыстырмалы шырайды табыңыз

А)жасыл жайлау

В)көк аспан

С)ақ боз ат

Д)ақшыл боз айғыр

Е)катты нан

14. «Қоян жүрек» тұрақты сөз тіркесінің баламасын көрсетіңіз.

А)адал

В)таза

Д)арам,қу

Е)қорқақ

15. «Қатты» сөзінің антонимін көрсетіңіз.

А)жасырын

В)жұмсақ

Д)жабық

16. «Ойыншықтар» сөзіндегі үнді дауыссыз дыбыс саны қанша?

А)5

В)6

Д)2

17. Толықтауышты белгілеңіз.

Кеше Шоқан ағасымен көп сөйлесті.

А)кеше

С)Шоқан

Е)сөйлесті

18 Туынды зат есімді анықтаңыз

А)күз

С)мектеп

Е)көбелек

19. Көп нүктенің орнына тиісті септеулікті қойыңыз.

Мен кітапханаға ..... Маратпен бірге бардым.

А)үшін

В)сияқты

Д)дейін

20. Жұрнақ арқылы жасалған туынды сөздерді анықтаңыз.

А)мектеп,қабырға В)кеспе,сүзбе С)дос,жолдас Д)бала,оқушы Е)бауыр,бүйір
Қазақ тілі пәні бойынша 8-сыныпқа арналған ІV тоқсандық бақылау

Мақсаты: Оқушылардың лексикадан, грамматикадан алған білімдерін тексеру.
І. Лексикалық тапсырмалар
1 Мына сөздермен сөйлем құрастырыңдар:

Электронды пошта, Е-mаіl

2 Сөздердің сәйкестігін табыңдар:

Элетронды пошта связь

Хат сеть

Желі электронная почта

Байланыс письмо

3 «Интернет желісі не үшін қажет?» деген сұраққа өз ойларыңды жазыңдар.

4 Өз күн тәртібін жоспарлаңдар.

5 Мақал-мәтелдерді аяқтаңдар.

• 
  Жақсы сөз - ... .
  
• 
  Өнер алды - ... .
  
• 
  Басқа пәле - ... .
  
• 
  Тіл - .. .
  
• 
  Ең тәтті де - ... .
  
• 
  Ең ащы да - ... .
  

1. Берілген сөздерге антоним жазыңдар: жылдам, тұңғыш.

2. Берілген сөздердің синонимін табыңдар: Пайдалану, уақыт

3. Берілген сөзге морфологиялық талдау жасаңдар:жеткізілді

4. Мына сөйлемдермен 1 сабақтас құрмалас сөйлем жасаңдар.

Электронды поштаның пайда болуын 1965 жылы жатқызуа болады. Осы жылы Массачусетк – технологиялық институтының қызметкерлері Ноэль Моррис және То Ван Влек операциялық жүйесіне арналған MAIL бағдарламасын жазды.

5. Берілген сөйлемдерден модаль сөздерді табыңдар.

1. Рас, Ділдәні Абай сүйіп қатқан жоқ. 2. Мүмкін, олар үйде жоқ. 3. – Иә, мен де солай ойлаймын. 4. Бүгін бізге оқулықтар мен дәптерлер керек. 5. Маған жасыл түсті алма сияқты бір жемісті көрсетті.

9-сынып
Қазақ тілі пәні бойынша 9-сыныпқа арналған алғашқы бақылау жұмысы.

Мақсаты: оқушылардың есте сақтау, ойлау қабілеттерін дамыту, тыңдай білу және сауатты жазуларын қадағалау.

Ана тілін білмеген – ақылы жоқ желікбас

Адамзат жаралғалы бері, ана тілі адамгершілік айнасы болып келеді. Ана тілі - әр халықтың өзінің төл белгісі. Өз халқына қызмет ету үшін, алдымен ана тілін жетік білу қажет. «Ана тілін білмеген- ақылы жоқ желікбас. Ана тілін сүймеген – халқын сүйіп жарытпас», - деген қанатты сөз бар. Бұл сөзді қырғыз ақыны Сарноғаев айтқан. Өз халқын сүйе білген адам өзге елді де сүйе біледі.

«Ақын болу – міндет емес, азамат болу - парызың», - дейді. Азаматтық дегеніміз – ана тілін ардақтау. Біздің халқымыз тілге кедей емес. Халқымыздың тілдік қоры өте бай. Тіліміздің байлығын ауызбен айтып жеткізу мүмкін емес. Тіл байлығы - рухани байлық.

(Қазақ тілі мен әдебиет журналы 5/2005, 92 сөз)

Лексика-грамматикалық тапсырмалар:

ІІІ деңгей.

1. Мәтіннен тәуелдік және септеулік жалғаулы сөздерді теріп жазып, оның жағы мен септігін анықтаңыздар.

2. Берілген сөздердің синонимдік қатарын жазыңыздар.

І нұсқа- азамат, ел, қажет. ІІ нұсқа-халық, ана тілі, алдымен.

3. Ана тілің – арың бұл,

Ұятың боп тұр бетте.

Өзге тілдің бәрін біл,

Өз тіліңді құрметте! – өлеңінің авторы кім?

ІІ деңгей.

1. 
   Берілген сөздерді құрамына қарай талдаңыздар
   

2. 
   Берілген сөйлемге синтаксистік талдау жасаңдар.
   

ІІ нұсқа - Өз халқын сүйе білген адам өзге елді де сүйе біледі.

І деңгей.

Ана тілі тақырыбына 4-5 мақал – мәтел жазыңыздар.

Мақсаты: Мемлекеттік білім стандартының орындалу барысын тексеру

Үлкенді сыйлау

Үлкенді сыйлау - қазақ халқының ата салты. Үлкенді сыйлау, ең алдымен, әке мен шешені сыйлаудан басталады. Өз отбасын, өз ата-анасын сыйламайтын ұл мен қыз басқа адамдарды да сыйлай алмайды. Ата-ана баланы дүниеге келтіріп, өмір береді, тәрбиелеп өсіреді, білім береді. Есейген бала ата-анаға қамқоршы болуға жараса – жігіт болғаны. Ата мен ананың қартайғанда бойынан күші қайтады. Бірақ олардың ақылы, көпті көрген тәжірибесі отбасына үлкен көмегін тигізеді. Ол үшін ата-анамен ақылдасып, олардың пікірін тыңдап отыру керек. Ата-ананы сыйлаған жастардың өз балалары да кейін соны қайталайды. Ата-ананың тәжірибесін бойға сіңіре білу – әр баланың парызы.

(9с. Қазақ тілі оқулығы.95 сөз)

Қазақ тілі пәні бойынша 9-сыныпқа арналған І тоқсандық

бақылау жұмысы
Мақсаты: Оқушылардың лексикадан, грамматикадан алған білімдерін тексеру.
Лексикалық тапсырмалар:

1. Берілген сұрақтарға жауап беріңіздер.

1) Сен үшін ата-анаңның орны қандай?

2) Неге бақыт тек қиындық арқылы келеді?

3) Достық не үшін керек?

2. «Отбасы» тақырыбына 8 мақал-мәтел жазыңыздар.

3. «Қазақ салт-дәстүрі» тақырыбына диалог құрастырыңыз.

4. «Ата-ананың қадірін балалы болғанда білерсің, ағайынның қадірін жалалы болғанда білерсің» деген халық мақалын қалай түсінесіңдер, өз ойларыңды жазыңыздар.

5. «Дастарқанды қадірлей білейік!» тақырыбына шағын шығарма жазу.

Грамматикалық тапсырмалар:

1. Сызбаны толтырыңыздар.

2. Неге? сұрағына жауап беретін сөйлемдер құраңыздар.

........

Ата-анам ........ үйретеді

........

........
3. Мына кестені толтырып жазыңыздар

Мен __________ айтқанын тыңдаймын. жақсыдан үйрен

Отбасында __________ бірінші орында тұруы керек. сөздің

Сәлем - ____________ анасы. сыйластық

Әкем маған ылғи ________ дейді. анамның

5. Тұрақты сөз тіркестерінің мағынасын түсініп, сөйлем құраңыздар.

Ашуға бой алдырды, салқын қарай бастады, түн ұйқысын төрт бөлді.