Оқу–әдістемелік құралы Түркістан, 2023 ддд 999. 99 ддд 99. 99 Д 99 Рецензенттер
Кесте 20 - Ерік-жігер актісін жүзеге асыру бұзылыстары
жүктеу/скачать 0,95 Mb.
|
Жалпы Психопатолгия 1888
| Кесте 20 - Ерік-жігер актісін жүзеге асыру бұзылыстары
* белсенді-қарсылық немесе қарсы негативизм- іс-әрекет; пассивті-белсенді қарсылықсыз нұсқауларды, тапсырмаларды, өтініштерді орындамау түріндегі негативизм. Балауыз икемділігі-пациенттердің оған берілген позаны ұзақ уақыт сақтауы, кейде ыңғайсыз және бұлшықет кернеуін қажет етеді. Пассивті бағыну - патологиялық дайындық кез-келген нұсқауларды орындау, тіпті науқас үшін жағымсыз және оны алдын-ала түсінбестен орындау. Паракинезия кататоникалық синдромдардың құрылымында кездеседі. Зейін психологиясы. Ерікті белсенділіктің көріністерінің бірі-назар аудару. Зейін-бұл психикалық процестердің, сананың күйі, бұл олардың белгілі бір объектілер мен құбылыстарға бағытталуынан тұрады, олар іс-әрекет кезінде жеке тұлға үшін белгілі бір мәнге ие. Зейін психикалық белсенділіктің өнімділігін қамтамасыз ететін сенсорлық, интеллектуалды және моторлық белсенділіктің тұрақты жоғарылауына әкеледі. Зейін психикалық белсенділіктің селективті, бағытталған сипатымен байланысты. Өзінің мазмұны болмағандықтан, ол барлық танымдық процестерде және мақсатты практикалық іс-әрекетте көрінеді. Зейіннің негізгі сипаттамалары: фокус, шоғырлану (шоғырлану), қарқындылық (шиеленіс), тереңдік (белсенділікке сіңіру), тұрақтылық. Фокус-ұзақ мерзімді сақтау қабілеті белгілі бір объектілердің бейнелерінің санасында. Соңғысы тікелей қабылдау өрісіндегі заттар мен құбылыстар немесе интеллектуалды жұмыс кезінде санада пайда болатын бейнелер, ұғымдар, идеялар (рефлексия, қиял және т.б.) болуы мүмкін. Назар аудару селективті сипаттағы интеллектуалды процестердің ерікті немесе еріксіз ағымымен байланысты. Бұл қасиет саналы іс-әрекет объектілерін таңдаумен және олардың назармен қамтылған санымен (назар көлемі) байланысты. Фокус-бұл әрекетке қатысы жоқ және одан алшақтататын барлық кедергі келтіретін, бөгде адамнан алшақтау мүмкіндігі. Бұл психикалық белсенділіктің бәсекелес мотивтерін елемеу (жою, тежеу) арқылы жүреді. Осының арқасында объектілердің көрінісі айқынырақ және айқын болады. Қарқындылық-оның С-ның сандық сипаттамасы- фокустар. Ол со-ны сақтау мүмкіндігін ұсынады-назар аударатын болса, фокус және өнімділік жұмысты орындау кезіндегі кедергілер мен қиындықтар. Тереңдік-бұл зейіннің қарқындылық дәрежесіне байланысты белсенділіктің субъективті түрде бастан кешіретін жағдайы. Тұрақтылық-оның нәтижеге жету үшін жеткілікті белгілі бір психикалық белсенділікке ұзақ уақыт шоғырлану қабілеті. Зейін жұмыс істейтін танымдық іс-әрекеттің сипатына байланысты ол сенсорлық және интеллектуалды болып бөлінеді. Сенсорлық ақпараттың тұрақты ағымынан саналы түрде таңдалған әртүрлі модальділіктің тікелей тітіркендіргіштерін қабылдаумен байланысты. Интеллектуалды зейіннің объектілері оның ең жоғары формасы ретінде естеліктер, өкілдіктер мен ойлардың бейнелері болып табылады. Қатысатын ерікті күштің рөліне байланысты зейіннің қызметі, фокус сипаты және оның назары еріксіз, ерікті және еріксіз болып бөлінеді. Еріксіз (байқаусызда, пассивті) зейін адамның саналы ниетіне қарамастан пайда болады және сақталады. Бұл тікелей қызығушылықтың нәтижесі және сыртқы ортадағы немесе оның физикалық болмысындағы өзгерістермен байланысты (мысалы, ауырсыну). Оның нұсқасы - жаңа, белгісіз жағдайға тап болған кезде, қоршаған ортаның күрт немесе күтпеген өзгеруімен және т.б. пайда болатын болжамды реакция. Бұл іс-әрекеттің белгілі бір бағытқа бағытталған бағытында көрінеді және адамның ішкі қажеттілігіне, оның психологиялық себептеріне байланысты. Еріксіз назар-саналы міндеттер мен мақсаттарға байланысты ерекше назар. Ол бастапқыда ерікті ретінде пайда болады, бірақ ынта-жігерге, тұрақты қызығушылыққа байланысты ерікті күш-жігерді қажет етпейтін іс-әрекетке байланысты еріксіз қасиеттерге ие болады. Зейін патологиясы (кесте 22) көрсетілген. Назар аудару - оның бағытын ұзақ уақыт сақтау қабілетінің бұзылуы. Бұл жағдайда фокус зардап шегеді. Назар тұрақсыз болады, науқас оны белгілі бір қызмет түрінде ұзақ уақыт ұстай алмайды. Бұл жағдайда еріксіз назар басым болады. Зейіннің сарқылуы-бастапқыда жеткілікті жоғары шоғырлану қабілетімен жұмыс процесінде оның қарқындылығының біртіндеп әлсіреуі. Осыған байланысты жұмыстың тереңдігі, сіңірілуі мүмкін болмайды, оның өнімділігі күрт төмендейді. Зейіннің тарылуы-оның таралуының әлсіздігіне байланысты патологиялық шоғырлану. Бұл жағдайда сананың мазмұны науқасқа ең жақын әсерге айналады. Назар аудару ситуациялық немесе жеке-жеке маңызы бар объектілермен шектеледі. Зейіннің қаттылығы - оның патологиялық сипаты бекіту, инерттілік, біреуінен ауысу қиындықтары нысан басқа. Шамадан тыс айқын пайда болады. жүктеу/скачать 0,95 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|