Оқулық Алматы : «Нұр пресс»



Pdf көрінісі
бет24/62
Дата07.02.2022
өлшемі1,76 Mb.
#95434
түріОқулық
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   62
Байланысты:
жалпы педагогика

Түсініктілік
 
принципі
 
оқытудың
көп
ғасырлық
тəжірибесі
талаптарынан
туындайды

бұл

бір
жағынан
– 
оқушылардың
жастық
даму
заңдылықтарына
байланысты
келсе

екінші
жағынан
– 
дидактикалық
процесті
оқушылардың
даму
деңгейімен
сəйкестендіре
ұйымдастыру
жəне
іске
асыруға
тəуелді

Бала
өзінің
ойлау
деңгейіне



жинақтаған
білімі

ептілігі

ойлау
тəсілдеріне
сəйкес
келген
дүниені
ғана
түсіне
алады
.
 
 
Түсініктілік
принципін
 
іске
асыруда
қажет

өз
уақытында
Я
.
А
.
Коменский
өрнектеген
классикалық
ережелер

жеңілден
-
қиынға

белгіліден
-
белгісізге

қарапайымнан
-
күрделіге
өту

Қазіргі
заман
оқу
теориясы
мен
практикасы
түсінімін
оқытуда
міндетті
болған
ережелер
тізімін
кеңейте
түсті


өтілуге
тиіс
материалдардың
бəрі
əр
жас
қабылдауына
сəйкес
реттестіріліп

ұсынылуы
тиіс


оқушы
санасы
қандай
да
пəнді
қабылдауға
дайын
болуы
қажет
екендігін
ұмытпау


оқыту
барысында
балалардың
табиғи
мүмкіндіктерін

олардың
дайындығы
мен
даму
деңгейін
арқау
ету

балалардың
өмір
тəжірибесін

қызығуларын

бейімділігін

даму
ерекшеліктерін
зерттеу
жəне
оқытуда
ескеру


оқу
мазмұны
жəне
тəсілдері
балалар
дамуынан
бір
шама
алда
жүретіндей
болсын


оқушылардың
əртүрлі
топтарындағы
оқу
ерекшеліктерін
назарға
алу

Бір
текті
мүмкіндіктері
бар
балаларды
жіктеулі
топтауға
біріктіру


оқу
процесін
тиімді
қарқында
жүргізу

бірақ
күшті
оқушыларды
аяқтан
тартпайтындай

сонымен
бірге
орташа
жəне
үлгерімі
төмен
оқушылардың
дамуына
тиімді
ықпал
жасайтындай
етіп
ұйымдастыру


оқу
жұмысы
белгілі
дəрежеде
күш
салуды
қажет
етеді

Олай
болмаса

балалар
жұмыс
орындауға
дағдылана
алмайды

Оқушылар
əрдайым
өз
мүмкіндіктерінен
төмен
оқу
қарқынын
қалайды

Осыны
ескерумен
мұғалім
əр
оқу
ситуациясына
сəйкес
оқу
желісін
тиянақты
əрі
нақты
белгілеп
барғаны
жөн


педагогиканың
жəне
психологияның
жаңа
жетістіктерін
пайдалану

нақты
білімдер
мен
ептіліктерді
кіші
көлемдегі
материалдар
жəрдемімен
қалыптастырып
бару

ал
қорытынды
білімдерді
қалыптастыруда
– 
іріленген
білім
блоктарын
пайдалану


сабақ
барысында
ұқсастықты

салыстыруды

беттестіруді

қайшылықтарды
кең
қолдану

жаңа
жəне
күрделі
материалды
өтуде
күшті
оқушыларды
қатыстыру

ал
бекіту
жұмыстарына

орташа
жəне
төмен
оқушыларды
тарту


жаңа
ұғымды
енгізу
бір
сабақтың
танымдық
міндеттерімен
ғана
байланыстырылмай

бүкіл
өтілген
оқу
жүйесіне
негізделуі
тиіс

Ғылымилық
 
принциптің
 
талабы
– 
оқушылар
игеруіне
ғылым
тарапынан
анықталған
білімдерді
ұсыну

Мектептік
білімденудің
де
міндеті
осы
ғылыми
білімдерді
игертуге
бағытталған

Оқудың
ғылымилығы
ең
алдымен
мектеп
білімінің
мазмұнына
жəне
оны
қалыптастыру
принциптерін
қатаң
ұстануына

мұғалімдердің


мазмұнды
толық
іске
асыра
алуына
тəуелді

қабылданған
білімдердің
ғылымдық
сипаты
оқу
жоспарларында

бағдарламаларында
өрнектелген

пəн
аралық
байланыстарда
іске
асып
барады

Озат
дидактикалық
жүйелер
практикасы
бұл
принципті
жүзеге
келтіретін
бірнеше
ережелерді
пайда
еткен


оқуды
педагогика
,
психология

əдістеме

педагогикалық
тəжірибенің
жаңа
жетістіктері
негізінде
жүргізу

оқу
процесіне
педагогикалық
еңбекті
ғылыми
тұрғыдан
ұйымдастырудың
жаңа
тəсілдерін
ендіру


оқу
дидактикасы
мен
психологияның
соңғы
жаңалықтарын
ескерумен
индуктивті
оқыту
логикасын
ғана
емес

сондай
-
ақ
дедуктивті
оқу
əдісін
де
орынды
пайдалану

дерексізденген
(
абстракция

түсініктерді
қолданудан
тартынбау

себебі
бұл
нақты
құбылыстардың
тереңдегі
мəн
-
мағынасын
түсінуге
жəрдемін
береді

Бірақ
мектеп
курсы
шеңберінде
толық
түсінік
берілмеген
абстракцияларды
қолданудан
аулақ
болыңыз


əрқандай
жаңа
енгізілген
ғылыми
ұғым

түсінікті
жүйелі
қайталап
отыру

пəнді
оқыту
барысында
қолданып

пайдалану

себебі
жаттықтырылмаған
білімдер
тез
ұмытылады


ғылыми
таным
əдісін
пайдаланумен

оқушылардың
ойлау
қабілетін
дамыту

балаларды
ізденіс

шығармашыл
жұмыстарға
қосып
отыру


жаңа
идеялар
қабылдауды
бір
сəттік
міндет
деп
білмеу
– 
əрбір
құбылысты
жаңадан
түзіліп
жатқан
жан
-
жақты
байланыстары
жəне
қатынастары
аумағында
қарастыра
талдау


оқушыларды
атақты
ғалымдардың
өмірбаяндарымен
таныстыру
мүмкіндіктерін
қолдан
шығармау

олар
енгізген
ғылым
жаңалықтарын
шəкірттерге
кең
жария
ету


жаңа
ғылыми
терминологияны
қолдану

ескірген
терминдерден
сақ
болу

оқушыларға
жаңа
жетістіктердің
негізгі
идеяларын
ашып

ұсыну

оларды
жаңа
ақпараттарға
ден
қоюға
үйрету

жаңа
мəселелерді
ұжым
болып
талқылауды
қолдап
қуаттау


балалардың
зерттеу
жұмыстарына
қолдау
көрсету

Оларды
мүмкін
болған
жағдайларды
пайдаланып

ғылыми
-
тəжірибе
жұмыстарының
негіздерімен
таныстыру

шығармашылықты
қажет
еткен
мəселелерді
шешуде
алгоритмдерді
пайдалануға
жаттықтыру

проблемалармен
айналысудың
сензитивтік
(
жас
сатысы

кезеңдерін
есіңізде
ұстау


танымдық
қызметтен
оқушыға
жаңалық
ашу

табысқа
жету

қанағат
табу
сезімдеріне
бөленуге
мүмкіндік
беру

Ұнамды
 
көңіл
-
күй
 
сақтау
 
принципі
бала
табиғатының
дамуы
мен
оның
іс
-
əрекетіне
байланысты
туындайды

Ұнамды
көңіл
-
күйден
адам
жаны
нəр
алады

ой
өрісі
сəуелелене
түседі

оқу
жеңіл

жылдам
жəне


жағымды
сезіммен
қабылданады

Егер
оқушының
кітап
оқуға
зауқы
болмаса

оны
ауыр
да
азапты
еңбек
сипатында
қабылдаса

одан
табысты
нəтиже
күтудің
өзі
бей
-
берекетсіз
іс

Сондықтан
да

оқу
баланың
ұнамды
көңіл
-
күйін
көтеріп

оны
қуанышты
оқиға
ретінде
қабылданатын
дəріс
жұмысына
дайындау
қажет

Ұнамды
қатынас
болмаған
жерде
оқу
процесі
өз
ықпалын
жояды

Ықыласы
болмаған
адамды
оқыту
– 
бос
əурешілік

Көңілін
қорқыныш

өшпенділік

жек
көрушілік
жайлаған
баланы
оқыту
оның
санасына
шынайы
болмыс
деректерін
зорлап
ендірумен
бірдей

Мұндай
жолмен
қабылданған
білім
ұзаққа
бармай
ұмытылады

одан
келер
пайда
болымсыз

Сондықтан
педагогтар
бар
шеберлігін
қосып

мектеп
оқу
еңбегі
мен
білім
тартымдылығын
көтеруге
ат
салысады

Бала
жанын
сенім
шуағымен
жылытып

оның
алғашқы
қадамдарына
қолдау
көрсетеді

Мектеп
өмірін
мұғалімдер
жарқын
да
қызықты
істер

оқиғалармен
толтырып

олардың
бəрі
балалық
шақтың
балдəурені
секілді
оқушы
есінде
ұзаққа
сақталуына
негіз
қалайды

Оқудың
көңіл
-
күй
принципінің
талаптары
осы

Ал
бұл
талаптарды
іске
асыруда
мұғалімнің
міндеттері
:

əр
сабаққа
дайындалу
барысында
оқушылардың
ұнамды
көңіл
-
күйін
қалыптастыру
мен
қолдау
жолдарын
ойластыру

Алдағы
оқу
жұмысы
неғұрлым
зеріктіргендей
əрқилы
болса

оқу
материалы
неғұрлым
құрғақ
əрі
абстракт
келсе

ұнамды
эмоциялар
пайда
етудің
барша
мүмкіндіктерін
іздестіріп
бағу


сынып
босағасын
көңіл
жадыратар
кейіппен
аттап

балалармен
əзілдесе

оларды
жігерлендіре
сөз
тауып

сабақты
бастау


демократиялық
қарым
-
қатынас
стилін
ғана
ұстану


балалар
болмысына

олардың
істеріне
қызыға
қатынас
жасап

араласып
бару


сыныпта
қапелімде
болып
қалатын
дау
-
дамайды
əрқашан
сабырлы

айқайсыз

тұрпайы
жəне
намысқа
тиер
сөздерсіз
шешу


күдер
үзгендей
əрі
қиын
жағдайлардан
шығу
үшін
орайы
келген
əзіл
-
қалжыңды
пайдалану


оқуды
əсем

бейнелі

көңілді
өткізілуі
үшін
оқу
процесін
танымдық
ойындар

жарыстар

конкурстар
мен
сайыстарға
толтыра
жүргізу


кіші
оқушының
ойлауын
оның
сезімдері
мен
толғаныстарынан
ажыратпау

оқу
-
тəрбие
процесінің
эмоционал
көрікті
болу
қажеттігі

бала
ойының
даму
заңдылықтарынан
туындаған
талап


əрдайымғы
көңіл
-
күй
көтеретіндей
сəттерден
ұнамды
эмоционал
қалыпта
өтетін
тұрақты
кейіп
жағдайларына
өту




оқу
материалдары

оқу
əдістері
мен
танымдық
еңбек
ұйымдастыру
формаларының
эмоционалдық
молшылығын
пайдалану



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   62




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет