Оқулық Алматы, 012 Əож 330 (075. 8) Кбж
екі түрде көрініс табады: а) алынбай қалған пайыз шамасы
жүктеу/скачать 1,31 Mb. Pdf көрінісі
|
dogalov-makroekonomika
| екі түрде
көрініс табады: а) алынбай қалған пайыз шамасы; ə) банкке барудағы уақыттың шығынын ақшалай бағалау. Банкке барумен байланысты жиынтық шығындар мына фор- муламен анықталады: iY/(2N) + FN, мұнда, iY/(2N) – алынбай қалған пайыз; N – банкке бару саны; F – банкке бару шығындары. Экономикалық жағынан ұтымды субъект өзі үшін жиынтық шығындары минималды болып табылатын банккке барудың са- нын анықтайды. ХХ ғасырдың 50-жылдары жасалған Баумоль-Тобин үлгісі ақшаға трансакциондық сұраныстың ерекше бір түрі болып та- былады жəне ақшаға сұраныс теориясының аса дамыған үлгісі ретінде қарастырылады. Мысалы, егер индивид өзінің активтерін тек ақшалай нысанда ғана емес, сондай-ақ ақшалай емес (акция, облигация түріндегі) нысанда да сақтай алса, онда бұл үлгінің тəжірибелік қолданылу аясы кеңейе түседі. Баумоль-Тобин үлгісі ақшаның айналым құралы ретіндегі 152 қызметін ғана мойындайды. Осы үлгіге сəйкес, ақшаға сұраныс табысқа тура тəуелділікте, ал пайыздық қойылымға кері тəуел- ділікте болады. Ақша ұсынысы ( M S ) – бұл банктен тыс айналымдағы ақша көлемі. Ол қолма-қол ақшалар (С) мен экономикалық агенттердің талап еткенге дейінгі депозиттерінен (D) құралады немесе ақша ұсынысын M 1 ақша агрегаты деп қарастыруға болады: M S = C + D. Екінші деңгейлі банктер депозиттерінің бір бөлігін ғана резерв түрінде сақтайды, ал қалған бөлігін несиелер түрінде қарыз беру үшін жəне активті операциялар жүргізу үшін пайда- ланады. Басқа қаржылық институттарға қарағанда, банктер ақша ұсынысын өсіре алады. Ақша ұсынысын өсіру банктік немесе несиелік (депозиттік) мультипликаторын іске қосу арқылы жүзеге асырылады. Банктік мультипликатор – екінші деңгейлі банктер жүйесі шеңберіндегі төлем құралдарының эмиссиялық үрдісі. Қосымша ақша ұсынысының жалпы түрі жаңа депозиттің пайда болуы нəтижесінде туындайды: жүктеу/скачать 1,31 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|