257
Көлбеу масштабтың көмегімен арақашықтықты есептеу
үшін ірі масштабты картадағы
АВ
нүктелерінің ара қашықты ғын
штангенциркульдың көмегімен өлшеп, бір ұшын көлбеу масштаб-
тың нольдік көрсеткішінің оң жағындағы толық негізінің тік
сызығына, ал екінші ұшын нольдік көрсеткіштің сол жағындағы
дəлдік негізге қойып көлбеу сызықпен түйіскенше төменнен
жоғары қарай жылжытамыз. Содан кейін нөлдік көрсеткіштің сол
жағындағы түзу жəне көлбеу сызықтарды санаймыз да масштабы-
на сай
АВ
нүктелерінің арақашықтықтығын есептеп шығарамыз.
Мысалы, 1:25 000 масштабты картадағы
АВ
нүктелерінің
арақашықтығы көлбеу масштабтың торы толық негізіне, нольдік
көрсеткіштің сол жағындағы дəлдік негіздің 5
100
1
бөлігіне 4
1
10
бөлігіне сəйкес келсе оны төмендегі кестенің көмегімен жыл-
дам есептеуге болады. Осы əдісті пайдаланып 0,1мм дейінгі
дəлдікпен ірі жəне орта масштабты топографиялық картадан кез
келген нүктелердің арақашықтығын есептеп шығаруға болады.
Достарыңызбен бөлісу: 
