Оқулық Алматы, 013 Қ. А. Абдуқадырова əож 665. 6/. (075. 8) Кбж 35. 514я73 а 14 Пікір жазғандар
жүктеу/скачать 7,49 Mb. Pdf көрінісі
|
munai
| 9.3. Термодинамика жəне кинетика
Термикалық процестердің қазіргі кезеңдегі өсуінде шикізат есебінде газ көмірсутектерінен бастап, ауыр жоғары молекулалық қалдықтарға дейін қолданылады. Сондықтан əртүрлі шикізаттың 175 жоғары температураларда өзгеруін байқау үшін термиялық крекингке жеке көмірсутектерді, мұнай фракцияларын жəне қалдықтарды салады. Көмірсутектерді крекингтеуді зерттеу кинетикалық мəлі- меттер алуға жəне процестің тетігін анықтауға мүмкіндік береді. Бұл мақсат реакция өнімдерін реакцияға түспеуге шикізаттан дəл айыру мүмкіндігінің болатындығынан жеңілденеді. Термиялық жəне каталитикалық реакцияларды оқыған кезде реакция бағытына жəне берілген шикізаттың өзгеру дəрежесіне əртүрлі жағдайлардың əсері қарастырылады. Басқаша айтқанда, берілген реакциялардың термиялық ықтималдық жəне тепе-теңдік константасын қарастырады. Процестің өзгерісінің шамасы келесі реакциялардан көрінеді. G=Gс – Gб Гиббс энергиясы дегеніміз – жұмысқа өзгере алатын ішкі энергия жүйесінің бір бөлімі, ол энтальпия жəне энтропиямен байланысты, келесі теңдеулермен көрсетіледі: G=H – TS G o т =H o 298 -T S o 298 Мұндағы H o 298 түзілу жылуы арқылы есептелетін немесе шикі зат- пен реакция өнімдерінің жану жылулары арқылы есептелетін реакция жылу эффектісі; Т – реакцияның абсолютті температурасы. S o 298 – реакция компоненттері үшін энтропияның абсолютті мəндері арқылы кестелік мəндер негізінде есептелетін химиялық реакция нəтижесінде энтропияның өзгеруі. Егер берілген жағдайда реакцияның қысымы жəне температурасы əр бағытта өзгерсе, онда Гиббс энергиясының қоры өзгереді, себебі оның бір бөлігі жұмысқа айналады. Ал ( G) (+) белгісіне ие болады. Химиялық теңдікке жеткенде G-дің соңғы жүйесі G бастапқы жүйесіне теңеседі, яғни G=0. Абсолюттік шама G (+) белгісімен болса, реакция жүруі қиын. Сонымен G белгісі тек реакцияның термиялық ықтималдығын 176 көр сетеді, G теріс шамасының абсолютті мəні көп болса, реакция терең жүреді. G шамасы бойынша тепе-теңдік константасы К келесі теңдеумен көрсетуге болады: lg K T = Байланыс энергиясы дегеніміз – атомдардың арасындағы байланысты үзуге кететін энергия мөлшері. жүктеу/скачать 7,49 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|