Келесі түйінді сөздер мен ұғымдардың мағынасын ашыңыз:
көп аллельділік, ажырау кезінде əдеттегі сандық қатынастардың
ауытқулары, ажырау кезінде статистикалық себептерден ауытқу,
летальды гендердің əсерінен болатын ауытқулар, леталды ген-
дер, гендердің толық көрінбеуінен туатын ауытқулар, түрленбелі
пенетранттылық, модификатор гендер, басымдылық көрсетуші ген-
дер, экспрессивтілік.
Бақылау сұрақтары:
1. Ажырау кезінде əдеттегі сандық қатынастардың ауытқулары
дегеніміз не?
106
2. Моно жəне дигибридті будандастыру кезіндегі белгілердің ажы-
рауында болатын ауытқулардың себептерін түсіндір.
3. Ажырау кезінде статистикалық себептерден ауытқуларды
түсіндір.
4. Леталды гендердің əсерінен болатын ауытқулар дегенді қалай
түсінесің?
5. Леталды гендердің анықтамасы қандай?
6. Рецессивті леталды əсері бар доминатты гендер қалай көрініс
береді?
7. Генетикалық тұрғыдан айырмашылықтары бар индивидумдардың
тіршілік қабілеті бірдей болуы мүмкін бе?
8. Гендердің толық көрінбеуінен туатын ауытқуларға мысал
келтір.
9. Түрленбелі пенетранттылыққа сипаттама бер.
10. Модификатор гендер деген не?
11. Экспрессивтілікке сипаттама бер.
Тест сұрақтары
1.
Əдеттегі сандық қатынастардың ажырау кезінде статистикалық
себептерден ауытқуы неге байланысты болады?
А) Дұрыс санамау
В) Зерттеуге алынған дарабастардың өте көп болуына байланысты
С) Ықтималдық теориясына байланысты
D) Зерттеуге алынған дарабастардың өте аз болуына байла нысты
Е) Статистикадан күтілген мəліметтерге байланысты
2.
Түрленбелі пенетранттылық дегеніміз не?
А) Сыртқы орта жағдайларына немесе басқа да генотиптік
жағдайларға байланысты пайда болатын мұндай құбылмалы
ажыраулар
В) Гендердің толық көрінбеуі
С) Басымдылық көрсету
D) Белгінің пайда болуын тежеу
Е) Статистикалық мəліметтер
3.
Леталды гендер дегеніміз не?
А) интенсификаторлар
В) басымдылық көрсетуші гендер
С) дарабасты толық жетілдірмей өлім тудыратын гендер
D) тұқым қуаламайтын гендер
E) өміршең гендер
107
4.
Ажырау кезінде əдеттегі сандық қатынастардың ауытқуларына не
жатпайды?
А) статистикалық себептерден болатын ауытқулар
В) түрленбелі пенетранттылық
С) леталды гендердің əсерінен болатын ауытқулар
D) гендердің толық көрініс бермеуінен болатын ауытқулар
E) доминаттылық
5.
Экспрессивтілік дегеніміз не?
А) өзгеріп отыратын гендердің көрініс беру деңгейі
В) негізгі гендердің қызметін атқаратын гендер
С) өлім тудыратын гендер
D) модификатор гендер
E) тұқым қуалау деңгейі
6.
Интенсификаторлар...
А) модификатор гендердің негізгі геннің қызмет атқаратыны
В) өзгеріп отыратын гендердің көрініс беру деңгейі
С) өлім тудыратын гендер
D) модификатор гендер
E) тұқым қуалау деңгейі
|