Дауалау және күресу шаралары. Тілмеден шаруашылықты дауалау
үшін арнайы жэне жалпы сақтандыру шараларын жоспарлы түрде жүргізу
қажет.
Жалпы дауалау шараларына ветеринариялық-санитариялық ережелерді
қатаң сақтау, шошқалардың жемін, күтімін технологиялық талаптарға сәйкес
үйымдастыру, рационның қүрамын протеин, микроэлеменнтер, витаминдер-
мен қамтамасыз ету жатады.
Арнайы шаралардан ең маңыздысы шаруашылықтағы жэне жеке мен-
шіктегі 2 айдан асқан шошқалардың барлығын вакциналау.
Шаруашылықта тілме анықталған жағдайда, ол тілме жөнінен сау емес
деп есептелініп, шектеу қойылады. Нұсқауға сәйкес шаруашылыққа шошқаны
экелуге, шьіғаруға, зарарсыздандырылмаған шошқа өнімдерін, жемшөпті шы-
ғаруға шектеу қойылады.
Барлық мал басын клиникалық тексеруден өткізіп, аурудың белгісі бар-
ларын оқшаулап, емдейді. Қалған сауларын вакциналап, 10 күн бойына бақы-
лайды. Қажет болған жағдайда ауру шошқаларды арнайы жабдықталған жер-
де сояды. Олардың етін қайнатқаннан кейін пайдалануға рұқсат етіледі. Әрбір
ауру мал бөлінген сайын шошқа түрған үйшікті тазалап, жуып, хлорлы эктің
түнбасымен немесе күйдіргіш натрийдің 4% ыстық ерітіндісімен зарарсыз-
дандырады.
Өлекседен сыпырған немесе сойылған ауру шошқа терісін қүрамында 1%
түз қышқылы бар ас түзының 10% ерітіндісіне 48 сағатқа батыру арқылы
зарарсыздандырады.
Шаруашылықтан (фермадан) шектеуді соңғы тілмемен ауырған шошқа
жазылғаннан, не өлгеннен кейін барлық жануарларды вакциналап, қорытын-
ды дезинфекция жүргізгеннен кейін 14 күн өткесін алады.
Атаулар мен ұғымдар
Шошқаның тілмесі, Erysipelas suum, рожа свиней, Erysipelothrix insidiosa.
Тілмеге қарсы Коневтың К штамынан деполандырылған вакцинасы, Румы-
нияның ВР-2 штамының вакцинасы.
Бақылау сұрақтары
1. Ауруға қатысты өзекті мэселелер саналатын негізгі мәліметтер: ауру-
дың атауы мен анықтамасы, тарихи деректер, қоздырушысы, індеттік ерекше-
384
ліктері, дерттенуі, өтуі мен симптомдары, патологоанатомиялық ■
өзгерістер,
балау, ёмі, иммунитет, дауалау жэне күресу шаралары.
Тапсырма
Шошқаның обасы мен тілмесінің қандай ұқсастықтары мен айырма-
шылықтары бар екеніне, бұл ауруларды бір-бірінен қалай ажырататынына
талдау жасаңыз.
*