Патологоанатомиялық өзгерістер. Ауру жіті өткенде тұкы балықтың
терісінде серозды-қанталаған қабыну болады. Бүлшық еттері домбығып, кес-
кенде суланып түрады. Қүрсақ қуысы мөлдір немесе қанды сүйыққа толы,
кейде қоймалжың масса болады, іш пердесі мен ішкі ағзалары қанға керне-
леді. Бауыр болбырап, сарғыш немесе сұрғылт, кейдё жасыл түсті, кей жері
өліеттенеді. Өт қабы өтке кернелген. Көк бауыр үлғайып қара қошқыл түсті
болады. Жүректе ноқатты қанталаулар кездеседі. Жүзу жарғағының қан та-
мырлары қанға толы. Бүйректері ісініп, үлғаяды. Ішек катарлы немесе қанта-
лап қабынады. Аэромоноз жітіден төмен өткенде аталған өзгерістер оншама
4 9 3
көзге түспейді. Ауру созылмалы өткенде ішкі ағзалар өзгеріске ұшырамайды, тек балықтың денесінде ойылымдар байқалады. Балау бактерологиялық зерттеулердің нэтижелері бойынша індеттану- лық деректерді, клиникалық белгілері мен патологоанатомиялық өзгерістерін ескере отырып жүргізіледі. Бөлініп алынған A. punctata өсінінің уыттылығын массасы 150-250 г тұқы балықтарға жэне ақ тышқандарға жұқтырып тексере- ді. Зардапты аэромонадаларды агглютиация реакциясы арқылы айқындауға болады. Емі. Емдік жэне дауалық мақсатта эртүрлі дәрі-дәрмектер қолданылады. Жемге қосып биомицин, левомицетин, синтомицин, фуразолидон, жемдік антибиотиктер мен метилен көгін береді. Әдетте балыққа 3 күн емдік азық, содан кейін 3 күн жай азық беріп, осылайша алмастырып отырады. Бұндай 10- 15 күндік емдік курсты вегетациялық маусымда 2-3 рет қайталайды. Антими- кробтық препараттарды тағайындар алдында оларға ауру қоздырушысының сезімталдығын анықтау қажет. Балықты пайдаланудан 30 күн бұрын антибио-
