Оқулық Атамұра 2017 Шыныбеков а н тақырыбы Шеңбер,дөңгелек олардың элементтері мен бөліктер

7.3.1.28шеңбер мен дөңгелектің және олардың элементтерінің (центр, радиус, диаметр, хорда) анықтамаларын білу;

            Анықтама. Шеңбердің центрін оның бойындағы кез келген нүктемен қосатын еесіндіні шеңбердің радиусы деп атайды.

Анықтама. Шеңбердің бойындағы кез келген екі нүктені қосатын кесіндіні оның хордасы деп атайды.

Анықтама. Шеңбердің центрі арқылы өтетін хорданы диаметр деп атайды.

Анықтама. Бірдей қасиеті бар нүктелерден тұратын фигураны нүктелердің геометриялық орны деп атайды.

Анықтама. Шеңбердің екі радиусының арасындағы бұрышты центрлік бұрыш дейміз.

 АВ доғасы АВ хордасына сәйкес доға немесе АВ хордасына керілетін доға деп аталады.

АС – диаметр. D=R+R=2R

Диаметрге керілетін доғаны жартышеңбер дейміз.

Шеңберді циркульдің көмегімен сызамыз.

Ежелгі геометриялық құралдарға жататын циркульмен сызғыштың алғашқы пайда болғаны – сызғыш.

Рим ақыны Овидино(Іғ) циркульдің Ежелгі Грекияда жасалғанын айтқан.

1. 
   Шеңбер дегеніміз не?
   
2. 
   Шеңбердің элементтерін ата?
   
3. 
   Радиус дегеніміз не?
   
4. 
   Диаметр дегеніміз не?
   
5. 
   Хорда дегеніміз не?
   
6. 
   Дөңгелектің ауданын қалай табамыз?
   
7. 
   Шеңбердің ұзындығын қалай табамыз?
   

Центрі О нүктесінде және радиусы r₌5см, болатын шеңбер сызыңдар. Түрлі түсті қарындашпен түрлі доғалармен хордалар жүргізіп, белгілеңдер

Білдім...