Оқулық-атлас Алматы 0 е І £. W ( O m ) ' и и г }

298
5 бөлім. Мойынның клиникалық анатомиясы
Төртінш і ф асц и я ж а п ы р а қ та р ы ар асы н д а а ғзал а р алды кең істі- 
гі (
sp a tiu m previscerale)
бар, ол тіл асты сүйектен төстің м ойы нды - 
ры ң ой ы ғы на дейін созы лады . О ны ң бір бөлігі к ең ір д ек алд ы н д ағы
к ең істік (
sp a tiu m pretra ch ea le)
деп а тал ад ы . Б ү л ж ерде ң алң ан- 
ш ан ы ң т а қ венасы ны ң өрім і 
{plexus venosus th yreo id eu s im p a r
) ж а- 
тады . Б ү л к ең істік те 6,9% ж а ғд ай д а ң а л қ а н ш а н ы ң таң а р т е р и я ­
сы (a. 
thyreoidea іт а)
өтеді. К ең ір д ек алд ы н д ағы ң у ы сты ң төм енгі 
бөлігінің оң ж ағы н д а иы ң-бас баған ы ж ән е одан б асталаты н оң 
ж ал п ы ү й қ ы ар тер и ясы орн аласады . Томен қ а р а й к ең ір д ек алды
ңуы сы ң ан там ы р ж ән е л и м ф а там ы р л ар бойы м ен ал д ы ң ғы кеуде 
ар ал ы ғы н а өтеді.
М ойы нны ң төртін ш і ф асц и я сы н ы ң ар ты н д а а ғзал а р арты нд ағы
к е ң істік (
sp a tiu m retroviscerale)
ж а т ад ы , ол ар ты н ан бесінш і 
(ом ы ртқа алды лы ң ) ф асц и ям ен ш ек тел ген . А р ты н д ағы ү л п а бас қо- 
рабы н егізін ен д и аф р агм аға дейін , я ғн и ар тң ы кеуде ар ал ы ғы м ен
қаты н асады .
М ойы н іш ілік ф асц и я тек қ а н а ж а у ы р ы н -тіл асты ж ән е ү й ң ы
ү ш бүры ш тары н да, к еуде-б үған а-ем ізікш е а й м а қ т ы ң төм енгі бө- 
лігін де бар, вер ти к ал д ы б ағы тта ж оғары ға-бас қорабы н егізін е 
(ж ү тқ ы н ш аң бойым ен), ал томен ң ар ай — к е ң ір д е к пен өңеш бойы ­
мен к еу д еіш іл ік ф асц и я ға ж ал ғасад ы .
Б есінш і ш ан ды р — м о й ы н іш іл ік ф асц и я н ы ң п ар и еталд ы ж ап ы - 
раң ш асы н ы ң о м ы р тқа алд ы н д ағы болігі (
fascia preverteb ra lis).
Ол 
м ойы нны ц ү зы н б ү л ш ы қеті 
(т. longus colli)
ж ән е басты ц ү зы н бүл- 
ш ы қ еті (
т . longus capitis)
үстінде о рн аласы п , си м п а ти к ал ы ң баған- 
ды ж ау ы п ж ән е саты л ы б ү л ш ы қеттер ге қ ы н а п түзейді.
О м ы ртқа а л д ы л ы қ ф асц и я и ы қ өрім іне ж ән е бүғанасты а р тер и я 
мен венаға ң ы нап түзейді.
М ойын бүйірлеріне өтіп, л атер ал д ы м ойы н ү ш б ү р ы ш ы н д а са ­
ты лы бүлш ы ңеттерге (
т . scalenus anterior, m ed iu s
ж ән е 
posterior)
ңы нап түзейді. Томен қ а р ай
fascia preverteb ra lis
к еу д еіш і ф асци- 
ясы н а өтеді. С аты лы бүлш ы ң еттер ай м ағы н д а бүған асты ңанта- 
м ы рларды қ ап таған н ан к е й ін , ф асц и я-б ү ған а сүйекп ен бүғанасты
бүлш ы ңетке ж етіп , бүғанаүсті ш ү ң қ ы р д ы бүған асты н дағы ш үц- 
ңы рдан ш ектеп түраты н перде қ ү р ай д ы . Л и м ф а там ы р л ар ы пер- 
дені тесіп отіп, бүғанасты тү й ін дерді б үған аүстін дегі түй ін дерм ен
ж алғасты рад ы .
T runcus sym p a ticu s
— о м ы р тқ а алд ы н д ағы ү л п ад а, бесінш і ф ас­
ц и я арты нда, 
sp a tiu m p reverteb ra le-дв
о р н ал асқ ан . М ойы нда сим- 
п ат и к а л ы қ баған ад ам д ард ы ц үш тен екеуін де 4 түй ін н ен түрады : 
ж оғарғы , ортацғы , ар ал ы ң ж ән е төм енгі. А л ад ам д ар д ы ң
Уз-де
сим п ати к ал ы ң баған 3 түй ін нен (ортаң ғы , кейде а р ал ы қ түйін-

Клшшкалық анатомия
299
дер болмайды) ң ү р ы лад ы . М ойы нны ц төм енгі тү й ін і 1 к еу д ел ік
түйінмен ңосы лы п м ойы н-кеуде ж ү л д ы зш а тү й ін ін (
gan g lio n stel-
latum )
ңүрайды .
С им патикалы ң баған мен кезбе н ер втің бір-біріне ж а ң ы н орна- 
ласңанын ж ән е ф асц и я л ар д ы ң с ү й ы қ т ы қ т ы сің ір у ңабілеті мол 
екенін ескеріп, си м п ати к ал ы ң баған мен кезбе н ервке бірге блокада 
жасауға болады. А. В. В и ш н евски й д ің әдісім ен в аго си м п ати к ал ы ң
блокада ж асаған да, н овокаи н ды тос-бүған а-ем ізікш е б ү л ш ы қ етін , 
сыртқы м ой ы н ды ры қ венасы н ң и ы п өтетін ж ерден сәл ж о ғар ы , 
иненің үш ы н о м ы р тқ ан ы ң колден ең о сін ділер ін ің ал д ы н а бағыт- 
тайды. Ине ү ш ы о м ы р тқ а денесіне тиген соң, оны к ей ін тар ты п , 
5-ші ф асциядан ш ы ғы п , ек і ш ан д ы р ды ң ортасы н а новокаи н ері- 
тіндісін ж ібереді. Осы кезде 
tr. sy m p a tic u s
ж ән е 
п. vagus
блокадасы
сезіледі. Т өртінш і ж ән е бесінш і ф ас ц и я л ар д ы ң қ ү р ы л ы м ы —ново- 
каинны ң 
sp a tiu m vasonervorum
мен 
s p a tiu m p reverteb ra le-т
а тара- 
луына кедергі болмайды .
Ж асалған б локад ан ы ң д ү р ы сты ғы н К лод-Бернар-Г орнер си м п ­
томы корсетеді:
1) Б л о кад а ж а сал ған ж а ғы н д а ғы бетте ң ан там ы р л ар ы к ең ей іп , 
албы ртады ;
2) Көз қ а р аш ы ғы тары л ад ы (миоз);
3) Коз алм асы н ы ң іш к е ң ар ай к ір у і (эноф тальм ).

жүктеу/скачать 28,32 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: