Оқулық-атлас Алматы 0 е І £. W ( O m ) ' и и г }
жүктеу/скачать 28,32 Mb. Pdf көрінісі
|
Идрисов Ә.А. КЛИНИКАЛЫҚ АНАТОМИЯ
| g a n g l. cervicale superior tru n c i sy m p a th ic i)
II —III мойын ом ы р тң алар ы н ы ң көлден ең өсін дісін ің деңгей ін де ж а т ад ы . Кейде V ж ән е VI ом ы ртң аға дейін созы лады . Одан ж ү т қ ы н ш а ң қ а , кеңірдекке, ж ү р е к к е тар м аң тар тар ал ад ы . А й м аң ты ң төм енгі бөлімінде қ ан там ы р л ар мен н евртердің то п о гр аф и ял ы ң ң аты н асы өте күрделі, көбінесе бүл ж ағд ай a. subclavia т а р м аң т ар ы н а бай- ланысты. Б ү ған а м аң ы н д а ң ан там ы р-н ерв ш о ғы р ы н ы ң алды н- да т. sternothyreoideus пен т. stern o h yo id eu s, ал одан 1,5 — 4 ,0 см жоғары, көлденең т. om ohyoideus ж а у ы п ж а т ад ы . Ү ш інш і ф асци- ямен бірге, ол ж ау ы п ж а т ң ан бүлш ы ң еттерді а ш қ а н д а v. ju g u la ris interna-яьщ кеңей ген буы лты ғы ( bulbus ju g u la ris in te rn a ) көрін еді. Осы жерде оған v. ju g u la ris e x te r n a , кейде v. colli su p erficia lis ң ү яд ы . Ж алпы ү й қ ы ар тер и ян ы bulbus- тан болген болбыр ш елде п. vagus бағанасы отеді. V. ju g u la ris in te rn a -дак сы р т қ ар ы алд ы ң ғы саты л ы бүлшыңеттің алды н да п .p h ren ic u s о р н аласң ан . Ол С4 пен С5 бүтағы - нан басталады ж ән е б ү л ш ы қ ет үстінде о м ы р тқ а алды ф ас ц и я н ы ң ас тында ж атады . Әрі қ ар ай іш к і м ой ы н ды ры ң вен ан ы ң буы лты ғы м ен қатар ж үріп т. scalenus a n te rio r-дъщ іш к і ң ы р ы н д а, кезбе нервтің сыртымен ж ү р іп , одан a. subclavia ж он е v. subclavia ар асы н а еніп, кеуденің алды ң ғы ор тал ы ғы н а өтеді. V. subclavia ай м аң ты ң төм енгі бөлімінде орналасы п, м ой ы н ға ш ам ал ы бөлігі ға н а ш ы ғад ы . Осы айтылып оты рған ай м аң та ек і б ү л ш ы қ ет өтеді. М . sca len u s a n te rior жоне т. scalenus m ed ia lis, т. stern o cleid o m a sto id eu s пен m. sea - 314 5 бөлім. Мойынның клиникалық анатомиясы lenus a n terio r арасы ндағы к е ң іс т ік — ал д ы ң ғы саты л ы бүлш ы ң ет к ең істігі ( sp a tiu m a n te sc a le n u m ) деп атал ад ы , одан v. subclavia өтеді, ал m. scalenus a n terio r мен m ed ia lis ар асы н д ағы к е ң іс т ік са ты лы бүлш ы ң еттер арасы ндағы к е ң іс т ік ( sp a tiu m in te rsc a le n u m ) деп атал ад ы , одан a. subclavia мен и ы ң өрім і (pi. brachialis) өтеді (5.13; 5.13 a сур ет ). V. subclavia v. ju g u la ris in te r n a -м ен т ік бүры ш ңүрап байланы сады . Б ү л б үры ш ң а (a n g u lu s venosus) сол ж а ғы н а н сол ж аң кеуде өзегі (d u c tu s thoracicus sin ister), ал оң ж а ғы н а н оң ж а қ кеуде өзегі (d u c tu s thoracicus d e xte r) к ел іп ң ү я д ы , я ғн и іш к і м ойы нды ры ң венасы ( ju g u la ris in te rn a ) ж ән е бүған асты венасы (vena subclavius) қо сы л у ы н ан тү зіл ген . М ойында кеуде өзегі (d u c tu s thoracicus) a. carotis co m m u n is пен a. vertebralis sin istra арасы н д а о рн аласң ан доға қ ү р а й д ы . К ейде tru n cu s ju g u la ris пен tru n c u s su b cla viu s дербес вен ал ар бү р ы ш ы н а (angulus venosus) нем есе v. su b cla via -ға ң ү яд ы . B u lb u s v. ju g u la ris- тің арты нда, n. scalenus a n terio r- ды ң іш к і қ ы р ы н а к ө тер іл етін a. subclavia-нъщ бірш ам а бөлігі о р н аласң ан . Б ү л ж ер д е ар тер и я 1 қа- бы рға үстінде sp a tiu m in te rsc a le n u m - де ж а т ад ы . А р те р и я н ы ң ал- ды нда оны ж о ғар ы д ан томен қ и ы п п. vagus ж ән е п. p h ren ic u s өтеді, ал оларды ң арасы нда tru n c u s sym p a th ic u s- т ің ж ің іш к е бағанасы о рн аласқан . Ол тү зағы м ен алд ы н ан ж ән е төм еннен ар тер и я н ы ңор- ш ап , ар тер и ян ы ң ар ты н д а о р н ал асқ ан с и м п а ти к ал ы ң тү й ін ге кі- реді. Осы іл м ек тен (a n sa V ieussenii) си м п а ти к ал ы ң тү й ін н ің тар- м ақтары м ен қо сы л ы п , ш оғы р қ ү р а п , ж ү р е к к е бараты н тарм аң бөлінеді. А р тер и я н ы ң ар ты н д а, ал д ы ң ғы ж ән е о р тац ғы саты л ы б үлш ы ң еттердің (m m . scaleni a n te rio r e t m ed ia lis) іш к і ң ы ры нда- ғы терең ү я ш ы ң т а м о й ы н н ы ң төм енгі с и м п а т и к а л ы қ тү й ін і ор- н ал асқан , ол көбінесе кеуде н ервім ен бірігеді, бүл кезде оны ж ү л - д ы зш а түй ін (gangl. ste lla tu m ) деп атай д ы . Осы түй ін н ен ж ү р е к пен и ы қ өрім іне бараты н та р м а қ т ар тар ал ад ы . А . su b cla via -нъщ доғасы асты нан ө зін ің венасы м ен бірге ж ү р етін іш к і кеуде а р т е ри ясы (a. thoracica in te rn a ) бөлінеді. О ны ң дөңес бетінен т. scale n us an terio r, іш к і қ ы р ы н а ж а ң ы н ж ерден tr u n c u s thyreocervicalis басталады . Осы қ ы с қ а баған а бірден торт т а р м а қ ң а бөлінеді: a. thyroidea inferior, м ой ы н н ы ң өрлеуш і а р тер и ясы (a. cervicalis as- c en d en s), м ой ы н ны ц беткей а р тер и ясы (a. cervicalis su p erficia lis), ж ау ы р ы н н ы ң көлденең ар тер и ясы (a. tra n sv e rsa e scapulae). Б ү л торт ар тер и я m. scalenus a n te rio r-д щ м еди алды қ ы р ы н д ағы ойы қ- ты ж ау ы п ж атад ы . Б ү л о й ы қ та a. vertebralis, gangl. s te lla tu m ор- н ал асқан . Б ү л нервтерге о п ер ац и я ж асаған д а, х и р у р г ай т ы л ған ң ал қан ш а-м о й ы н б аған ы н ы ц тар м аң т ар ы н б ай лап тастау ға м әж - бүр болады. A. vertebralis a. su b cla via -нъщ ар ты н д ағы д о ған ы ц ш ы - Котникалық анатомия 315 ғыңқы бетінен басталады . A . carotis c o m m u n is- т ің арты м ен одан VI мойын о м ы р тқан ы ң for. fr a n s u e r s a riu m -ы на, одан о м ы р тң алар д ы ң көлденең өсіндісі арасы ндағы өзекп ен бас қ у ы сы н а енеді. А р тер и я өз венасымен ж ән е gangl. s te lla tu m - нен тү зіл ген nn. vertebrales-uen бірге ж үреді. жүктеу/скачать 28,32 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|