Оқулық-атлас Алматы 0 е І £. W ( O m ) ' и и г }


Мойынның ортаңғы үшбүрышы



Pdf көрінісі
бет166/187
Дата10.09.2022
өлшемі28,32 Mb.
#149130
түріОқулық
1   ...   162   163   164   165   166   167   168   169   ...   187
Байланысты:
Идрисов Ә.А. КЛИНИКАЛЫҚ АНАТОМИЯ

5.13. Мойынның ортаңғы үшбүрышы
5.13.1. Тіласты сүйегінің үстіндегі аймаң (иекаст ы жэне
төменгі ж ақасты цшбцрыш тар)
Ш екаралары. 
Төм енгі ш егі — тіл асты с ү й ек тің денесі мен ү л к ен
өсіндісі ар қ ы л ы ж ү р гізіл ге н сы зы ң , ж о ғар ғы ш егі — ж а ң т ы ң төмен- 
гі ң ы ры мен оны ң ем ізік ш е тәр ізд і өсіндіге ж а л ғ ас у ы , ал бүйір


Клиникалық анатомия
321
ш егі — 
т. stern o cleid o m a sto id eu s-тщ
ал д ы ң ғы ң ы р ы . Осы ай м аң та 
ж ақ асты ү ш бүры ш ы (
trig o n u m sub m a n d ib u la re)
ж ән е и ек асты үш - 
бүры ш ы н 
(trig o n u m su b m e n ta le
) аж ы р а та д ы
(5 .1 6 сур ет ).
Ж аң - 
асты үш бүры ш ы — 
т. d ig a stric u s-тъщ
қ а р ы н ш а л а р ы ж ән е ж а ң т ы ң
төменгі ңы ры м ен , ал и ек асты ү ш б үры ш ы — 
т. d ig a stric u s-тъщ
ал- 
ды ңғы қ ү рсаң тар ы м ен ш ектел ед і.
Д ененің вер ти к ал д ы ж ағд ай ы н д а тіл асты сү й ек ү стің гі ай м ағы
(regio su p ra h yo id ea )—-
гори зон талды о рн аласы п , и е к т ің арты н д а 
ж әне ж а қ т ы ң ң ы ры н ан көрінбей ж а т ад ы . Ол көбіне басты бір ж а- 
ғы н а бүрғанда ж а қ сы кө р ін ед і. С онды ңтан н ау ң асң а о п ер ац и я ж а- 
сағанда басты ар тң а ж ән е бір ж а ғы н а бүры п ж а тң ы за д ы .
Қ аб аттар ы . Тері ерлерде т ү к т і, 
т. p la ty s m a m yo id eu s-u eu
бірігіп 
кеткен . Тері асты ш ел ңабаты ж а ң с ы д ам ы ған . Одан 
т. p la ty s m a
m yoideus-ті
нервтендіретін ж ән е 
п. c u ta n e u s colli-
мен б ай л ан ы сқ ан
ж аң т ы ң қ ы р ы н ан бет н ер він ің м о й ы н ды қ тар м ағы
(r. colli п. facialis)
өтеді. М ен ш ікті ш ан ды р бүлш ы ң еттерді ң ап тап , ж а қ т ы ң бүры- 
ш ы нда ж аң асты безінің ң ап ш ы ғы н қ ү р ай д ы . Ж а ң т ы ң б үры ш ы н да 
екі ж ап ы р аң ш а қ ай тад ан б ірігіп, өте м ы ң ты байлам — біз-төм енгі 
ж аң байлам ы (
lig . stylo m a n d ib u la re)
тү зед і, ол 
reg. supra h yo id ea -
ны
төменгі ж аң арты нд ағы ш ү ң ң ы р д ан (
fossa retro m a n d ib u la re)
бөледі. 
Ж ақ асты безі ң ап ш ы ғы н ы ң беткей ж а п ы р а қ ш а сы н ал ы п тастасақ, 
v. facialis
өтетін болбыр ш ел көрін еді. Ол 
v. fa cia lis c o m m u n is-
ті 
ңүраута ң аты сады . Б ү л ж ер д егі тістер к ар и есі немесе басңа да қа- 
бы нуларға байланы сты ісін етін л и м ф а тү й ін д ер і таб ы лад ы . Олар 
лим ф аны беттен, ауы з ң у ы сы н ан , кө м ей д ің ж ү т қ ы н ш а ң бөлім інен 
ж и най ды .
Ж а қ ас т ы сілекей безі дом алаң п іш ін д і, ү ш б ү р ы ш ты толты ры п
ж атады . Ү ш бүрыш
m. d ig a stricu s
ж ән е төм енгі ж а ң т ы ң ң ы ры м ен
ш ектелген (
trig o n u m su b m a n d ib u la ris).
Ж а қ а с т ы бездің ш ы ғар у
өзегі (
d u c tu s su b m a n d ib u la ris)
оны ң ал д ы ң ғы ж о ғар ғы қ ы р ы н ан
ш ы ғады , ж аң сүйек — тіл асты бүлш ы ң ет 
(т . m ylo h yo id eu s)
пен тіл- 
асты -тіл б ү л ш ы қ етін ің (
hyoglossus
) ар асы н а к ір ед і. Б езд ің іш к і беті 
мен ж о ғар ғы ң ы ры н ан
a. fa cia lis
өтеді. А р тер и я бездің капсуласы - 
нан өтіп, ш ай н ау б ү л ш ы қет (
т . m a sseter)
қ ы р ы н ан ж а қ т ы ай н ал ы п
өтіп, бетке бағы тталады . Б ү л а й м а қ т ы ң терең қ аб аты н ф асц и ям ен
ж абы лған б үлш ы қеттер ң ү р ай д ы . О рталы қ с ы зы қ ң а ж а ң ы н ж ерде 
ж ақ сүй ек-тіласты бүлш ы ң еті (
т . m ylohyoideus)
е к ін ш і аттас бүл- 
ш ы қетім ен қ осы лы п , ауы з түбі д и аф р агм асы н (
d ia p h ra g m a oris)
ң үрайды . Осы қ аб атты ң е к ін ш і б ү л ш ы ң еті, 
т. d ig a stricu s
алды ң- 
ғы , ар тқ ы қ ар ы н ш ал ар д ан ж ән е оларды қ о саты н а р а л ы қ сіңірден 
түрады . С іңір тіл асты сү й егін ің денесіне ф асц и я а р қ ы л ы нем есе өз 
бетімен бекиді. А ртңы қ а р ы н ш а с ы н ы ң сің ір ге өтетін ж ер ін д е, біз


322
5 бөлім. Мойынның клиникалық анатомиясы
тәрізді өсіндіден 
(processus stylo id eu s)
б асталы п , тіл асты сү й егін ің
үлкен м үй ізін е б еки тін біз-тіласты бүлш ы ң ет 
(т. stylo h yo id eu s)
ж атад ы . 
М . m ylohyoideus
ар ты н д а, тіл асты -тіл б ү л ш ы ң еті (
т . һуо-
glossus)
терең ірек о р н ал асқ ан . Ол тіл асты сү й егін ің денесінен бас­
талы п , тіл д ің терең қ аб аты н а барады . Осы бүлш ы ң еттер арасы н д а 
П ирогов үш бүры ш ы о рн аласң ан . Ү ш бүры ш т іл ар тер и ясы н бай- 
л ау кезінде н ы сан а болы п есептеледі. Ү ш бүры ш алд ы н ан — ж аң - 
тіласты б ү л ш ы қ еттің ар тң ы қ ы р ы , төменде — ң о сң ар ы н ш ал ы бүл- 
ш ы ң еттің сің ір і мен артң ы ң ар ы н ш асы , үстінде — тіл асты нервпен 
(п. hypoglossus)
ш ектел ген . Н ерв 
т. d ig a stric u s-тъщ
сің ір ін ен 3 — 9 
мм ң аш ы ң ты қ та ж ү р е оты ры п , 
m. m ylo h yo id eu s-
т ің ар тң ы ңы ры - 
мен ж аб ы л ы п , көрінбей ж а т а д ы .Ү ш бүрыш түбін 
т. hyoglossus
қү- 
райды . Ү ш бүры ш та 
т. hyoglossus-к,
а п ар ал л ел д і ж ү р іп , 
v. fa cia lis
co m m u n is-ке
қ ү я т ы н
v. lin g u a lis
ж а тад ы . Ү ш бүрыш
т. hyoglossus-
ты ң асты нда ж а тң ан
a. lin g u a lis
табуға көм ектеседі. К ейде 
п. hypo­
glossus, т. d ig a stricu s
сің ір ім ен ж аб ы л у ы м ү м к ін . Ү ш бүры ш басты 
бір ж а қ ң а бүрғанда ж аң сы б ай қ ал ад ы .


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   162   163   164   165   166   167   168   169   ...   187




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет