Оқулық Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі алматы, 2014 Ә. Ізтаев, К. Б. Байболов



Pdf көрінісі
бет50/161
Дата14.06.2022
өлшемі16,75 Mb.
#146530
түріОқулық
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   161
Байланысты:
(K)Ізтаев Ә. Жарма және жарма концентраттары технологиясы

34-сурет
. Ұнтақталған жарманы дөңгелектеу және қауыздау сызбасы
Ядроны ажарлау дәрежесі жарма шығымына және сапасына әсерін 
тигізеді. Бұл ақуыз, майлар, дәрумендер және минералды заттар, эндо
-
сперммен салыстырғанда, сыртқы қабаттарда көп мөлшерде орналасуы
-
на байланысты. Ажарлау дәрежесіне байланысты жарманың химиялық 
құрамы өзгереді. Ажарлауда ұнтақ көбірек алынса жармада сіңімді заттар 


101
мөлшері азаяды. Бұл жағдай күріш жармасын ажарлауда анық байқалады, 
сондықтан кейбір елде күріш жармасы негізгі тағам болғандықтан, ажар
-
лауды терең жүргізбейді, қажетті тағамдық заттарды сақтап, тұтынады. 
Ажарлау қарқынды болмаса жармада майлар көбірек қалады, ал ол 
өнімнің сақталу ұзақтығын қысқартады. Сондықтан ажарлау үдерісін өте 
мұқият жүргізу керек – әр дақылға тиімді ажарлау режимін таңдайды.
Халықаралық ФАО ұйымы күрішті ажарлаудың үш дәрежесін 
тағайындаған:
­ бірінші ұрықтық және тұқымдық қабықтары және аздап ұрықтық 
бүршік алынған;
­ екінші немесе орташа жарма аталған заттар алынған және алейрон
-
ды қабаттың көп мөлшері алынған;
­үшінші қабаттары және алейронды қабат толық алынған.
Бірақ осындай топтама қажетті объективті көрсеткіштермен дәлел­
денбеген, көбінесе қарама­қарсы субъективті пікірлермен талас тууда.
Жарма зауыттарында ажарлау үдерісінің дәрежесін 
Е
аж
ұнтақ шығы­
мы бойынша бағалайды, оны төменгі формуламен көрсетеді:
мұндағы: 
m
1

m
2

m
3
– 1, 2, . . . n ажарлау жүйелеріндегі ұнтақ шығымы, 
%;
Р
– 1­ші ажарлау жүйесіне түсетін ядро, %.
Кейбір шет елдерінің жармаға арналған стандарттарында күлділік 
шегі қойылған (арпа жармасы үшін). Майда арпа жармасын өндіруде 
жарманы бес­алты рет ЗШН машинасында ажарлайды, нәтижесінде даяр 
өнім шығымы азаяды, есесіне ұнтақ артады және күлділігі төмендейді. 
Осы үдеріс төмендегі көрсеткішпен сипатталынады:
мұндағы:
B
n
 – n
­і жүйеде өңдеуден кейін өнімнің шығымы, %; 
z
n
– сон
-
дай жүйеде өңдеуден кейін өнімнің күлділігі, %.
Бірізділікпен тиімді ажарлауда Р
n
коэффициентінің деңгейі арта
-
ды және күлділігі жоғары заттарды алғаннан кейін өнімнің күлділігі, 
оның шығымына қарағанда, қарқынды төмендейді. Одан әрі өңдегенде 
(жылтыратқан жағдайда) Р

коэффициентінің деңгейі жайлап төмендейді, 


102
ал бұл өнімнің шығымының азаюына әсерін тигізеді (35­сурет). Деген
-
мен барлық жағдайда анықталған Р
n
коэффициентінің тәуелділік өзгерісі 
сол күйі сақталады және оны өндірістің өңдеу режимдерін бақылау 
ретінде қолдануға болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   161




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет