Оқулық «Білім беруді дамыту федералдық институты»

309
10.4-
кестенің соңы
Кері қуат ағытқышы 
параллель жұмыс жасайтын тұрақты ток 
генераторларын (9.11
-
бөлімшені қараңыз) олардың бірінің 
қозғалтқыш жұмыс режиміне өтіп кетуінен қорғау үшін 
қолданылады. 
1
ағытқыштың катушкасын қарсы қосқан кезде 
(10.13-
сурет,
 
д
) 
1
электрмагниттің 
F
эм 
күші аз болады және автомат 
қосулы күйде болады. І тогының бағыты өзгерген кезде 
электрмагниттің катушкалары сәйкесінше қосылады, 
F
эм 
электрмагниттік күші артады, 
2
зәкір 
1
катушкалармен тартылады, 
3
ілмек босатылады және 
4
серіппенің 
F
сп 
күшінің әсерімен
5
контактілер ажыратылады. 
Электрлік автоматика және басқару аппараттарының барлық 
элементтерінің МЕМСТ бойынша шартты белгілері бар. Олардың 
кейбірі 10.4
-
кестеде келтірілген. 
Шартты белгісі
Атауы 
Шартты белгісі
Атауы 
Реле контактілері
: 
Тұйықтаушы
кон
- 
тактілер
: 
тұйықтаушы
ажыратушы
Контактор, іске 
қосқыш, контроллер 
контактілері
: 
іске қосылған кезде 
уақыт ұстамы бар
қайту кезінде де
Ажыратушы
тұйықтаушы
контактілер
: 
ажыратушы
іске қосылған кезде 
уақыт ұстамы бар
Балқымалы сақтан
- 
қайту кезінде де
дырғыш 
Тұйықтаушы контак
-
Өздігінен қайту
тілі жол не ұш 
батырмалары:
қосқышы
ажыратушы
контактілі
Үш күйге және төрт
Бағытқа арналған
ажыратушы
контроллер
контактілі

310
10.7.
 
ЖОҒАРЫ КЕРНЕУЛІ АЖЫРАТҚЫШТАР
 
Айырғыштар 
жоғары кернеулі қарапайым ажыратқыштар болып 
табылады. Олардың міндеті 
– 
кернеу астындағы, бірақ ток жоқ 
кезде тізбек бөліктерін ажырату және ауыстыру. Бұл жөндеу 
жұмыстарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету, желі бөліктерін 
шиналардың бір жүйесінен басқасына
ауыстыру және т.б. үшін 
қажет. Бұғау
(10.1-
сурет, 
б
) және бұрма айырғыштар болады. Бұрма 
айырғыштарды кернеуі 35
-
500 кВ болатын ашық тратқыш 
құрылғыларда орнатады. Айырғыштарды басқару қолмен 
оқшауланған штангі арқылы және қашықтан электрлік не 
пневматикалық жетектер арқылы жүзеге асырылады. Айырғыштың 
жетектері ток қосулы кезде айырғыштың ажырауына жол бермейтін 
қорғаныстық блоктаумен қамтамасыз етіледі. 
Жүктемені 
ажыратқыштар 
(қуатты 
айырғыштар)
өнеркәсіптік кәсіпорындардың қосалқы станциялары мен ауылдағы 
ұсақ электр станцияларында қуаты аз электр қондырғыларын 
ажырату және қосу үшін қолданылады. Бұл құрылғылар бұғау
айырғыштарға ұқсас, бірақ доға сөндіргіш құрылғылары болады. 
Олар 6 және 10 кВ кернеулер кезінде пайдаланылады және жұмыс 
тогының қосарланған мәнінен аспайтын токтарды ажыратуға 
есептелген (10.5
-
кесте). 
10.5-
кесте. «Шнейдер Электрик» 
 
компаниясының қысқа тұйықталған 
орамалы роторы бар асинхронды қозғалтқыштарды басқаруға арналған 
жүктеме ажыратқыштарының кейбір типтерінің параметрлері
 
Жүктеме 
ажыратқышт
ың типі
Номинал
ды ток
І
ном
, 
А
Асинхронды 
қозғалтқыштың 
номиналды қуаты, 
кВт, кернеу кезінде, В
Максималд
ы ажырату 
тогы, А
Жылулық 
ағытқышта
р тогының 
тағайыны
, 
А
Салмағы
, 
кг
380—415 660—690 
GV2-ME07 
1,6 
0,75 
1,5 
13
 I
ном
1,6—2,5 
0,26 
GV2-ME10 
6,3 
2,2 
4 
13
 I
ном
4—6,3 
0,26 
GV2-ME14 
18 
4 
7,5 
13
 I
ном
6—10 
0,26 
GV2-ME20 
32 
7,5 
15 
12
 I
ном
13—18 
0,26 

311
10.8.
 
10.14-
сурет
h t
 
Жоғары кернеулі ажыратқыштар 
жоғары қуатты электр 
қондырғыларын, сондай
-
ақ жоғары қысқа тұйықталу токтарында 
жоғары кернеулі (50 кА
-
дан жоғары) тізбектерді ажыратуы тиіс.
Жоғары кернеулі майлы және ауалық ажыратқыштар болады. 
Майлы ажыратқыштарда
ток тізбегін ажырататын контактілер 
минералды май құйылған бакқа салынады. 
Ауалық ажыратқыштарда
бір немесе екі ажырайтын контакт қыс 
болып жасалады, ал қысылған ауаның ағысы 0,7
-
2,0 МПа қысымының 
астында контактілер қуысы арқылы доғаны контактілердің жұмыс 
беттерінен үрлейді. Майлы ажыратқышпен салыстырғанда ауалық 
ажыратқыштың салмағы мен ажырау уақыты аз болады, бірақ оның 
жұмысы үшін тазартылып және құрғатылып қысылған ауаның көзі 
– 
компрессор қажет.
Тізбек бөлігін ажыратқаннан кейін ажыратқыш кернеу астында 
қалады. Тексеру мен жөндеу кезінде оны жоғары кернеулі тізбектен 
ажырату үшін айырғыштарды
қолданады. 

жүктеу/скачать 21,72 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: