Оқулық «Білім беруді дамыту федералдық институты»

350
13.8-
сурет
U
= 
U
шек 
+ 
R
диф.ст 
І
ст
 
қасиеттерін диодты ауыстыру инерциялылығын есептейтін 
параметрлер айқындайды: 
С
д
өткел сыйымдылығы 
(1—
20 пФ), Δ
t
қал
кері кедергінің қалпына келетін уақыт аралығы 
(1—
500 нс) және т.б
. 
Стабилитрондар,
немесе тірек диодтар, тұрақты кернеуді 
тұрақтандыруға және кернеу шығарындыларын шектеуге арналған. 
Бұл диодтарда кері кернеудің кейбір 
U
кр
= 
U
тес
мәндерінде 
p-n
-
өткелдің электрлік тесіп өтуін (көшкіндік тесіп өтуін) бұзбайтын 
құбылыс пайдаланылады (13.8
-
сурет, 
а
). Ток пен кернеудің оң 
бағыттары анодтан катодқа қарай таңдалған, ВАС диодтар кескінінде 
солай қабылданған. 
Стабилитронның 
І
ст.
m
і
n 
бастап 
І
ст.
m
ах 
дейінгі көшкіндік тесіп өту 
тогын өлшеу кезінде ондағы кереу аз өзгереді: 
мұндағы
U
шек 
және
R
диф.ст
 
— 
стабилитронның шектік өткізгіштік 
кернеуі және дифференциалды кедергісі, олар стабилитронның 
эквивалентті алмастыру схемасы элементтерінің параметрлері болып 
табылады (13.8
-
сурет, 
б
) 
І
ст
токтың және 
U 
кернеудің оң бағыттары эквивалентті алмастыру 
схемасында, схемотехникада қабылданғандай, катодтан анодқа қарай 
таңдалған. 
Стабилитрондардың 
маңызды 
параметрі 
кернеуді 
тұрақтандырудың 
температуралық коэффициенті
(КТК) болып 
табылады, ол температура 1°С
-
қа өзгерген кезде және 
стабилитронның номиналды тогы 
І
ст.ном
тұрақты болған кезде тұрақ
-

351
(13.4)
тандыру кернеуінің салыстырмалы өзгерісіне тең. Төмен вольтты 
стабилитрондар үшін
(
U
ст.ном
= 3,3 — 
5,6 В) КТК теріс мәндерге ие, 
U
ст.ном
≥
6 В стабилитрондар үшін оң мәндерге ие
. 
p-n
-
өткелдердің ВАС тура тарамдары теріс КТК
-
ке ие. Сондықтан 
тұрақтандыру кернеуі 
U
ст.ном
≥
6 В болатын стабилитрондар үшін тура 
бағытта бір корпуста 
p-n
-
өткелдерді тізбектей қосу арқылы олардың 
оң КТК
-
ін термокомпенсациялауға болады. Термокоменсацияланған 
прецизионды стабилитрондар үшін КТК 0,0005 %/°С
дейін азаяды.
Максималды рұқсат етілген шығындар қуаты Р
шығ
max
= U
ст 
max
I
c
т.
max
= 0,1—
0,3 Вт болатын аз қуатты стабилитрондар орташа (0,3
-
0,5 Вт) 
және жоғары қуатты (8 Вт
-
дан жоғары) кернеулі өтемдеуші 
стабилизаторларда және параметрлік кернеу стабилизаторларында 
тірек кернеуінің көздері ретінде және кернеу шығарындыларын 
шектеу үшін пайдаланылады
.
13.2-
кестеде стабилитрондардың, сондай
-
ақ 
стабисторлардың
кейбір типтерінің электрлік параметрлері келтірілген. Стабисторлар 
кернеуді тұрақтандыру үшін 
p-n
-
өткелдің ВАС тура тарамдары 

жүктеу/скачать 21,72 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: