427
(16.5
б
)
16.13-
сурет
и
шығ
(
t
1+
)=
E
;
u
1
(
t
1+
) =
R
1
E/(
R
1
+
R
2
) =
U
1max
;
и
кір.ОК
(
t
1+
)=
u
С
(
t
1+
) -
u
1
(
t
1+
) = -
U
1max
< 0,
себебі конденсатордағы кернеу секіріспен өзгермейді (1.16).
Бірвибратордың
16.12,
б
суретіндегі (
2
-
күйдегі
К
кілті)
алмастыру
схемасы сәйкес келетін бұл күйі уақытша тұрақты.
Шын мәнінде, ОК ауысқаннан кейін (1.21) теріс кері байланыс
тізбегінің
R
резисторы арқылы конденсатордың зарядталуы
басталады:
u
С
=
E
( 1 - e
-(t – t1)/(
RC
)
)
(16.5а)
бұл
и
кірОК
(
t
2-
) = 0
шартымен анықталатын
t
2
уақытына дейін болады:
и
с
(
t
2-
) =
U
1max
=
R
1
E/(
R
1
+
R
2
)
428
Бұл уақытта ОК
-
ң ауысуы жүзеге асады және кернеу секіріспен
өзгереді:
и
шығ
(
t
2+
)= -
E
;
u
1
(
t
2+
) = -
U
1max
и
кір.ОК
(
t
2+
)=
u
С
(
t
2+
) -
u
1
(
t
2+
) = 2
U
1max
Сонымен қатар конденсаторды
зарядау процесі
u
С
(
t
3
) = 0
шартымен анықталатын
t
3
уақытына дейін оның 16.12, суретіндегі (
1
-
күйдегі
К
кілті) алмастыру схемасындағы разрядтау процесімен
алмасады. Бұдан әрі бірвибратордың барлық элементтеріндегі
кернеулер тұрақты болады және оның тұрақты күйіне сәйкес келеді.
Бірвибратор шығысындағы
кернеудің оң тікбұрышты
импульсының ұзақтығы (16.5) формулаларымен анықталады:
t
2
- t
1
=
RC
ln (1 + R
1
/R
2
).
Сызықтық өзгеретін кернеу генераторлары
компараторлардың,
осциллиограф экраны бойынша электрондық сәуленің жылжуын
басқару құрылғыларының және т.б. құрамына кіреді.
Сызықтық өзгеретін кернеудің қарапайым генераторы (16.14
-
сурет) кернеуі кілттік режимдегі транзистордың
жұмысын басқару
үшін пайдаланылатын бейсимметриялық мультивибраторды (16.15
-
сурет, а) қамтиды. Δ
t
раз
уақыт аралықтарында транзистор ажыратулы
болады да, сыйымдылығы С конденсатордың
Е
К
ЭҚК көзінен
t
зар
=
R
К
резисторы
арқылы жоғары
тұрақты
R
К
С
уақытымен зарядталуы
жүзеге асады, ал Δ
t
зар
уақыт аралықтарында транзистор қосулы
болады да, τ
раз
= 0 (
2-
контур
)
төмен тұрақты уақытымен разрядталуы
жүзеге асады.
16.14-
сурет
16.15-
сурет