247
Қыздыру шамдардың негізгі сипаттамалары номиналды кернеу,
электр қуаты, жарық ағыны, жарық шығару жəне жанудың орташа
ұзақтығы болып табылады.
Жарқыраған шамдардың тиімділігі төмен жылу сəулелену
принципіне емес, сонымен қатар заттың бөлінуінен тұратын
люминесценттік құбылысқа негізделген үнемді жарық көздерін
құруға себеп болды. Газразрядты шамдарда (17.1-сурет) электр
тоғының əсерінен газдар немесе металл буларының сəулеленуі -
лампаның электродтары арасындағы иондар мен электрондардың
қозғалысы қолданылады. Газразрядты шамдары арнайы əске
қосуды реттейтін аппаратураны қажет етеді.
Люминесцентті шамдар көбінесе 220 В кернеуге шығарылады.
Шамдардың қуаты 15 ... 150 Вт, жарық шығару 40 ... 50 лм/Вт
құрайды. Шамдардың ең таралған модификациялары: ЛД жəне
ЛДЦ — күндізгі дарық шамдары (өте дəл түс жеткізу), ЛБ — ақ
жарық шамдары (үнемдірек).
Люминесцентті шамдар электр жəне жарық сипаттамасымен
сипатталады: қуат, жарық шығару, жану ұзақтығы, кернеу
ауытқуының əсері, қоршаған ортаның температурасының əсері,
жарық ағынының лүпілдеуі.
Қыздыру шамдарының газразрядты шамдардың алдындағы
артықшылығы жоғары ПӘК (6,9%), үлкен жарық шығаруы (40...120
лм/Вт), ұзақ қызмет ету мерзімі (1000 сағат), сəулелену спектрі күн
спектріне жақын. Газразрядты шамдардың кемшіліктері: қымбат
іске қосуды реттеу аппаратураның қажеттілігі, айнымалы тоқ
желісінен жұмыс істеу, төмен температураларда тұрақсыз жұмыс
(төмен қысымды шамдар үшін), төмен қуат коэффициенті cos φ
(0.5), стробоскопиялық əсер.
Осы кемшіліктердің кейбірі қосымша құрылғыны енгізу арқылы
жойылады, бұл өз кезегінде орнатудың өзіндік құнын ұлғайтады
(мысалы, тұрақты тоқ желісіндегі тұрақты айнымалы тоқ
түрлендіргіштерін пайдалану, cos φ ұлғайтатын конденсаторларды
пайдалану қажет).
Достарыңызбен бөлісу: