Оқулық «Білім беруді дамытудың федералды институты»

266
АРНАЙЫ 
БӨЛІМ
СТУДЕНТ
-
ТЕРІНІҢ  ДЕНЕ 
ТӘРБИЕСІ
тоғын елестетіңіз. Деміңізді шығарыңыз.  Осындай бірнеше те
-
рең тыныс алғаннан кейін  жаттығуларға кірісуге болады.
Терең тыныс алып, ұстап алға еңкейіңіз, мойын бұлшықетін 
бос ұстаңыз, басыңызды төмен түсіріңіз. Тапсырманы  жеңіл
-
деті үшін тізеңізді сәл ғана бүгуге болады – басыңызды жүре
-
гіңіз тұрған жерден төмен түсіріңіз. Сол кезде оттекке толған 
қан  басыңызға  және  көзіңізге  құйылады.  Бұл  процесс    көзде 
жинақталған токсиндерді және қалдықтарды тазартуға көмек
-
теседі. Осы қалыпта « беске» санағанға дейін қалыңыз.
Күні бойы осындай тазартатын  жаттығуларды кем дегенде 
10 рет жасалуы қажет. Жағымсыз сезім болмау үшін, жаттығу
-
лар санын аз-аздан қосамыз.
Тағы  да  бір  кеңінен  тараған  көздің  ақауы  –  алыстан  көр
-
меу және жақыннан көрмеуді емдеуге арналған өзіндік әдісті 
ұсынған  -    хирургиясыз  әдіссіз    көзді  сауықтандыратын  Ор
-
талықтың  жетекшісі  Ю.А.Утехин.  Ол  өзінің  ойлап  тапқанын 
бифокалды  сферопризмалық  көзілдірік  деп  атады  (БСПК).  
Призмалық  бөлігі  көздің  өсін  затқа  (бұлшықеттің  жұмысын 
атқарады) түйістіреді, ал сфералық бөлігі көз жанарының жұ
-
мысын атқарады. Жоғары бөлігімен алысқа қарап, ал төменгі 
бөлігімен  –  оқу  керек.  БСПК  ұзақ  оқығанның  өзінде  көздің 
жағдайы  алысқа  қараған  секілді.  Адам  2-3  ай  (  кейбір  кезде 
одан да аз) көзілдірік  таққаннан соң, көздің көргіштігі артады. 
Содан кейін оған БСПК  жеңіл түрін жазып береді. Солай алы
-
стан көре алмаушылық деңгейі азаяды. 
Ю.А.Утехин  көзілдірігі    өте  тиімді  жұмыс  жасайды.  Со
-
нымен  қатар  ғалым    «Көргіштік»  деп  атап,  жаттығулар  жүй
-
есін ойлап шығарды. Оның әсер етуі БСПК әсерімен ұқсас. Ең 
алдымен көз дәрігерінің көмегімен алысқа арналған көзілдірік 
таңдап алу. Бұл көзілдірікпен әр көзіңіз офтальмологиялық ке
-
стенің жоғарғы алты жолағын көру қажет. Астын сызып көрсе
-
теміз – алты!
Бұл  өте  маңызды.  Алысқа  арналған  көзілдірікті  керегіңше 
қолдану керек, үйде немесе көшеде жүруге, теледидар қарауға 
т.б  болады, бірақ  ешқандайда кітап оқуға болмайды!
Алысты көруге арналған өте күшті немесе әлсіз көзілдірік
-

267
АРНАЙЫ 
БӨЛІМ
СТУДЕНТ
-
ТЕРІНІҢ  ДЕНЕ 
ТӘРБИЕСІ
тер  алыстан көрмеушілікті одан сайын ұлғайтады. «Көргіштік» 
әдісімен күнделікті жаттыққанда көз түзеліп келе жатса, көзіл
-
діріктің  әлсіздеу түріне алмастырып отыру керек. Егер алыстан 
көрмеушілік  азайса,  бірақ  көзілдірік  бастапқысында  қалатын 
болса, көздің  түзелуі тоқтайды.
Жақыннан  жұмыс  жасау  үшін  екінші  көзілдірік  қажет.  
Онымен  бір  көзбен  оқып,  екіншісін  жауып  мәтінді  мейлінше 
өзіңнен алыс ұстаймыз. Ол көздің күш салмай оқитын, ең алыс 
нүктесінде  орналасу керек. Уақыт өте келе оқып отырған көзді 
демалдырып, алмастыру қажет. Көзді әрбір 15-20 мин сайын ал
-
мастыруға болады.  Ал әрбір 5 мин сайын көз жанарына жеңіл 
«массаж» жасауға кеңес беріледі – бірнеше рет мәтінді  жақын
-
датып, алыстатып отырыңыз.
Жаттығу кезінде әрқашан қиындықсыз оқитын максималды 
арақашықтықты  қадағалау  керек.  Ол  көзілдіріксіз  өлшенеді.  
Көздің сыртқы шетінен мәтін бұрышына дейін өлшеген дұрыс. 
Бақылау мәтіні және жарықтық (40 Вт қуатты шам, мәтіннен 
1 м қашықтықта орналасқан)  бірқалыпты болуы қажет. Егер көз 
бен мәтіннің арақашықтығы 20 см болса, онда алысқа арналған 
әйнегі  минус  5 көзілдірік  қолданған жөн;  25 см қашықтықта 
–  минус  3,75;  30  см  қашықтықта  –  минус  3;  35  см  –  минус 
2,  25;  40см  –  минус  2;  45  –  минус  1,  5;    50  см  –  минус  1,25.  
Арақашықтық 90 см асатын болса, алысқа арналған көзілдірікті 
қолдануға болмайды, бірақ бір көзбен плюстік линзалы көзіл
-
дірік  (60 см – плюс 2; 70 см – плюс 2,5;  90 см – плюс  3) қажет.
Тәжірибе көрсеткендей, күнделікті жаттығу  кезінде көз бен 
мәтін арақашықтығы ұлғаяды. Бұл алыстан көрмеушілікті азай
-
татынын дәлелдейді.
Арақашықтық  бір мәреге жеткен бойдан, алыстан көрмеу
-
ге және кітапқа арналған көзілдірікті әлсіздеу түріне алмасты
-
ру қажет.  Көп тараған қателердің бірі – алысқа арналған және 
оқуға  арналған  көзілдіріктің  уақытында  алмаспауы.  Бастапқы 
күндері бір көзбен оқу қолайсыздық тудыруы мүмкін, бірақ көп 
ұзамай дағдыланады.
 Осы әдіспен оқу өте ыңғайлы, себебі бір көз жұмыс жасап 
жатқан кезде , екінші көз демалады, тынығады. Алыстан көр
-
меуге  және  оқуға  көзілдірік    әр  көзге  жеке  таңдалады.  Егер                      

268
АРНАЙЫ 
БӨЛІМ
СТУДЕНТ
-
ТЕРІНІҢ  ДЕНЕ 
ТӘРБИЕСІ
алыстан көрмеу бір көзде көбірек болса, жаттығу кезінде сол 
көзге көбірек көңіл бөлінеді. «Көргіштік» гимнастикасы әрбір 
алыстан көрмейтінге  патология жоқ кезінде көрсетілді. Күн
-
делікті жаттығудан кейін әрі қарай да тоқтатпаған дұрыс. Бір 
көзбен оқу әдетке айналуы тиіс.  Күніне осы әдіспен 30-40 мин 
оқу алыстан көрмеушілік қайталануын (рецедив) алдын алады.
Көздің жұмыс жасауына жақсы әсер беретін қажетті дәру
-
мендерге келесілер  жатады:
■
  А  дәрумені  (  бауыр,  жұмыртқаның  сарысы,  сары  май, 
сәбіз);
■
  В  дәруменді  группасы  (  ет,  ашытқы,  көкөністер,  алма, 
сүт, жаңғақ);
■
  С дәрумені (шетен жидектері, итмұрын, қымыздық, ли
-
мон).   
Ресейде кең таралмаған 

жүктеу/скачать 34,93 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: