Оқулық Ә.Ә. Шортанбаев, С. В. Кожанова. Алматы, 2008. 2
жүктеу/скачать 10,03 Mb. Pdf көрінісі
|
shortanbaev e e kozhanova s v zhalpy immunologiya okulyk
| коррекциялау
деп атайды. Аталған вакциналардың көмегiмен қажеттi уақытта (мысалы, эпидемиялық қауiптi жағдайлар кезiнде), әрі қысқа мерзiм арасында антиденелердiң жоғары титрiн алуға болады, бiрақ вакцинация әсерi шектелген. Себебi катаболизм нәтижесiнде антиденелердiң концентрациясы қорғаушы деңгейден төмен түсiп кетеді, яғни, шамамен вакцинация әсері бiрнешi ай ғана болуы мүмкін. Әдетте, осындай вакцинация кезiнде зерде жасушалары қалыптаспайды. Мұндай түрдегi вакциналардың басты айырмашылығы келесiде: егер ағза өзiнiң генетикалық ерекшелiгiне байланысты белгілі бір қоздырғышқа, антигенге немесе антигендi детерминанттарға айқын иммундық жауап дамыта алмаса, онда құрамына керектi антигендi детерминант пен фенотиптiк коррекциямен қамтамасыз ететiн ынталандырушы (адъювантты) құрылым кiретiн жасанды макроглобулиндi кешендерді енгiзедi. Ол генотиптiк жауап бермеушiлiктi тиімді түрде жояды. Вакцинация кезiнде дамитын асқынулар Егудiң жанама әсер шақыратыны барлығымызға мәлiм. Полиомиелит, қызылша және қызамыққа қарсы аттенуацияланған вакциналарды көпшiлiк мойындады. Бiрақ, олардың аз болса да асқынуларды шақыру қаупi бар. Мәселен, қызылшаға қарсы иммунизация жүргiзгенде энцефалит дамуы мүмкiн. Сонымен қатар, қызылшамен табиғи жолмен ауырған кезде энцефалитпен ауру жиiлiгiнiң одан да жоғары екендiгiн естен шығармау керек. Тiрi вирусты вакциналарды қолданған жағдайда вирустың нуклеин қышқылы иесiнiң геномына ену немесе вируленттi түрге реверсия қаупі бар. Сондай-ақ тiрi вирусты вакциналарды енгiзгеннен кейiн дамитын кейбiр жағымсыз салдарды вирусология мен микробиология саласында бүгінгі күні бiлiмнiң жеткiлiксiз болуына байланысты жауап беру мүмкiн емес. Мысалы, АИЖ вирусы сияқты РНҚ ретровирустарға қарсы тiрi вирусты қолдану өте қауiптi. Себебi, бiрiншiден, белгiлi бiр генотипi бар адамдар үшiн олардың патогендiгi жоғары болуы мүмкiн. Екiншiден, тiрi ретровирусты вакциналарды және гепатитке (әсiресе В және С гепатитi) қарсы вакциналарды қолданғанда егу алушы ағзаның жасушаларына онкогендер енуi мүмкiн. Бұл жағдайға қазiргi кезде адекватты жауап беру мүмкiн емес. Нәтижесінде сол ағзада қатерлi iсiктермен ауру қатерi бiршама жоғарылайды. Осыған байланысты ЖИТС-ке, гепатитке және қатерлi iсiктерге қарсы тiрi вакциналарды қолдану өте күрделi. Жалпы, жүктеу/скачать 10,03 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|