Оқулық Медициналық жоғарғы оқу орындарының студенттеріне, дәрігер педиатрларға және
Қуық асты-үрпі жолының тарылуы немесе тығындалуы (үрпінің инфравезикалдық обструкциясы)
жүктеу/скачать 7,26 Mb.
|
1 балалар хирургиясы кітап
| Қуық асты-үрпі жолының тарылуы немесе тығындалуы (үрпінің инфравезикалдық обструкциясы)
Инфравезикальдық обструкция - жинақталған түсінік. Бұл терминге зәрдің қуықтан дұрыс ағып шығуына кедергі жасайтын барлық кеселдер кіреді. Солардың ішіндегі ең жиі кездесетіні: қуық мойнынын шандырлануы (склероз) мен үрпінің қақпақшасы. Бұл кеселдерді бір топқа кіргізуіміздің себебі, бұл кеселдерге ортақ клиникалық белгілері тән және, осы кеселдерге байланысты, жоғарғы зәр шығару жолдарында бәріне ортақ патоморфологиялық өзгерістер пайда болады. Қуық мойнының шандырлануы (склерозы). Синонимдері - қуық мойнының дисплазиясы, қуық мойынының қаттыланып қалуы немесе контрактурасы (фиброэластозы), Морион кеселі. Бұл кесел кезінде куык мойнының қабырғаларында шандырлы тоқымалар пайда болады да, несеп шығарған кезде зәрдің ағып шығуына кедергі жасайды. Аурудың негізгі клиникалық белгілері: баланың кіші дәретке отыруы қиын, қиналыспензәр ағымы әлсіз, дәретке отырысы жиі-жиі, түндгі энурез және сырқаттануы асқынып кеткен сатыларында парадоксальды ишурия пайда болады, яғни науқастың дәрет сындырысы қиын, бірақ зәрі үрпісінен үнемі тамшылап тұрады. Зәрдің қуықта үнемі іркіліп қалуының салдарынан қуыктың созылмалы кабынуы, сағалардың жүре пайда болған жетіспеушілігі дамиды, сөйтіп куықтағы зәр несепағарға кайта шабатын болады /қуык-несепағар рефлюксі пайда болады/, соның салдарынан созылмалы пиелонефритке асқынады, бүйректер семе бастайды, бүйрек қызметінің созылмалы жетіспеушілігі пайда болады. Аурудың дамуын үш сатыға бөлуге болады. 1-ші сатыда детрузордың үнемі, шамадан тыс жиырылып жұмыс істеуіне байланысты, ет талшықтары гипертрофияланып кетеді де, қуыкта қалдық зәр калмайды. Бала қиналып дәретке отырады, бірақ дәрет сындырып болған соң да ең артында бірнеше тамшы зәр бөлінеді. Бұл, қуық мойнының шандырға /склерозға/ айналуына байланысты сфинктердің зорға жабылатынын дәлелдейді. 2-ші сатыда дизуриялық құбылыстар үдей түседі, қуықтың іші зәр іркіле келе қатты кеңиді, қалдық зәр пайда болады. 3-ші сатыда қуық қабырғаларының атониясы дамиды, сөйтіп зәр мүлдем жүрмей қалады. Қуық мойнының контрактурасын анықтаудың негізгі әдістері: рентгенге түсіру, эндоскопиялық тексеру жасау. Цистография жасағанда қуық мойнының әдеттегіден жоғары, көтеріңкі тұраты-нын, кейде оның контурының фестон тәрізді болатынын көресіз. Сол сияқты қуық-несепағар рефлюксінде қалдық зәрді де жиі байқауға болады. Цистоуретроскопия кезінде қуықтың артқы қабырғасының томпайып шығып кететіні, қуық мойнының, цисто-скоп ұшын әзер өткізетін тығыздығы байқалады. Цистоскопия кезінде, созылмалы қуық қабынуының белгілерімен бірге, қуық қабырғаларының ұяланып /трабекулаланып/ кеткені жиі ұшырасады. Қуық детрузорының атқаратын қызметінің қаншалықты терең өзгеріске түскендігін тек қуық ішінің қысымын өлшеу арқылы, яғни цистотонометрия жасау арқылы ғана дәл білуге болады. Емдеу жолдары. Қуық мойнының шандырлануын /склерозын/ операция жасау арқылы емдейді. Хирургиялық емдеуді мүлдем несеп шығара алмай қалған кезде, өте қатты білінетін куық-зәрағар рефлексінде, қуықта өте көп қалдық зәр калатын болса жүргізеді. Эндоскопиялық әдіспен, қуық мойнының артқы ернеуін электр пышақпен кеседі немесе қуық мойнын латынның Y не V әріптеріне ұқсас тіліктермен тіліп операция жасайды. Антирефлюстік операцияны қуықтың мойнына жасалған операциямен не бірге жасайды да, не бірінші операциядан кейін екінші кезекте жасайды. Ескерте кететін бір жай, Y-пластикасын қаншама керемет етіп жасаған күннің өзінде де операциядан кейін науқастардың үштен бірінде зәрін ұстай алмай калуы, ал ер адамдарда - ұрықтың үрпіден қуыққа қарай ағып кетуі себебінен бедеу болып қалу қаупі туады. жүктеу/скачать 7,26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|